Người phát hiện xác tàu Titanic tìm thấy dấu vết mộ nữ hoàng Cleopatra

4 giờ trướcBài gốc

Cleopatra được nhớ đến như một trong những nữ hoàng quyền lực và quyến rũ bậc nhất trong lịch sử nhân loại. Giờ đây, các nhà thám hiểm khẳng định họ đã tiến gần hơn bao giờ hết đến việc tìm thấy ngôi mộ thất lạc của Cleopatra, và nó có thể nằm dưới biển.

Phát hiện một hải cảng cổ có thể chứa mộ Cleopatra

Các nhà thám hiểm vừa phát hiện một hải cảng bị chìm sâu dưới Địa Trung Hải, cách bờ biển Alexandria - thành phố cổ đại huyền thoại, khoảng 3,6km. Hải cảng này, nay nằm ở độ sâu khoảng 12 mét, có thể là manh mối dẫn đến nơi yên nghỉ cuối cùng của cặp tình nhân nổi tiếng trong lịch sử.

Cleopatra, trị vì Ai Cập từ năm 51 - 30 trước công nguyên, được biết đến với sắc đẹp và sự quyến rũ đã giúp bà đạt được những gì mình mong muốn. Bà có nhiều người tình quyền lực, trong đó nổi bật là Hoàng đế La Mã Julius Caesar và Mark Antony. Cleopatra và Antony đều chết bằng cách tự sát và được chôn cất cùng nhau. Thế nhưng, suốt hơn 2.000 năm qua, nơi an nghỉ của họ vẫn còn là một ẩn số.

Hình ảnh 3D của hải cảng

Hải cảng bị chìm, nay ngập trong nước biển, từng gắn liền với Taposiris Magna - một thành phố cổ có ngôi đền thờ thần Osiris, vị thần cai quản cõi chết. Tên gọi Taposiris Magna nghĩa là “ngôi mộ vĩ đại của Osiris”, nằm cách Alexandria khoảng 50km - nơi từng là thủ đô Ai Cập.

Nhà thám hiểm Kathleen Martínez, người đã dành nhiều năm truy tìm mộ Cleopatra, vừa phát hiện ra hải cảng này trong một loạt cuộc lặn mới cùng Bob Ballard - người nổi tiếng với việc tìm ra xác tàu Titanic.

Bà Kathleen Martínez tin rằng hải cảng gắn liền với ngôi đền có thể là “manh mối then chốt” về vị trí mộ, thậm chí dẫn trực tiếp đến nơi chôn cất Cleopatra.

Cấu trúc vừa được phát hiện gồm nhiều cột đá, sàn lát đá nhẵn bóng và vô số amphora - loại vò cao cổ từng dùng để đựng rượu, chứng tỏ nơi đây từng có hoạt động sầm uất. Bộ Du lịch và cổ vật Ai Cập, trong thông báo trên Facebook, gọi đây là bằng chứng về “hoạt động hàng hải cổ đại”.

Kathleen Martínez khẳng định: “Giờ chỉ còn là vấn đề thời gian trước khi ngôi mộ được tìm thấy. Nơi này 2.000 năm qua chưa có ai đặt chân tới. Chúng tôi là những người đầu tiên”.

Hành trình tìm kiếm kéo dài

Trước đó, vào năm 2022, Martinez và nhóm của bà đã phát hiện một đường hầm dài 1.300 mét xuyên qua nhiều lớp đá dưới tàn tích Taposiris Magna. Đây là nơi mà nhóm của Kathleen Martinez đã khai quật trong suốt 20 năm qua.

Đường hầm được phát hiện

Bên trong đường hầm có những bình gốm và đồ gốm khác thuộc thời kỳ vương triều Ptolemaios - triều đại mà Cleopatra là vị nữ vương cuối cùng. Martinez tin rằng Cleopatra sau khi qua đời đã được đưa về Taposiris Magna, qua đường hầm bí mật dẫn đến hải cảng, rồi an táng tại đó.

Đáng chú ý, đường hầm hướng “thẳng” về phía hải cảng, cho thấy cả hai có thể thuộc cùng một hệ thống bí mật. Tuy nhiên, Kathleen Martinez cũng không loại trừ khả năng mộ Cleopatra nằm trong khu tàn tích của ngôi đền, nơi từ lâu đã được coi là địa điểm khả dĩ nhất.

