Chưa kịp hoàn vốn đã gánh thêm nợ
9 ao nuôi tôm trên diện tích 1,1 hecta của gia đình anh Trương Văn Điệp, 42 tuổi ở Thôn Xuân Phụ, xã Hoằng Thanh hoàn toàn bị xóa sổ sau bão số 5. Gia đình mới nuôi tôm được 4 năm, chưa hoàn vốn, còn đang nợ ngân hàng 1 tỷ đồng nhưng chỉ trong chốc lát, toàn bộ cơ sở vật chất, bao gồm hệ thống bể, nhà màng đều bị bão đánh tan. Bão số 5 với diễn biến khó lường, kéo dài trong nhiều giờ khi vào đất liền, vượt qua dự tính của nhiều hộ nuôi trồng thủy sản nên họ trở tay không kịp.
9 ao nuôi tôm của gia đình anh Điệp bị bão đánh tan
Giọng thều thào vì mệt mỏi sau mấy ngày quay cuồng với bão, anh Điệp kể, gia đình vừa vay ngân hàng 1 tỷ đồng để đầu tư nâng cấp cơ sở nuôi tôm và thả tôm giống được 3 ngày thì gặp bão. Biết là nuôi tôm ven biển rủi ro, trước mùa mưa bão, anh tự bỏ 100 triệu đồng gia cố lại hơn 150m đê phía tiếp giáp biển nhưng thiên tai không lường hết được.
Đoạn đê tự gia cố thêm của anh Điệp cũng bị sóng cuốn phăng
“Giờ thì trắng tay, chẳng biết làm gì để vực dậy. Sóng biển đã san phẳng hệ thống ao nuôi, nhà trông coi bị tốc mái. Lãi vay ngân hàng không biết xoay sở thế nào để trả”, anh Điệp lo lắng đồng thời cho biết, tổng thiệt hại khoảng hơn 2 tỷ đồng.
Anh Điệp không biết phải xoay sở như thế nào sau cú sốc mà bão số 5 đưa đến
Nhìn những khối bê tông, gạch vụn, đất cát lẫn với bạt, lưới chằng chịt, anh Điệp nói giá mà có con đê kiên cố trước đồng tôm, thiệt hại đã có thể hạn chế được phần nào. Giờ thì đáy bể nuôi tôm bị san bằng ngang với mực nước biển, chỉ cần vài đợt sóng lớn, có thể cuốn trôi hết những gì còn sót lại.
Vợ anh Điệp đang thu dọn khu vực ao nuôi tôm. Chị buồn bã chia sẻ: không hiểu sẽ trả nợ ngân hàng bằng cách nào
Biết nghề nuôi tôm ven biển luôn đối mặt với rủi ro cao nhưng gia đình anh Điệp không có hợp đồng bảo hiểm nuôi trồng thủy sản nên chắc chắn không được đền bù, tri trả cho những thiệt hại do bão số 5 gây ra.
Căn nhà trông coi đồng tôm cũng bị tốc mái
“Thiên tai bão lũ là điều không ai mong muốn. Gia đình chỉ mong ngân hàng chia sẻ với những khó khăn, có biện pháp giãn nợ để chúng tôi tính toán, xoay sở tiếp”, anh Điệp nói.
2 lần trắng tay vì bão
Mười năm trước, gia đình ông Trần Văn Quân bắt đầu khởi nghiệp bằng nghề nuôi tôm tại khu vực ven biển thôn Đông Xuân Vi, xã Hoằng Thanh. Công việc đang thuận lợi thì cơn bão số 10 năm 2017 ập đến. Toàn bộ tài sản bao gồm hệ thống ao, bể và tôm nuôi mất trắng.
Khung cảnh đồng tôm của gia đình ông Trần Văn Quân tan hoang sau bão số 5
Nhận thấy việc nuôi tôm tại vị trí sát biển không an toàn, tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu vẫn tiếp tục, sau một thời gian khảo sát các vị trí khác tại địa phương nhưng quỹ đất không còn, ông Quân quyết định làm lại tại nơi đã bị bão cuốn trôi.
Năm 2018, trên diện tích khoảng 7.000m2, gia đình ông quyết định đầu tư lớn, nuôi tôm công nghệ cao bằng hệ thống bể kiên cố. 7 năm qua, dù có mưa bão nhưng không lớn, thiệt hại không đáng kể, công việc nuôi tôm khá thuận lợi, cho thu nhập cao.
Khoảng hơn 4.000m2 diện tích bể nuôi tôm công nghệ cao giờ trơ trọi bê tông, gạch vữa
“Nhận thấy điều kiện địa phương rất phù hợp với nuôi tôm thẻ chân trắng nên dù thất bại lần đầu nhưng tôi vẫn quyết tâm làm lại, đầu tư lớn hơn, mở rộng quy mô, ứng dụng kỹ thuật cao và đã có những thành công nhất định…Thật tiếc…”, ông Quân xót xa chỉ tay về phía người thợ đang thu dọn những khối bê tông, gạch vụn ngổn ngang.
