Làng Nủ vốn là một thôn bình yên thuộc xã Phúc Khánh, huyện Bảo Yên, Lào Cai. Nhưng rồi sáng 10/9/2024, trận lũ quét kinh hoàng dư chấn bão Yagi đã gây sạt lở đất từ núi Con Voi, khiến 60 người Làng Nủ thiệt mạng và 7 người mất tích, cuốn trôi 37 ngôi nhà, chỉ còn lại hai căn nhà nguyên vẹn.
Hình ảnh triển lãm Vươn lên thôn Làng Nủ tại Đường sách TP.HCM. Ảnh: Duy Hiệu.
Sau thảm họa, chính quyền và cộng đồng đã nhanh chóng triển khai công tác cứu hộ, cứu nạn và hỗ trợ người dân Làng Nủ. Khu tái định cư Làng Nủ được xây trên đồi Sim, cách vị trí cũ khoảng 1 km, với 40 căn nhà sàn khang trang, mỗi căn rộng 96 m², được thiết kế theo kiến trúc truyền thống của người Tày.
Câu chuyện cảm động về hành trình tái thiết Làng Nủ được nhiếp ảnh gia Nguyễn Á ghi lại trong tập sách ảnh Vươn lên thôn Làng Nủ.
Ảnh trong sách là kết quả 11 lần Nguyễn Á đến thăm Làng Nủ. Mỗi lần như vậy, ông phải đi 4 chặng từ TP.HCM.
Hình ảnh trích từ sách Vươn lên thôn Làng Nủ. Ảnh: Nguyễn Á.
Nhiếp ảnh gia chia sẻ những lần đầu tiên đến đã chụp được nhiều tư liệu, nhưng chưa có ý định thực hiện sách vì hình ảnh quá buồn gắn với câu chuyện bi kịch. Nhưng rồi ý thức về trách nhiệm của một công dân đối với đất nước, ông lại tiếp tục lên đường những lần sau đó. "Tôi muốn cho mọi người thấy tình cảm, nghĩa cử mà tất cả người dân Việt Nam hướng về Làng Nủ", tác giả nói tại buổi ra mắt sách.
Sáu nhân chứng sống sót qua trận bão Yagi của Làng Nủ, các anh Hoàng Văn Diệp (trưởng thôn), Sầm Văn Bóng, các chị Hoàng Thị Bóng, Nguyễn Thị Kim, Hoàng Thị Thanh và bé Hoàng Ngọc Lan từ Làng Nủ vào TP.HCM tham dự sự kiện.
6 người dân Làng Nủ tham dự sự kiện tại Đường sách TP.HCM. Ảnh: Nguyễn Á.
Chị Nguyễn Thị Kim cho biết cuộc sống tại Làng Nủ đã dần ổn định nửa năm sau thảm kịch. Đâu đó, thảng hoặc lại vẳng lên những câu hát tiếng Tày. Lần vào Nam này, chị chỉ định kể câu chuyện không có nước mắt về một Làng Nủ đang dần lấy lại sức sống, nhưng vẫn không nén được xúc động khi nhắc về 14 người thân đã ra đi: "Tôi nhớ những câu chuyện, những nụ cười của người thân yêu".
Chị và những người dân Làng Nủ đều cảm động trước tấm lòng mà đồng bào cả nước đã dành cho Làng Nủ, điều đã tiếp sức cho ngôi làng "hồi sinh" và cũng là minh chứng cho tinh thần đoàn kết, tương thân tương ái của người Việt Nam. Người dân Làng Nủ và chính quyền địa phương đã nỗ lực không ngừng, vượt qua khó khăn để gầy dựng lại cuộc sống, là hình ảnh tiêu biểu của ý chí kiên cường vượt thắng nghịch cảnh.
Câu chuyện làng Nủ được bố cục thành 5 phần trong tập sách ảnh: Những ngày đau thương không lường trước; Hy vọng mong manh và tình quân dân trong cơn bão lũ; Những sẻ chia ấm áp tình người; Sau cơn mưa trời lại sáng và Mùa xuân đầu tiên.
Triển lãm tại Đường sách TP.HCM giới thiệu 42 ảnh đơn và bộ ảnh được chọn lọc từ cuốn sách. Triển lãm diễn ra đến hết ngày 3/3. Sau đó bộ ảnh tiếp tục được giới thiệu tại Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam (Hà Nội) và tại thôn Làng Nủ.
Nghệ sĩ Nhiếp ảnh (NSNA) Nguyễn Á sinh năm 1968, sinh hoạt tại Câu lạc bộ Nhiếp ảnh Gia Ðịnh (TP.HCM). Ông từng ra mắt 20 cuốn sách ảnh đi kèm triển lãm, trong đó có Tâm và Tài - Họ là ai? (2013), Hoàng Sa - Trường Sa biển đảo Việt Nam (2014), 11 Di sản văn hóa phi vật thể Việt Nam được UNESCO vinh danh (2017), Họ đã sống như thế (2022)...
Phong Khang