Hàng loạt dự án nhà ở thương mại trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh cho phép cá nhân nước ngoài sở hữu
Theo Luật Nhà ở 2023 và Nghị định 95/2024, tổ chức, cá nhân nước ngoài được phép sở hữu nhà ở tại Việt Nam nếu đáp ứng các điều kiện pháp lý và thuộc đối tượng được quy định, như có giấy chứng nhận đăng ký đầu tư, giấy tờ thành lập hợp pháp tại Việt Nam hoặc được phép nhập cảnh. Người nước ngoài được mua nhà ở thương mại trong các dự án không ảnh hưởng đến quốc phòng, an ninh, với tỷ lệ sở hữu không vượt quá 30% số căn hộ trong một tòa chung cư hoặc 250 căn nhà riêng lẻ trong một khu vực cấp phường.
Bên cạnh đó, Luật Nhà ở cũng quy định tổ chức nước ngoài đầu tư xây dựng nhà ở theo dự án tại Việt Nam bắt buộc phải có giấy chứng nhận đăng ký đầu tư. Tổ chức nước ngoài không trực tiếp đầu tư xây dựng nhà ở nhưng có nhu cầu sở hữu phải có giấy chứng nhận đầu tư hoặc các giấy tờ do cơ quan chức năng Việt Nam cấp phép hoạt động hoặc thành lập và còn hiệu lực tại thời điểm ký kết giao dịch về nhà ở.
Các chuyên gia kinh tế cho rằng, việc cho phép người nước ngoài mua nhà là một kênh huy động vốn ngoại tệ hiệu quả, giảm áp lực cho hệ thống tín dụng trong nước và giúp thị trường phát triển theo hướng lành mạnh hơn. Việt Nam có tiềm năng lớn về bất động sản du lịch, nghỉ dưỡng với các sản phẩm như condotel, biệt thự biển… Việc sớm có quy định rõ ràng, cho phép người nước ngoài sở hữu loại hình này sẽ tạo ra động lực tăng trưởng mạnh mẽ, thu hút các nhà đầu tư quốc tế. Tuy nhiên, cơ quan chức năng cần có cơ chế quản lý và giám sát chặt chẽ để ngăn chặn tình trạng đầu cơ, lướt sóng, rửa tiền, có thể gây ra các cơn sốt giá ảo và đẩy giá nhà lên cao.
Ở góc độ cung ứng cho thị trường, đại diện các doanh nghiệp bất động sản cho rằng, việc mở rộng các dự án được phép bán nhà cho tổ chức, cá nhân nước ngoài sẽ mang lại tác động tích cực cho thị trường căn hộ. Đây là nhóm khách hàng có tiềm lực tài chính, cũng như lợi thế trong việc thiết kế theo xu hướng hiện đại, tiết kiệm năng lượng và thân thiện với môi trường. Nhờ đó, nguồn cung sản phẩm nhà ở trở nên đa dạng hơn, tạo sự cạnh tranh và mang lại nhiều lựa chọn cho người mua.
Ông Bùi Ngọc Đức, Tổng Giám đốc Tập đoàn Đất Xanh - đơn vị có một dự án trong danh sách được phép bán cho người nước ngoài - cho biết đây là cơ hội để doanh nghiệp tiếp cận thêm nhóm khách hàng là chuyên gia, doanh nhân quốc tế đang sinh sống và làm việc tại TP. Hồ Chí Minh, góp phần nâng cao tính thanh khoản và vị thế của bất động sản cao cấp Việt Nam trên bản đồ khu vực. Ngoài ra, việc mở rộng cho khách hàng nước ngoài tiếp cận dự án cũng sẽ thúc đẩy hình thành một cộng đồng cư dân đa dạng, mang tính quốc tế hóa cao ngay tại Thủ Thiêm – khu vực trung tâm tài chính của TP. Hồ Chí Minh.
Chuyên gia kinh tế, TS. Đinh Thế Hiển cũng nhận định việc TP. Hồ Chí Minh mở rộng danh mục dự án đủ điều kiện bán cho người nước ngoài là tín hiệu tốt, không chỉ cho thị trường bất động sản mà còn trong việc thu hút nguồn nhân lực quốc tế chất lượng cao. Trong bối cảnh thành phố đang thu hút đội ngũ kỹ sư, chuyên gia, người nước ngoài tới làm việc tại trung tâm tài chính quốc tế, nhu cầu về nhà ở dự báo sẽ tiếp tục tăng mạnh. Việc có thêm nhiều dự án phù hợp sẽ góp phần giữ chân lực lượng này, gia tăng sức cạnh tranh cho TP. Hồ Chí Minh, khi nhiều thành phố khác cũng đang "trải thảm đỏ" mời gọi người nước ngoài, chuyên gia, kỹ sư chất lượng cao tới làm việc và sinh sống.
Để tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho người nước ngoài tiếp cận thị trường bất động sản, Hiệp hội Bất động sản TP. Hồ Chí Minh (HoREA) cũng kiến nghị bổ sung, sửa đổi một số quy định trong Luật Đất đai 2024. Cụ thể, HoREA đề xuất công nhận cá nhân nước ngoài nhập cảnh hợp pháp vào Việt Nam là "người sử dụng đất", được phép mua, thuê mua nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất theo Luật Nhà ở.
Theo ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch HoREA, Luật Nhà ở 2023 đã cho phép người nước ngoài sở hữu nhà ở thương mại trong thời hạn tối đa 50 năm, gắn liền với quyền sử dụng đất ở có thời hạn. Tuy nhiên, Luật Đất đai 2024 lại chưa có quy định tương thích. Sự thiếu đồng bộ này không chỉ tạo rào cản pháp lý mà còn làm giảm sức hút của thị trường bất động sản Việt Nam đối với nhà đầu tư nước ngoài.
“Việc bổ sung quy định nêu trên hoàn toàn không ảnh hưởng đến quốc phòng - an ninh. Bởi lẽ, cá nhân nước ngoài chỉ được mua nhà tại các dự án thương mại nằm ngoài khu vực trọng yếu, và TP. Hồ Chí Minh cũng đã công khai danh mục dự án được bán cho nhóm này. Hơn nữa, nếu có ‘ý đồ’ không tốt thì họ không cần đến quyền sở hữu nhà, bởi việc thuê nhà hay sử dụng cơ sở lưu trú vốn đã đủ thuận tiện và ít lộ diện hơn”, ông Châu phân tích.
Cho phép người nước ngoài mua nhà là một kênh huy động vốn ngoại tệ hiệu quả, giảm áp lực cho hệ thống tín dụng và giúp thị trường bất động sản phát triển theo hướng lành mạnh hơn. Để đảm bảo việc “mở cửa” được kiểm soát chặt chẽ, hài hòa giữa mục tiêu phát triển kinh tế và bảo đảm an ninh, quốc phòng, thành phố đã giao nhiệm vụ thực thi cụ thể cho các sở, ngành liên quan.
Theo đó, UBND TP. Hồ Chí Minh giao Sở Xây dựng chịu trách nhiệm công bố công khai và thanh tra, kiểm tra việc tuân thủ quy định. Sở Tài chính được giao phối hợp với Công an Thành phố tham mưu thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư các dự án nhà ở, đảm bảo không ảnh hưởng đến quy hoạch sử dụng đất quốc phòng, an ninh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến 2050. Đồng thời, Sở Tài chính cũng được giao phối hợp với Bộ Tư lệnh Thành phố rà soát, tham mưu về các yếu tố an ninh, quốc phòng trong quy hoạch và triển khai dự án.
Ngọc Hậu