Thông tin trên được đăng trên Tạp chí Gan học mới đây. Cuộc phẫu thuật do một nhóm nghiên cứu của Bệnh viện số 1 trực thuộc Đại học Y An Huy thực hiện, với gan lợn chỉnh sửa gien do các nhà nghiên cứu đến từ Đại học Nông nghiệp Vân Nam phát triển.
Gan lợn đã trải qua tổng cộng 10 lần chỉnh sửa gien. Theo bài báo, 3 gien chịu trách nhiệm cho quá trình đào thải nhanh chóng qua trung gian kháng thể ở lợn đã bị loại bỏ, trong khi 7 gien từ người được đưa vào để cải thiện khả năng tiếp nhận miễn dịch và ngăn ngừa các biến chứng đông máu.
Các bác sĩ phẫu thuật ghép gan lợn chỉnh sửa gien cho bệnh nhân nam 71 tuổi vào ngày 17/5/2024. Ảnh tư liệu của Bệnh viện số 1 trực thuộc Đại học Y An Huy
Ca phẫu thuật được tiến hành vào ngày 17/5/2024, trên bệnh nhân nam 71 tuổi có khối u gan không thể phẫu thuật cắt bỏ. Gan lợn biến đổi gien được cấy ghép như một cơ quan “phụ trợ”, nghĩa là nó được bổ sung để hỗ trợ gan tự nhiên của bệnh nhân.
Ca phẫu thuật này diễn ra sau khi một nhóm các nhà nghiên cứu Trung Quốc khác đã cấy ghép gan lợn chỉnh sửa gien vào tháng 3 cùng năm cho một bệnh nhân chết não tại Bệnh viện Tây Kinh thuộc Đại học Y Không quân ở thành phố Tây An, tỉnh Thiểm Tây, miền Tây Bắc Trung Quốc.
Kết quả hậu phẫu trong trường hợp hồi tháng 5 ban đầu rất khả quan. Trong 31 ngày đầu tiên, bệnh nhân 71 tuổi này không có dấu hiệu đào thải cấp tính và gan lợn hoạt động hiệu quả. Tuy nhiên, sau đó bệnh nhân trở nặng và được chẩn đoán mắc bệnh lý vi mạch huyết khối liên quan đến ghép dị loài (xTMA). Đến ngày thứ 38, nhóm lâm sàng phải loại bỏ gan phụ trợ và tình trạng của bệnh nhân đã ổn định từ đó. Đến ngày thứ 135, bệnh nhân đột ngột bị xuất huyết tiêu hóa trên, một biến chứng thường gặp và nghiêm trọng của suy gan và xơ gan mất bù. Mặc dù đã được điều trị, tình trạng xuất huyết vẫn tiếp diễn và bệnh nhân đã tử vong vào ngày thứ 171.
Mặc dù khả năng sống sót của bệnh nhân bị hạn chế, nhưng ca phẫu thuật này chứng minh gan lợn chỉnh sửa gen có đủ khả năng hoạt động và hỗ trợ chức năng ở người, cho thấy việc cấy ghép dị loài (từ loài này sang loài khác) là một liệu pháp “quá độ” tiềm năng cho những người chờ ghép gan người, dù vẫn còn nhiều vấn đề cần giải quyết về khả năng sống sót lâu dài và các biến chứng.
Bích Thuận/VOV-Bắc Kinh