Người đàn ông ở Trung Quốc đã sống thêm 171 ngày sau khi được ghép gan lợn

4 giờ trướcBài gốc

Các bác sĩ ở Trung Quốc cho biết họ đã ghép gan lợn biến đổi gen cho một người đàn ông 71 tuổi. Người này đã sống được 171 ngày sau ca phẫu thuật, và 38 ngày trong số đó là khi nội tạng lợn vẫn còn nguyên vẹn – theo thông tin từ nhóm bác sĩ này được công bố trên một tạp chí được bình duyệt.

Các nhà khoa học đã thành công bước đầu trong việc ghép thận và tim lợn biến đổi gen cho người, và gan lợn đã được ghép cho những người bị chết não. Tuy nhiên, các chuyên gia trong lĩnh vực ghép tạng dị chủng, tức sử dụng nội tạng động vật cho người đã có một số lo ngại về việc liệu gan có phải là ứng cử viên tốt cho một quy trình như vậy hay không.

"Mọi người luôn nói: ôi, gan quá phức tạp để ghép, so với tim hoặc thận, nhưng sau chuyện này, trong tương lai, tôi nghĩ mọi người sẽ nghĩ khác”- bác sĩ Beicheng Sun đến từ bệnh viện của Đại học y An Huy và là đồng tác giả của nghiên cứu mới cho biết.

Không giống như tim và thận có chức năng hẹp hơn, việc thay thế gan bằng nội tạng lợn phức tạp hơn vì nó là cơ quan có kích thước lớn và có nguồn cung cấp máu kép, đồng thời đảm nhiệm nhiều chức năng. Gan lọc máu, loại bỏ độc tố và chất thải, xử lý chất dinh dưỡng, giải độc các chất độc hại như rượu và ma túy, sản xuất mật để hỗ trợ tiêu hóa, sản xuất protein giúp đông máu và đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa lượng đường trong máu.

Nhóm bác sĩ thực hiện ca ghép gan lợn cho người mang tính lịch sử

Năm ngoái, các bác sĩ tại Penn Medicine đã thực hiện ca ghép gan ngoài thành công đầu tiên trên thế giới bằng cách sử dụng nội tạng lợn được chỉnh sửa gen. Máu từ một bệnh nhân chết não đã được lưu thông qua gan lợn bên ngoài cơ thể người bệnh. Trong trường hợp đó, gan lợn không có dấu hiệu viêm trong 72 giờ được thử nghiệm, và cơ thể bệnh nhân vẫn ổn định.

Một gan lợn được ghép cho một bệnh nhân chết não ở Trung Quốc vào tháng 3/2024 đã được lấy ra theo yêu cầu của gia đình bệnh nhân 10 ngày sau phẫu thuật. Không có dấu hiệu đào thải miễn dịch hoặc tích tụ viêm.

Các chuyên gia cho biết nghiên cứu mới, được công bố hôm 9/10 trên Tạp chí Gan học, cho thấy việc ghép gan từ lợn sang người có triển vọng trở thành cầu nối giúp người mắc bệnh gan nghiêm trọng sống đủ lâu để gan của họ phục hồi hoặc để có gan người hiến tặng.

"Trong tương lai, có thể nửa bên trái của gan sẽ có cơ hội thực sự để tái tạo, và trong trường hợp đó, chúng tôi sẽ loại bỏ phần ghép, và điều đó sẽ đủ để duy trì sự sống, hoặc ít nhất chúng tôi biết rằng chúng tôi có thể chờ một hoặc hai tháng để có được một phần gan ghép từ người có thể cứu sống người đó. Tôi nghĩ đây là một thành tựu rất quan trọng" – bác sĩ Sun cho biết.

Chỉ riêng tại Hoa Kỳ, với hơn 100.000 người trong danh sách chờ ghép tạng và hơn 9.000 người đang chờ ghép gan, nhu cầu về nội tạng người vượt xa nguồn cung. Theo Cơ quan Quản lý Tài nguyên và Dịch vụ Y tế Hoa Kỳ, gan là nhu cầu lớn thứ hai sau thận. Các nhà khoa học đã và đang khám phá các phương án thay thế trong nhiều thập kỷ, bao gồm cả việc sử dụng nội tạng lợn vì chúng tương tự như nội tạng người.

Trong trường hợp được mô tả trong bài báo mới, các bác sĩ tại Bệnh viện Liên kết số 1 của Đại học Y khoa An Huy ở Trung Quốc đã ghép gan từ một con lợn 11 tháng tuổi cho một người đàn ông 71 tuổi vào tháng 5/2024. Con lợn đã được chỉnh sửa 10 gen để giảm khả năng nhiễm trùng hoặc đào thải nội tạng. Các bác sĩ cũng cho người đàn ông này dùng thuốc ức chế hệ miễn dịch để ngăn cơ thể đào thải nội tạng lạ.

