Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) vừa ban hành quyết định về mức lãi suất của các ngân hàng thương mại áp dụng trong năm 2025 đối với dư nợ của những khoản cho vay hỗ trợ nhà ở.
Theo đó, mức lãi suất của các ngân hàng thương mại áp dụng trong năm 2025 đối với dư nợ của các khoản cho vay hỗ trợ nhà ở xã hội là 4,7%/năm, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2025, giảm 0,1 điểm % so với năm 2024 (năm 2024, mức lãi suất được quy định là 4,8%/năm).
Hiện đang có 17 ngân hàng thương mại có dư nợ cho vay tái cấp vốn thực hiện cho vay hỗ trợ nhà ở xã hội gồm: BIDV; Vietcombank; VietinBank; Agribank; SHB; SeABank; TPBank; Eximbank; PVcomBank; OCB; Nam A Bank; LPBank; VietBank; NCB; VIB; VPBank; SCB.
Các chuyên gia cho rằng gói hỗ trợ lãi suất cho vay mua nhà ở xã hội theo Nghị định 100 ở mức 6,6%/năm là quá cao so với người có thu nhập thấp.
Đối tượng cho vay là người mua, thuê, thuê mua nhà và doanh nghiệp là chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở xã hội, doanh nghiệp là chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại được chuyển đổi công năng sang dự án nhà ở xã hội do Bộ Xây dựng công bố trong từng thời kỳ.
Theo Bộ Xây dựng, từ năm 2021 đến nay, trên địa bàn cả nước có 644 dự án nhà ở xã hội đã được triển khai xây dựng với quy mô 580.109 căn.
Trong đó, số lượng dự án hoàn thành là 96 dự án với quy mô 57.652 căn; số lượng dự án đã khởi công xây dựng là 133 dự án với quy mô 110.217 căn; số lượng dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư là 415 dự án với quy mô 412.240 căn.
Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM, thực tế đây là lãi suất được áp dụng cho dư nợ của gói tín dụng 30.000 tỷ đồng trước đây hỗ trợ cho vay mua, thuê mua nhà ở xã hội và nhà ở thương mại có giá dưới 1.050 triệu đồng. Gói lãi suất này ban đầu áp dụng cho năm 2013 là 6%/năm, sau đó từ năm 2014 đến hết năm 2023 là 5%, đến năm 2024 hạ còn 4,8%, năm 2025 là 4,7%. Gói tín dụng 30.000 tỷ đồng thực tế đã giải ngân hơn 34.000 tỷ đồng cho hơn 56.000 trường hợp được vay.
Ông Lê Hoàng Châu đánh giá, gói tín dụng 30.000 tỷ đồng là động lực giúp thị trường bất động sản vượt qua khủng hoảng giai đoạn 2013 - 2016, giải quyết được hơn 46.000 căn nhà tồn kho bất động sản trong giai đoạn đó, kể cả nhà ở thương mại và nhà ở xã hội, giải quyết nợ xấu cho các tổ chức tín dụng được khoảng 114.000 tỷ đồng, hỗ trợ cho người thu nhập thấp đô thị mua được nhà ở xã hội, nhà ở thương mại có giá dưới 1.050 triệu đồng.
Tuy nhiên, so sánh lãi suất cho vay mua, thuê mua nhà ở xã hội, nhà ở cho lực lượng vũ trang nhân dân; xây dựng hoặc cải tạo, sửa chữa nhà, theo Nghị định số 100/2024/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 1/8/2024 đang ở mức 6,6%/năm với lãi suất của gói 30.000 tỷ đồng, ông Lê Hoàng Châu không tán thành chính sách lãi suất cho vay mua, thuê mua nhà ở xã hội hiện nay khi đang phải chịu lãi suất 6,6%/năm. Theo ông, mức này quá cao, không công bằng và không hợp tình hợp lý với người dân. Bởi mức lãi suất gọi là "ưu đãi" này thậm chí còn cao hơn lãi suất cho vay thương mại thông thường của các tổ chức tín dụng hiện nay.
Do đó, ông Châu cho rằng cần xem xét điều chỉnh giảm mức lãi suất cho vay đối với người mua, thuê mua nhà ở xã hội với mức lãi suất 4,8 - 5%/năm đã áp dụng từ năm 2014 đến ngày 31/7/2024 hoặc bằng với lãi suất gói 30.000 tỷ đồng của năm 2025 để đảm bảo sự công bằng, phù hợp với khả năng tài chính của cán bộ, công chức, viên chức nhà nước, công nhân lao động, cán bộ lực lượng vũ trang nhân dân và người thu nhập thấp đô thị trong tình hình hiện nay.
"Tốt hơn là lãi suất giảm về 3 - 3,5%/năm, bằng với mức lãi suất vay ưu đãi mua nhà ở xã hội của các nước trong khu vực, vốn chỉ trên dưới 3%/năm. Lãi suất này áp dụng từ ngày 1/8 kể từ ngày Luật Nhà ở 2024 có hiệu lực", ông Lê Hoàng Châu kiến nghị.
Mặt khác, gói cho vay mua nhà ở xã hội 120.000 tỷ đồng nguồn vốn từ các ngân hàng thương mại, đang được NHNN, Bộ Xây dựng đề xuất tiếp tục giảm lãi suất để hỗ trợ người dân. Hiện, lãi vay mua nhà ở xã hội của gói này là 7,5%/năm, nếu giảm tiếp 3%/năm như mức NHNN và Bộ Xây dựng đề xuất thì chỉ còn quanh hơn 6%/năm.
Theo các chuyên gia, đối tượng vay mua nhà ở xã hội là những người có thu nhập thấp, vì vậy, mức lãi suất hỗ trợ phải thật sự "ưu đãi" thì mới có ý nghĩa và khuyến khích người dân mạnh dạn vay vốn mua nhà. Đồng thời, mức lãi suất mua nhà ở xã hội cần được cố định trong nhiều năm. Điều này sẽ mang lại sự an tâm cho người mua vì họ có thể sắp xếp kế hoạch tài chính dài hạn để trả nợ gốc và lãi. Nếu lãi suất ưu đãi chỉ áp dụng trong thời gian đầu và sau đó thả nổi thì sẽ không còn ý nghĩa, người vay sẽ đối diện với rủi ro về tài chính khi lãi suất biến động.
Thanh Hoa