Bão số 5 vào bờ tại xã Hoằng Thanh đúng lúc thủy triều dâng cao. Dù đã chằng chống, chuẩn bị các phương án phòng chống hết mức có thể nhưng “con người không thể chống lại nổi thiên tai. Bão ập vào quá nhanh, quá mạnh, mưa to, gió lớn, triều cường dâng cao đã đánh sập phần lớn hệ thống bể nuôi tôm công nghệ cao cùng hệ thống nhà trông coi trên diện tích 4.000m2. Một số bể còn lại cũng không đảm bảo kỹ thuật vì bị nước biển tràn vào, thiệt hại vô cùng nặng nề”, ông Quân buồn bã nói.
Ông Quân nói chấp nhận rủi ro, quyết tâm làm lại
Khoảng chục tấn tôm thẻ chân trắng sắp thu hoạch trôi theo bão, ông Quân ước tính nếu một tháng nữa thu hoạch, giá trị thương mại ước gần 2 tỷ đồng. Nói về việc tại sao không tính toán thu hoạch trước bão theo kiểu bán “tôm non” chạy bão, ông Quân thừa nhận có chút chủ quan khi hệ thống bể được đầu tư kiên cố, không nghĩ sức tàn phá của bão số 5 lớn đến như vậy.
Bão số 5 đã lấy đi của gia đình ông khoảng 3 đến 4 tỷ đồng. Người đàn ông 53 tuổi nói, lần thứ 2 phải đối mặt với thiên tai, thiệt hại không kể sao cho hết nhưng vẫn quyết tâm làm lại.
“Biển xâm thực ngày càng mạnh nên nếu tiếp tục khôi phục lại bể nuôi tôm ở khu vực vừa bị bão cuốn trôi là bất khả thi. Trước mắt, gia đình tôi sẽ tìm cách khắc phục, vệ sinh số bể nuôi còn lại để tiếp tục công việc. Chỉ mong nhà nước sớm có giải pháp xử lý tình trạng biển xâm thực, nhất là xây dựng tuyến đê biển để bảo vệ sự an toàn cho người dân yên tâm làm ăn lâu dài”, ông Quân mong muốn.
Tổng thiệt hại sau bão của gia đình ông Quân khoảng từ 3 đến 4 tỷ đồng, nặng nhất trong số các hộ nội tôm ở xã Hoằng Thanh
10 năm nuôi tôm ven biển, ông Quân nói, chưa bao giờ tình trạng biển xâm thực với tốc độ nhanh như mấy năm gần đây. Khu vực nuôi tôm từng cách mép nước biển khá xa nhưng bây giờ chỉ cần một trận bão hoặc áp thấp nhiệt đới với cường độ vừa phải, sóng biển có thể “nuốt trôi” tất cả tài sản.
“Đại diện chính quyền địa phương đến động viên, thăm hỏi gia đình; đồng thời cử đoàn viên, thanh niên hỗ trợ dọn dẹp. Chúng tôi không mong hỗ trợ về kinh phí, tiền bạc mà cần cơ chế, chính sách thuận lợi hơn để yên tâm sản xuất”, ông Quân nói, đồng thời cho biết sẵn sàng chấp nhận, đối mặt với rủi ro, khắc phục hậu quả, quyết tâm sống chết với nghề nuôi tôm.
Chính quyền xã Hoằng Thanh ước tính, bão số năm gây thiệt hại cho khoảng 50ha diện tích nuôi tôm của hàng chục hộ gia đình
Theo thống kê sơ bộ của xã Hoằng Thanh, bão số 5 đã gây ảnh hưởng đối với 50 hecta nuôi tôm của hàng chục hộ gia đình tại địa phương, chủ yếu là các hộ nuôi trồng ở khu vực sát bờ biển. Dự đoán tình hình mưa bão diễn biến khó lường, cấp độ mạnh, một số hộ đã bán tôm sớm hơn kỳ thu hoạch khoảng 1 tháng. Năm nay, do dịch tả lợn châu Phi tại Thanh Hóa kéo dài nên các mặt hàng thủy hải sản, trong đó có tôm tiêu thụ tốt, giá cao. Dù biết thiệt hại do phải thu hoạch sớm nhưng theo một số chủ đồng tôm, việc xuất bán tôm sớm trước bão là cách lựa chọn tối ưu.
Hiện, UBND xã Hoằng Thanh đang thống kê toàn bộ thiệt hại do bão số 5 gây ra trên địa bàn, trong đó có lĩnh vực nuôi trồng thủy sản. Đại diện chính quyền địa phương cho biết, nghề nuôi tôm là một trong những ngành nghề chủ lực. Xã sẽ thống kê, đánh giá toàn diện thiệt hại, báo cáo, đề xuất với cấp có thẩm quyền nhằm hỗ trợ tốt nhất có thể cho người dân.
Quang Duy