Người đàn ông này ban đầu nhập viện vì bệnh xơ gan liên quan đến viêm gan B, một tình trạng mà mô sẹo thay thế mô khỏe mạnh, làm suy giảm chức năng gan và đôi khi dẫn đến suy gan. Ông cũng có một khối u lớn ở thùy gan phải, nhưng những nỗ lực thu nhỏ khối u bằng hóa trị liệu nồng độ cao nhắm vào nguồn cung cấp máu của nó đã không thành công.

Trong một số trường hợp như thế này, các bác sĩ phẫu thuật có thể phẫu thuật cắt bỏ một phần gan, nhưng các nhà nghiên cứu đứng sau nghiên cứu mới cho biết phần gan còn lại của người đàn ông có thể quá nhỏ để đáp ứng nhu cầu trao đổi chất của ông.

Sau gần ba tuần nằm viện, người đàn ông bị đau bụng dữ dội và các xét nghiệm cho thấy khối u có nguy cơ vỡ. Các bác sĩ đã xét nghiệm các thành viên trong gia đình để xem liệu họ có thể hiến tặng mô gan hay không, nhưng không ai phù hợp, vì vậy gan lợn được chỉnh sửa gen được coi là lựa chọn duy nhất còn lại có thể cứu sống người đàn ông. Ông và con gái đã thảo luận về thí nghiệm với các bác sĩ và đồng ý tiếp tục.

"Chúng ta cần phải hết sức tôn trọng bệnh nhân này và gia đình của họ" – bác sĩ Sun nói. “Bệnh nhân đã có những đóng góp đặc biệt cho lĩnh vực khoa học này, và chúng ta cần biết ơn tất cả những bệnh nhân đã có những đóng góp to lớn cho lĩnh vực này” – bác sĩ nhắc nhở tầm quan trọng của nghiên cứu này.

Các bác sĩ đã cắt bỏ khối u và cấy ghép gan lợn biến đổi gen vào phần gan còn lại của người đàn ông.

Ca ghép dường như đã thành công. Ngay lập tức, gan lợn chuyển sang màu đỏ, và mật - giúp loại bỏ các chất thải và hỗ trợ hấp thụ chất béo - bắt đầu chảy ra từ ống mật ngoài, với lượng mật tiết ra tăng dần theo thời gian. Trong ngày đầu tiên, các chỉ số chức năng gan khác tăng lên đáng kể, và không có dấu hiệu ban đầu nào của tình trạng viêm hoặc đào thải.

Các nhà nghiên cứu cho biết không có dấu hiệu đào thải cấp tính nào trong cơ thể người đàn ông vào ngày thứ 10 sau phẫu thuật. Thay vào đó, phần gan trái còn lại của người đàn ông dường như hoạt động tốt hơn so với trước khi phẫu thuật. Siêu âm cho thấy lưu lượng máu tĩnh mạch cửa, động mạch gan và tĩnh mạch gan trong gan lợn được ghép đang hoạt động bình thường.

Nhưng đến ngày thứ 25, tim của bệnh nhân bắt đầu có những dấu hiệu căng thẳng tiến triển. Các xét nghiệm vào ngày 28 và 33 cho thấy những thay đổi về viêm liên quan đến ca ghép, và các bác sĩ đã thay thế một số loại thuốc làm suy yếu miễn dịch. Tuy nhiên, có những dấu hiệu khác cho thấy ca ghép không hiệu quả như ban đầu, cho thấy người đàn ông đã phát triển một tình trạng gọi là bệnh lý vi mạch huyết khối liên quan đến ghép dị chủng, trong đó các cục máu đông cực nhỏ gây tổn thương các mạch máu nhỏ và các cơ quan.

Vào ngày thứ 37, huyết áp của người đàn ông giảm mạnh và nhịp tim tăng lên, ông rơi vào tình trạng lúc tỉnh lúc mê. Vào thời điểm đó, gan của ông được coi là có khả năng hoạt động đủ để duy trì cơ thể, vì vậy các bác sĩ đã cắt bỏ nội tạng lợn vào ngày 38. Gan của người đàn ông vẫn tiếp tục hoạt động tốt sau đó.

Vào ngày 135, người đàn ông bị xuất huyết tiêu hóa trên đã chết vì tình trạng xuất huyết này 171 ngày sau ca phẫu thuật ghép tạng.

Các tác giả nghiên cứu cho biết nghiên cứu đã mang lại cho họ cái nhìn sâu sắc quan trọng về những thách thức và tính khả thi của một ca ghép như vậy. Nghiên cứu cho thấy ghép gan từ lợn sang người "có thể hỗ trợ gan hiệu quả trong khi vẫn bảo tồn một phần gan gốc, khẳng định tính khả thi lâm sàng của nó như một chiến lược bắc cầu"- họ viết trong nghiên cứu.

Anh Duy

Nguồn CA TP.HCM : http://congan.com.vn/quoc-te/chuyen-bon-phuong/nguoi-dan-ong-o-trung-quoc-da-song-hon-170-ngay-sau-khi-ghep-gan-lon_184159.html