Người dân sắp được tiêm miễn phí thêm nhiều loại vaccine mới

một giờ trướcBài gốc

Tiêm chủng đã giúp hơn 3 triệu người mỗi năm trên toàn thế giới, đóng góp tới 40% vào việc cải thiện tỷ lệ sống sót của trẻ sơ sinh. Ảnh: Đinh Hà.

Tiêm chủng đã giúp hơn 3 triệu người mỗi năm trên toàn thế giới, đóng góp tới 40% vào việc cải thiện tỷ lệ sống sót của trẻ sơ sinh. Tại Việt Nam, chương trình này đã mang lại nhiều dấu mốc quan trọng như thanh toán bại liệt vào năm 2000, loại trừ uốn ván sơ sinh năm 2005 và giảm mạnh nhiều bệnh truyền nhiễm nguy hiểm trong cộng đồng.

Những số liệu trên được TS Dương Chí Nam, Phó Cục trưởng Cục Phòng bệnh (Bộ Y tế), nhấn mạnh tại Lễ ra mắt “Chương trình truyền thông, giáo dục sức khỏe về phòng bệnh bằng vaccine, sinh phẩm giai đoạn 2025-2027”, diễn ra chiều 11/12. Chương trình nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng, huy động nguồn lực xã hội và hỗ trợ kế hoạch tiêm chủng mở rộng giai đoạn 2026-2028 của Bộ Y tế.

Nhiều điểm mới trong Luật Phòng bệnh 2025

Theo TS Dương Chí Nam, tiêm chủng đang giữ vai trò đặc biệt quan trọng khi nhiều bệnh truyền nhiễm mới nổi và tái nổi liên tục xuất hiện, nhất là sau đại dịch Covid-19. Tỷ lệ trẻ được tiêm đủ mũi tại nhiều địa phương vẫn chưa đạt kỳ vọng, khiến nguy cơ bùng phát dịch không thể xem nhẹ.

Luật Phòng bệnh năm 2025, được Quốc hội thông qua ngày 10/12, bổ sung hàng loạt quy định mới để hoàn thiện chính sách tiêm chủng. TS Dương Chí Nam cho biết luật mới xác định rõ tiêm chủng không chỉ là việc đưa vaccine vào cơ thể mà còn bao gồm cả sinh phẩm nhằm mục tiêu phòng bệnh.

Nội dung về "Hệ thống thông tin phòng bệnh" cũng được mở rộng để bao gồm đầy đủ thông tin liên quan đến tiêm chủng. Bên cạnh đó, luật bổ sung yêu cầu rà soát tiền sử tiêm chủng khi học sinh được kiểm tra sức khỏe đầu năm học, giúp đánh giá chính xác tình trạng miễn dịch của trẻ.

Một điểm quan trọng khác là quy định người dân có quyền được sử dụng và tiếp cận công bằng các loại vaccine, sinh phẩm theo từng lứa tuổi và nhóm đối tượng trong suốt cuộc đời, phù hợp với tinh thần Nghị quyết 72 của Trung ương.

Nhân viên y tế tiêm vaccine cho bệnh nhi tại Bệnh viện Nhi Hà Nội. Ảnh: Đinh Hà.

Luật cũng nêu rõ hai hình thức tiêm chủng gồm tiêm chủng bắt buộc và tiêm chủng tự nguyện. Theo đó, Chương trình tiêm chủng mở rộng được triển khai thông qua tiêm chủng thường xuyên, bù liều, chiến dịch chủ động và các hình thức khác do Bộ Y tế quyết định, tạo cơ sở pháp lý để các địa phương chủ động tổ chức chiến dịch phòng bệnh kịp thời và hiệu quả.

Ngoài ra, luật yêu cầu các cơ sở tiêm chủng phải thực hiện đầy đủ chế độ thông tin và báo cáo về hoạt động tiêm chủng theo quy định của Bộ Y tế, nhằm bảo đảm công tác quản lý, giám sát và điều hành được thống nhất trên toàn hệ thống.

TS Nam nhấn mạnh điểm mới lớn nhất ở phần quy định về vaccine là việc bổ sung hình thức "tiêm chủng chiến dịch chủ động". Trước đây, chương trình chủ yếu dựa vào tiêm thường xuyên. Tuy nhiên, với các bệnh như sởi, dù tỷ lệ tiêm có lúc đạt 90-95%, cộng đồng vẫn dần tích lũy những khoảng trống miễn dịch. Cứ khoảng 5 năm, nhóm chưa được bảo vệ đủ sẽ tăng lên và nguy cơ dịch bùng phát trở lại.

"Khi chưa có quy định rõ trong luật, để tổ chức chiến dịch tiêm chủng quy mô lớn, ngành y tế phải xin kinh phí từ các tổ chức quốc tế như UNICEF, gây chậm trễ và thiếu chủ động. Luật mới cho phép Nhà nước tự triển khai chiến dịch khi đánh giá cho thấy nguy cơ, đặc biệt với các bệnh có chu kỳ bùng phát", TS Dương Chí Nam nhấn mạnh.

Vaccine HPV bắt đầu tiêm từ năm 2026, ưu tiên vùng khó khăn. Ảnh: Freepik.

Lộ trình bổ sung vaccine mới

Trao đổi với báo chí bên lề chương trình, TS Nam cũng cho biết Bộ Y tế đang định hướng đưa một số vaccine mới vào chương trình Tiêm chủng mở rộng sau khi Chính phủ ban hành nghị định hướng dẫn. Hiện các loại vaccine trong chương trình chủ yếu dành cho trẻ em và phụ nữ mang thai.

Trong thời gian tới, cơ quan này sẽ phối hợp các nhà tài trợ để đánh giá hiệu quả cộng đồng của từng loại vaccine trước khi xem xét triển khai trên phạm vi quốc gia.

Một số loại vaccine đã có kế hoạch cụ thể: vaccine HPV sẽ bắt đầu triển khai từ năm 2026; vaccine phế cầu dự kiến triển khai từ tháng 1-2 tới tại một số tỉnh tùy khả năng cân đối ngân sách; vaccine cúm được xem xét mở rộng vào năm 2030. Việc xác định số lượng đối tượng tiêm sẽ dựa trên dữ liệu của Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương.

TS Nam cũng cảnh báo nguy cơ xuất hiện bệnh truyền nhiễm mới nổi và tái nổi tiếp tục hiện hữu do giao lưu thương mại, du lịch và biến đổi môi trường. Việt Nam đang duy trì hệ thống giám sát, kết nối với mạng lưới quốc tế để theo dõi dịch bệnh, đánh giá nguy cơ xâm nhập. Các viện vệ sinh dịch tễ và hệ thống chuyên môn trên cả nước luôn trong trạng thái chủ động ứng phó.

Phương Anh

Nguồn Znews : https://znews.vn/nguoi-dan-sap-duoc-tiem-mien-phi-them-nhieu-loai-vaccine-moi-post1610492.html