Nữ bệnh nhân N.T.L.T. (62 tuổi, ngụ tỉnh Vĩnh Long), được người nhà đưa đến Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ vào rạng sáng ngày 26/8 với tình trạng suy hô hấp cấp, thở nhanh co kéo, khó thở, chỉ số SpO2 (độ bão hòa oxy máu ngoại vi) chỉ đạt 70%, phổi ran nổ.
Trước đó, bệnh nhân ho có đàm xanh đặc khoảng 10 ngày điều trị tại nhà không giảm, tiền sử tăng huyết áp, đái tháo đường.
Ngay sau khi nhập viện, bệnh nhân được chuyển khoa Hồi sức tích cực – Chống độc với chẩn đoán: sốc nhiễm trùng, viêm phổi biến chứng ARDS mức độ nặng, toan chuyển hóa, tràn dịch màng phổi, suy thận cấp, suy gan cấp, đái tháo đường tuýp 2.
Dù được can thiệp kịp thời, tình trạng bệnh nhân nhanh chóng diễn tiến xấu với rối loạn tri giác, suy hô hấp nặng phải đặt nội khí quản thở máy.
Mặc dù đã thở máy tối ưu kết hợp thuốc vận mạch liều cao, bệnh nhân vẫn không đạt mục tiêu oxy hóa máu và huyết áp, nguy cơ tử vong rất cao.
Trước tình huống nguy cấp, các bác sĩ khoa Hồi sức tích cực – Chống độc đã quyết định triển khai kỹ thuật tim phổi nhân tạo ECMO, giải pháp được coi là “cứu cánh cuối cùng” trong hồi sức.
Bệnh nhân đã qua cơn nguy kịch. Ảnh BV
Điểm đặc biệt của ca bệnh là bệnh nhân vừa huyết áp thấp dù đã sử dụng vận mạch phối hợp liều cao vừa suy hô hấp nặng, do đó một chế độ ECMO đơn thuần không thể đáp ứng.
Các bác sĩ đã lựa chọn Hybrid ECMO (VV-AV ECMO) – sự kết hợp đồng thời giữa VV-ECMO và VA-ECMO, vừa hỗ trợ hô hấp, vừa nâng đỡ tuần hoàn. Nói cách khác, Hybrid ECMO chính là giải pháp “lai ghép” tối ưu, tận dụng thế mạnh của cả hai phương thức, trở thành lựa chọn duy nhất để giành lại sự sống trong những tình huống hồi sức phức tạp, khi bệnh nhân đối diện đồng thời với suy hô hấp trầm trọng và rối loạn huyết động nặng nề.
Bằng năng lực chuyên môn cùng sự quyết tâm, kiên trì của tập thể y bác sĩ, sau 6 ngày áp dụng kỹ thuật ECMO, tình trạng lâm sàng của bệnh nhân đã có dấu hiệu cải thiện rõ rệt.
Song song với ECMO, bệnh nhân còn được phối hợp nhiều biện pháp điều trị tích cực như thay huyết tương, lọc máu liên tục, truyền đạm và hỗ trợ dinh dưỡng toàn diện, góp phần ổn định dần sức khỏe.
Đến ngày thứ tám, các chỉ số cận lâm sàng cùng tình trạng lâm sàng của bệnh nhân cải thiện rõ rệt. Bệnh nhân có chỉ định ngừng ECMO và tiếp tục quá trình hồi sức tích cực.
Kỹ thuật ECMO trong hồi sức cấp cứu được thực hiện thường quy tại Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ. Ảnh BV.
Đến ngày 15/9, dấu hiệu sinh tồn bệnh nhân ổn định, được chỉ định cai máy thở, rút nội khí quản và chuyển về khoa Nội Lão để tiếp tục theo dõi, điều trị và chăm sóc.
Hiện tại bệnh nhân ổn định, tỉnh táo, tiếp xúc tốt, các xét nghiệm trở về giá trị bình thường.
Theo BS.CKII Dương Thiện Phước, Trưởng Khoa Hồi sức tích cực - Chống độc bệnh viện, mặc dù có nhiều tiến bộ trong chẩn đoán và điều trị, tỷ lệ tử vong của bệnh nhân viêm phổi ARDS nặng còn rất cao, với trên 50%. Ở những bệnh nhân lớn tuổi, kèm nhiều bệnh nền và biến chứng sốc nhiễm trùng nặng, thách thức điều trị càng trở nên khốc liệt hơn. Trong bối cảnh đó, ECMO đóng vai trò như một hỗ trợ thay thế chức năng sống.
ECMO (Extracorporeal Membrane Oxygenation) là một hệ thống tuần hoàn ngoài cơ thể để hỗ trợ cơ học tạm thời cho hô hấp và/hoặc tuần hoàn cho bệnh nhân thất bại với điều trị thông thường.
Có loại ECMO chính: V-V ECMO lấy máu ra từ tĩnh mạch và trả máu về tĩnh mạch, tác dụng như phổi giả bằng cách trao đổi O2 và CO2 qua một màng trao đổi khí; V-A ECMO lấy máu ra từ tĩnh mạch và trả máu về động mạch, tác dụng như tim nhân tạo bơm máu đi nuôi cơ thể.
Đặc biệt, với những trường hợp vừa tổn thương phổi trầm trọng vừa tụt huyết áp, suy đa cơ quan, Hybrid ECMO (VV-AV) trở thành giải pháp tối ưu: không chỉ đảm nhận chức năng trao đổi khí của phổi mà còn đồng thời hỗ trợ tuần hoàn, giúp duy trì sự sống khi các biện pháp thở máy, vận mạch và hồi sức thường quy đều thất bại. Đây chính là “cầu nối” tạo điều kiện cho bệnh nhân có thêm thời gian điều trị căn nguyên và hồi phục dần chức năng cơ quan.
Bình Nguyên