Nỗi khổ ngay bên “thiên đường biển”
Ở Thiên Cầm, thay vì được dẫn về hệ thống xử lý tập trung, toàn bộ nước thải từ nhà hàng, khách sạn lại đổ thẳng ra các hố sâu nằm gần khu dân cư thôn Trần Phú. Những ngày nắng gắt, mùi xú uế lan tỏa, khiến bữa cơm của người dân mất ngon, giấc ngủ cũng chập chờn.
Nước thải tại các nhà hàng trong Khu du lịch Thiên Cầm được đổ thẳng ra môi trường.
Bà Tô Thị Tình, người dân sống cách điểm chứa nước thải vài chục mét, ngao ngán: “Nắng lên là mùi xộc thẳng vào nhà. Chúng tôi che chắn, xông khử mùi cũng không xuể”.
Khảo sát thực tế cho thấy, hệ thống mương thoát thải tại khu du lịch đã xuống cấp, nhiều đoạn nứt gãy. Các hố tạm được đào từ năm 2024 dù có lót bạt nhưng nước vẫn thấm xuống đất, tràn ra xung quanh.
“Ngày cao điểm có đến hàng trăm khối nước thải dồn về, trực tiếp ảnh hưởng hơn 20 hộ dân. Lo nhất là nguy cơ ô nhiễm nguồn nước giếng khoan mà bà con đang sử dụng hằng ngày”, một người dân chia sẻ.
Ông Võ Tá Nhân, Chủ tịch UBND xã Thiên Cầm thừa nhận: “Đào hố chứa chỉ là biện pháp tình thế. Về lâu dài, khu du lịch buộc phải có hệ thống thu gom và xử lý tập trung”.
Để có chỗ chứa nước thải, nhiều hố lắng lót bạt được làm tạm thời.
Ngành chức năng vào cuộc, tìm giải pháp căn cơ
Năm 2022, tỉnh Hà Tĩnh đã phê duyệt dự án hạ tầng Khu du lịch Nam Thiên Cầm hơn 176 tỷ đồng, trong đó có hạng mục hệ thống xử lý nước thải trị giá 15 tỷ đồng. Dự án hiện chuyển cho Ban Quản lý dự án công trình Nông nghiệp và Dân dụng triển khai. Tuy nhiên, tiến độ vẫn chậm, trong khi người dân ngày ngày phải “sống chung với ô nhiễm”.
Trong khi chờ dự án chính thức vận hành, Ban Quản lý Khu du lịch Thiên Cầm đã dựng bể biogas bằng bạt HPDE, hai hồ sinh học rộng khoảng 500m², bổ sung chế phẩm sinh học và Clorin để giảm mùi. Tuy vậy, mùa cao điểm, hệ thống tạm vẫn quá tải, gây ô nhiễm cục bộ.
Trước thực trạng này, ngày 20/8, trao đổi với phóng viên Báo Xây dựng, lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Tĩnh cho biết, đã trực tiếp kiểm tra, yêu cầu các khách sạn, nhà hàng có lưu lượng xả thải trên 50m³/ngày phải xây dựng hệ thống xử lý đạt chuẩn trước khi xả vào mương chung; những cơ sở nhỏ lẻ phải hoàn tất đăng ký môi trường, nếu không sẽ bị xử phạt.
Ngoài ra, sở đề nghị UBND xã Thiên Cầm tăng cường giám sát, hướng dẫn cơ sở kinh doanh bổ sung công trình xử lý tạm thời.
Khác với Thiên Cầm, vùng biển xã Kỳ Ninh (Hà Tĩnh) từng gặp tình trạng tương tự nhưng đã xử lý sớm bằng cách đầu tư hơn 200 triệu đồng xây dựng hai hệ thống xử lý nước thải ba ngăn (chứa - lắng - lọc), dung tích hơn 15m³. Nhờ đó, toàn bộ nước thải được xử lý đạt chuẩn trước khi ra môi trường.
Ông Trần Bá Toàn, Chủ tịch UBND phường Hải Ninh khẳng định: "Hai hệ thống này đủ sức xử lý toàn bộ nước thải nhà hàng dọc bãi biển, chấm dứt nguy cơ ô nhiễm".
Chủ các cơ sở kinh doanh cũng phấn khởi, vì vừa yên tâm buôn bán, vừa giữ được hình ảnh điểm đến sạch đẹp trong mắt du khách.
Không chỉ chính quyền, chủ cơ sở kinh doanh cũng phấn khởi. Ông Trần Hoành, chủ nhà hàng Kỳ Ninh 2 cho biết: “Có hệ thống xử lý, chúng tôi kinh doanh yên tâm hơn, du khách cũng hài lòng khi tắm biển, thưởng thức hải sản”.
Hai hệ thống xử lý mỗi hệ thống có dung tích trên 15m³, hoàn toàn đáp ứng nhu cầu gom và xử lý nước thải tại bãi tắm.
Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường, khu du lịch Thiên Cầm và phụ cận hiện có 37 cơ sở lưu trú (19 khách sạn, 12 nhà nghỉ, 6 homestay) cùng hàng chục nhà hàng, quán ăn.
Trong đó, 8 cơ sở lưu trú và 15 nhà hàng đang xả thải trực tiếp vào hệ thống mương gom dẫn về khu vực bàu Sen - điểm cuối đã được quy hoạch xây dựng nhà máy xử lý nhưng đến nay vẫn chưa hoàn thành. Hiện, chỉ có khách sạn Seabird đầu tư hệ thống xử lý riêng.
Hà Vũ