Cleopatra là vị nữ pharaoh cuối cùng của Ai Cập. Bà qua đời ở tuổi 39 sau thất bại trong các cuộc nội chiến La Mã.

Căn cứ ngôi mộ dựa vào truyền thuyết

Trong lịch sử, Cleopatra không chỉ được nhớ đến như nữ hoàng cuối cùng của Ai Cập hay một người đàn bà quyền lực, gắn với những cuộc tình lẫy lừng cùng Julius Caesar và Mark Antony. Bà còn là một bậc thầy trong việc sử dụng tôn giáo và thần thoại để hợp thức hóa quyền lực, khắc sâu hình tượng của mình trong lòng thần dân. Trong số đó, huyền thoại Osiris - Isis đóng vai trò trung tâm.

Trong tôn giáo Ai Cập, Osiris là vị thần cai quản sự chết và tái sinh, còn Isis là vợ ông, nữ thần của tình yêu, phép thuật và sự bảo hộ. Theo thần thoại, Osiris bị em trai mình là Seth giết hại, thân thể bị chặt thành nhiều mảnh và rải khắp Ai Cập.

Isis, với lòng trung thành và tình yêu bất diệt, đã rong ruổi khắp nơi tìm đủ các mảnh, hợp nhất chúng lại và dùng phép thuật phục sinh Osiris trong chốc lát. Từ cuộc hồi sinh ngắn ngủi ấy, bà thụ thai và sinh ra Horus, vị thần chim ưng - trở thành biểu tượng của pharaoh và là hiện thân cho quyền lực vĩnh hằng của Ai Cập.

Câu chuyện Osiris - Isis vì thế không chỉ là bi kịch tình yêu, mà còn là nền tảng tôn giáo – chính trị, khẳng định tính chính danh của các pharaoh Ai Cập suốt hàng nghìn năm.

Cleopatra rất khéo léo khi gắn hình ảnh bản thân với nữ thần Isis. Trong nhiều nghi lễ, bà mặc trang phục và mang biểu tượng của Isis, được tôn vinh như “Isis sống”. Điều này giúp bà không chỉ trị vì bằng quyền lực chính trị, mà còn bằng sức mạnh tôn giáo.

Khi gắn bó cùng Mark Antony, Cleopatra lại càng đẩy xa hình tượng này. Antony được đồng nhất với Osiris, còn bà tiếp tục đóng vai Isis. Cặp đôi biến mình thành hiện thân của thần thoại bất tử, một chiến lược vừa củng cố tính chính danh trong lòng dân, vừa khẳng định sự độc lập trước ảnh hưởng ngày càng mạnh của La Mã.

Sau thất bại thảm hại trước Octavian (tức Augustus), Antony và Cleopatra đều chọn cái chết. Theo truyền thuyết, Cleopatra đã sắp đặt để hai người được chôn chung - tái hiện đúng hình tượng Osiris và Isis bên nhau vĩnh viễn.

Nhiều học giả, trong đó có nhà khảo cổ Kathleen Martinez, tin rằng mộ của họ có thể nằm tại Taposiris Magna - thành phố cổ cách Alexandria khoảng 50km, nơi có một ngôi đền thờ thần Osiris. Phát hiện mới về cảng ngầm dưới Địa Trung Hải nối với Taposiris Magna càng củng cố giả thuyết này: Cleopatra có thể đã chọn nơi đây làm nơi an nghỉ bí mật, xa khỏi tầm kiểm soát của người La Mã.

Việc tránh xa La Mã không chỉ là để giữ an toàn cho mộ phần, mà còn là một tuyên bố cuối cùng của Cleopatra: dù thua trận, bà vẫn có thể thoát khỏi vòng kiểm soát của đế chế hùng mạnh nhất thế giới và tiếp tục sống trong biểu tượng thiêng liêng của Ai Cập.

Một bộ phim tài liệu mới về chuyến lặn, mang tên Cleopatra’s Final Secret, sẽ được công chiếu trên kênh National Geographic ngày 25.9 và được phát trực tuyến trên Disney+ cùng Hulu vào ngày hôm sau.

Bùi Tú

Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/nguoi-phat-hien-xac-tau-titanic-tim-thay-dau-vet-mo-nu-hoang-cleopatra-237896.html