Còn người, còn nhà giàn
Trong ký ức của cán bộ, chiến sĩ nhà giàn DK1 (Vùng 2 Hải quân), câu chuyện về cơn bão số 8 mang tên Faith năm 1998 vẫn còn nguyên vẹn với thời gian.
Đầu tháng 12 năm ấy, bão Faith quét vào vùng biển thềm lục địa phía Nam, nơi những nhà giàn DK1 hiên ngang giữa đại dương. Sóng gió nổi lên dữ dội, từng bức tường nước cao hàng chục mét đập thẳng vào nhà giàn Phúc Nguyên A (DK1/6).
Giữa biển động mịt mù, những người lính quả cảm vẫn kiên cường bám trụ, chống chọi thiên tai khắc nghiệt, nỗ lực chằng chống, gia cố từng mối thép với ý chí “còn người, còn nhà giàn”.
Chịu nỗi đau mất mát, thân nhân Anh hùng liệt sĩ Vũ Quang Chương cũng luôn tự hào về sự hy sinh quả cảm của anh và đồng đội.
Nhưng sức tàn phá của thiên nhiên dữ dội ngoài mọi dự đoán. Trước sức gió giật cấp 12-13, sóng xoáy cuộn lên như nuốt trọn cả nhà giàn. Dù nỗ lực đến phút cuối, cơn bão vẫn quá khốc liệt, nhà giàn DK1/6 bị sóng đánh sập hoàn toàn. Ba cán bộ, chiến sĩ đã anh dũng hy sinh khi vẫn đang bám trụ bảo vệ chủ quyền.
Giữa tâm bão, chiếc phao bè mà cán bộ, chiến sĩ DK1/6 cố sức bám vào cũng nhanh chóng bị sóng dữ đánh tan. Trong khoảnh khắc sinh tử, Đại úy Vũ Quang Chương và Chuẩn úy Lê Đức Hồng bị sóng cuốn, chìm dần trong biển nước.
Còn Chuẩn úy Nguyễn Văn An, sau nhiều giờ vật lộn với sóng gió, kiệt sức dần. Trước khi bị sóng biển hung dữ cuốn đi, anh gửi lại đồng đội lời nhắn cuối cùng, ngắn gọn, thắt lòng nhưng mang trọn tinh thần của người lính DK1: “Hoan ơi, tao đuối sức rồi. Mày hãy dặn anh em phát huy truyền thống của đơn vị nhé!”.
Chỉ huy Tiểu đoàn DK1 tới thăm hỏi, động viên thân nhân gia đình liệt sĩ.
Giây phút ấy, giữa tiếng gió gào và sóng đập, người chiến sĩ trẻ hy sinh mà chưa kịp nhìn mặt con trai đầu lòng mới tròn 1 tháng tuổi... Anh ra đi khi ba lô còn vẹn nguyên những lá thư chưa kịp gửi về đất liền.
Bão tan, tàu HQ 606 sau 3 ngày lênh đênh tìm kiếm trong điều kiện vô cùng nguy hiểm, đã tiếp cận được hiện trường và cứu vớt 6 cán bộ, chiến sĩ DK1/6 còn sống sót. Song, ba đồng đội của họ đã mãi mãi nằm lại trên thềm lục địa của Tổ quốc, nơi mà họ dành cả tuổi thanh xuân, cả tính mạng và niềm tin để bảo vệ, giữ gìn cùng lời thề trung hiếu với Tổ quốc thiêng liêng.
“Bão tố có thể bẻ cong sắt thép nhà giàn, nhưng không thể bẻ cong ý chí người lính DK1” - câu nói của lớp cha anh đi trước đã trở thành lời nhắc nhở về bản lĩnh mà mỗi người lính nhà giàn đều khắc ghi.
Vững vàng nơi đầu sóng
Tinh thần quả cảm của ba liệt sĩ Vũ Quang Chương, Lê Đức Hồng và Nguyễn Văn An trong cơn bão Faith năm 1998, đã trở thành biểu tượng của lòng quả cảm, di sản tinh thần vô giá, làm nên bản lĩnh “không rời trận địa” của các thế hệ cán bộ, chiến sĩ nhà giàn DK1.
Chào cờ đầu tuần trên nhà giàn DK1.
Cả ba liệt sĩ đã được truy tặng Huân chương Chiến công. Riêng liệt sĩ, Đại úy Vũ Quang Chương - Chỉ huy trưởng nhà giàn DK1/6, được Nhà nước truy tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân vào năm 2013. Đó không chỉ là sự tri ân đối với cá nhân anh, mà còn là sự ghi nhận ý chí kiên trung bất khuất, lòng dũng cảm vô song của những người lính Tiểu đoàn DK1 anh hùng.
