Gửi câu hỏi đến mục “Pháp lý cho kiều bào”, bạn đọc Peter Trần thắc mắc: Tôi là người gốc Việt, định cư ở Mỹ hơn 30 năm. Tôi đã nhập quốc tịch Mỹ và thôi quốc tịch Việt Nam. Nay tôi muốn mua nhà ở Việt Nam thì cần những điều kiện gì?
Trao đổi với PV, luật sư Trần Vĩ Cường, Đoàn Luật sư TP.HCM cho biết:
Theo như trình bày của bạn đọc Peter Trần, ông đã nhập quốc tịch Mỹ và thôi quốc tịch Việt Nam nên theo pháp luật Việt Nam, ông là người nước ngoài.
Với quy định tại Mục 3 Luật Nhà ở 2023 thì người nước ngoài vẫn được sở hữu nhà ở tại Việt Nam; tuy nhiên phải đáp ứng một số điều kiện nhất định.
Điều kiện và giới hạn khi sở hữu
Cá nhân nước ngoài (người nước ngoài) được sở hữu nhà ở tại Việt Nam là người nước ngoài được phép nhập cảnh vào Việt Nam; không thuộc trường hợp được hưởng quyền ưu đãi, miễn trừ ngoại giao, lãnh sự theo quy định của pháp luật.
Người nước ngoài được sở hữu nhà ở trong dự án đầu tư xây dựng nhà ở theo quy định tại Điều 17 của Luật này, trừ dự án thuộc khu vực cần bảo đảm quốc phòng, an ninh theo quy định của pháp luật Việt Nam.
Việc sở hữu bao gồm cả căn hộ chung cư và nhà ở riêng lẻ thông qua các hình thức mua, thuê mua nhà ở thương mại của chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở, nhận tặng cho, nhận thừa kế nhà ở thương mại trong dự án đầu tư xây dựng nhà ở không thuộc khu vực cần bảo đảm quốc phòng, an ninh.
Ngoài ra, người nước ngoài còn được sở hữu nhà ở thông qua mua, thuê mua nhà ở của tổ chức, cá nhân nước ngoài đã sở hữu nhà ở theo quy định trên.
Về số lượng nhà ở, người nước ngoài được sở hữu tại Việt Nam: Tổ chức, cá nhân nước ngoài chỉ được mua, thuê mua, nhận tặng cho, nhận thừa kế và sở hữu không quá 30% số lượng căn hộ trong một tòa nhà chung cư.
Nếu là nhà ở riêng lẻ bao gồm nhà biệt thự, nhà ở liền kề thì trên một khu vực có quy mô về dân số tương đương một phường chỉ được mua, thuê mua, nhận tặng cho, nhận thừa kế và sở hữu không quá 250 căn nhà.
Trường hợp trong một khu vực có số dân tương đương một phường mà có nhiều nhà chung cư hoặc đối với nhà ở riêng lẻ trên một tuyến phố thì tổ chức, người nước ngoài được mua, thuê mua, nhận tặng cho, nhận thừa kế và sở hữu không quá số lượng căn hộ, số lượng nhà ở riêng lẻ quy định ở trên.
Người nước ngoài được sở hữu nhà ở tại Việt Nam không quá 50 năm. Ảnh minh họa: QH
Quyền và nghĩa vụ của chủ sở hữu nước ngoài
Người nước ngoài có quyền của chủ sở hữu đối với nhà ở như công dân Việt Nam nhưng phải tuân thủ các quy định sau đây:
Thứ nhất, chỉ được mua, thuê mua, nhận tặng cho, nhận thừa kế và sở hữu nhà ở theo đúng số lượng quy định và được cấp Giấy chứng nhận đối với nhà ở đó.
Thứ hai, trường hợp người nước ngoài được tặng cho, được thừa kế nhà ở không thuộc trường hợp quy định hoặc vượt quá số lượng nhà ở quy định, hoặc thuộc khu vực cần bảo đảm quốc phòng, an ninh quy định thì chỉ được hưởng giá trị của nhà ở.
Thứ ba, người nước ngoài được sở hữu nhà ở theo thỏa thuận trong giao dịch mua bán, thuê mua, tặng cho, nhận thừa kế nhà ở nhưng không quá 50 năm, kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận và được gia hạn một lần với thời hạn không quá 50 năm nếu có nhu cầu; thời hạn sở hữu nhà ở phải được ghi rõ trong Giấy chứng nhận.
Trường hợp người nước ngoài kết hôn với công dân Việt Nam đang sinh sống tại Việt Nam thì được sở hữu nhà ở và có quyền, nghĩa vụ của chủ sở hữu nhà ở như công dân Việt Nam.
Người nước ngoài kết hôn với người Việt Nam định cư ở nước ngoài được phép nhập cảnh vào Việt Nam thì được sở hữu nhà ở và có quyền, nghĩa vụ của chủ sở hữu nhà ở như người Việt Nam định cư ở nước ngoài;
Trước khi hết thời hạn sở hữu nhà ở theo quy định của Luật này, chủ sở hữu có thể trực tiếp hoặc ủy quyền cho tổ chức, cá nhân khác thực hiện quyền tặng cho hoặc bán nhà ở này cho đối tượng thuộc trường hợp được sở hữu nhà ở tại Việt Nam; nếu quá thời hạn được sở hữu nhà ở mà chủ sở hữu không bán, tặng cho thì nhà ở đó thuộc tài sản công.
Đối với chủ sở hữu là người nước ngoài thì được cho thuê nhà ở để sử dụng vào mục đích mà pháp luật không cấm nhưng trước khi cho thuê nhà ở, chủ sở hữu phải có văn bản thông báo về việc cho thuê nhà ở với cơ quan quản lý nhà ở có thẩm quyền theo quy định và phải nộp thuế từ hoạt động cho thuê nhà ở này theo quy định của pháp luật.
Việc thực hiện thanh toán tiền mua, thuê mua nhà ở thông qua tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài đang hoạt động tại Việt Nam.
NGUYỄN CHÍNH