Sau đổ nát, Phúc Nguyên hồi sinh mạnh mẽ. Từ hy sinh của những người nằm lại, một tinh thần mới được thắp lên. Cụm Phúc Nguyên ngày nay đã có hệ thống nhà giàn thế hệ mới kiên cố, bảo đảm an toàn hơn cho bộ đội sinh hoạt, huấn luyện và sẵn sàng chiến đấu.
Hiện nay, Tiểu đoàn DK1 đã có 15 nhà giàn kiên cố bằng kết cấu thép liên hoàn, giữ vai trò điểm chốt chiến lược trên thềm lục địa phía Nam. Đây là nơi quan sát, kiểm soát và cảnh báo sớm; đồng thời là điểm tựa quan trọng, hỗ trợ ngư dân vươn khơi bám biển.
Ý nghĩa chiến lược ấy được cố Đô đốc Giáp Văn Cương - Tư lệnh Hải quân, đúc kết sâu sắc: “Nếu ví đất liền là nhà thì thềm lục địa là sân. Ai muốn vào nhà thì phải qua sân, qua thềm. Chúng ta phải quyết tâm đóng giữ thật vững chắc nơi đây”.
Cán bộ, chiến sĩ nhà giàn DK1 tích cực huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu bảo vệ chủ quyền biển, đảo.
Sau hơn 36 năm xây dựng, phát triển và trưởng thành (1989-2025), Tiểu đoàn DK1 (Vùng 2 Hải quân) đã trở thành một trong những lực lượng nòng cốt trong quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền vùng biển thềm lục địa phía Nam của Tổ quốc.
Các nhà giàn duy trì trực canh 24/24 giờ, theo dõi mục tiêu đa tầng, xử lý kịp thời tình huống phức tạp và chủ động hiệp đồng với các lực lượng Kiểm ngư, Cảnh sát biển, Biên phòng…; góp phần giữ vững an ninh, an toàn, hòa bình và ổn định vùng biển chiến lược giàu tài nguyên thiên nhiên - cửa ngõ của vùng Đồng bằng sông Cửu Long trù phú.
Trong những năm gần đây, nhà giàn DK1 đã thực sự trở thành "tai mắt" của Quân chủng Hải quân và lực lượng thực thi pháp luật trên biển; quan sát, phát hiện, theo dõi hàng chục ngàn lượt mục tiêu trong khu vực, báo cáo Sở chỉ huy các cấp xử trí kịp thời, đúng đối sách các tình huống, không để bị động bất ngờ.
Cứu giúp ngư dân luôn là “mệnh lệnh trái tim” của người lính nhà giàn.
Cán bộ, chiến sĩ nhà giàn DK1 còn thực sự là điểm tựa vững chắc cho ngư dân vươn khơi bám biển; cứu nạn thành công 9 tàu cá gặp sự cố, hỗ trợ hàng trăm ngư dân gặp nạn trên biển; cung cấp nước ngọt, lương thực, nhu yếu phẩm, nhiên liệu và khám, cấp thuốc cho hàng ngàn ngư dân và hơn 400 lượt tàu cá.
Đặc biệt, tháng 4/2020, nhà giàn DK1/11 đã cứu sống 30 ngư dân tàu cá QNA 95654 TS gặp nạn khi đánh bắt hải sản trên biển, được Bộ Quốc phòng khen thưởng đột xuất.
Thượng tá Nguyễn Trung Đức - Chính trị viên Tiểu đoàn DK1, khẳng định, nhà giàn là biểu tượng của danh dự và ý chí kiên định; là thước đo để mỗi cán bộ, chiến sĩ tự soi mình và nỗ lực hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Từ ý nghĩa đó, mỗi người luôn xác định rõ trách nhiệm bảo vệ vững chắc từng nhà giàn, từng phần chủ quyền mà mình đang ngày đêm gìn giữ.
“Chúng tôi luôn ghi nhớ sự hy sinh của các thế hệ đi trước. Với người lính DK1, nhà giàn là quê hương, là đồng đội, là Tổ quốc và cũng là lời hứa với Nhân dân”, Thượng tá Đức tâm sự.
Ý chí kiên cường bất khuất của những người lính nơi đầu sóng đã xây đắp nên truyền thống của Tiểu đoàn DK1 hai lần Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân giữa thời bình.
* Bài viết có sử dụng tư liệu từ Lịch sử Tiểu đoàn DK1, Vùng 2 Hải quân
Nguyễn Minh - CTV