Ông Đặng Vũ Tuấn Sơn, Chủ tịch Câu lạc bộ Thiên văn và Vũ trụ học Việt Nam cho biết, gần đây có một số kênh thông tin chia sẻ về hiện tượng trăng máu tháng 3, cả thế giới có thể quan sát được là không chính xác.
Ông Sơn cho biết, theo bản đồ các khu vực có thể quan sát được hiện tượng trăng máu thì Việt Nam sẽ hoàn toàn không thể quan sát được bất cứ chút nào của hiện tượng này.
Khu vực quan sát thuận lợi nhất là phần lớn châu Mỹ, một phần Nam Cực, một phần Greenland, nơi có thể nhìn thấy nguyệt thực toàn phần - tức "trăng máu". Trong khi đó, một số phần khác của châu Mỹ, cũng như một phần châu Âu - châu Á - châu Phi - châu Đại Dương sẽ nhìn thấy nguyệt thực bán phần.
Sự kiện sẽ diễn ra với pha nguyệt thực nửa tối lúc 10 giờ 57 phút sáng 14/3 theo giờ Việt Nam, sau đó dần chuyển sang giai đoạn một phần, rồi toàn phần lúc 13 giờ 58 phút. Đến 17 giờ chiều cùng ngày, sự kiện sẽ hoàn toàn kết thúc. Với toàn bộ thời gian sự kiện diễn ra vào buổi sáng theo giờ địa phương, chắc chắn người Việt Nam không thể nhìn thấy bất kỳ giai đoạn nào.
Người Việt Nam không quan sát được siêu trăng máu tháng 3.
Đây là sự kiện nguyệt thực toàn phần đầu tiên từ tháng 11/2022 và nằm trong số 3 lần nguyệt thực diễn ra giữa năm 2025 và 2026. Nguyệt thực xảy ra khi Mặt Trời, Trái Đất và Mặt Trăng nằm thẳng hàng và Mặt Trăng tiến vào bóng của Trái Đất. Trong sự kiện nguyệt thực toàn phần, toàn bộ Mặt Trăng nằm gọn bên trong phần tối nhất của bóng Trái Đất, gọi là vùng bóng tối (umbra). Khi Mặt Trăng ở bên trong vùng bóng tối, nó có màu đỏ cam, vì vậy nguyệt thực đôi khi được gọi là "Trăng máu", theo NASA.
Hiện tượng khiến Mặt Trăng chuyển thành màu đỏ cam trong nguyệt thực cũng chính là lý do khiến bầu trời có màu xanh và hoàng hôn màu đỏ. Ánh sáng Mặt Trời có vẻ giống màu trắng, nhưng thực chất nó chứa các màu sắc khác nhau với đặc điểm vật lý khác nhau. Ánh sáng xanh phân tán tương đối dễ dàng khi truyền qua khí quyển Trái Đất. Ngược lại, ánh sáng đỏ di chuyển thẳng hơn trong không khí.
Khi Mặt Trời lên cao vào ngày quang đãng, ánh sáng xanh phân tán khắp bầu trời. Vào lúc bình minh và hoàng hôn, khi Mặt Trời ở gần đường chân trời, ánh sáng truyền theo quãng đường dài ở góc thấp hơn qua khí quyển Trái Đất tới người quan sát trên mặt đất. Dải màu xanh của ánh sáng Mặt Trời bị phân tán qua quãng đường, chỉ còn dải từ đỏ tới cam của quang phổ truyền tới mắt người. Trong nguyệt thực, Mặt Trăng trông như nhuộm màu đỏ hoặc cam do bất kỳ ánh sáng nào từ Mặt Trời không bị chặn bởi Trái Đất sẽ được lọc qua khí quyển dày trên đường tới bề mặt Mặt Trăng.
Tại Việt Nam sẽ quan sát được sự kiện trăng máu vào ngày 7-8/9. Sự kiện trăng máu tháng 9 này sự kiện trăng máu thứ 2 và cũng là cuối cùng trong năm 2025, với vùng quan sát bao phủ châu Á, châu Âu, châu Phi, châu Đại Dương, châu Nam Cực.
Trong đó, Việt Nam nằm ngay giữa vùng quan sát được nguyệt thực toàn phần, tức trăng máu, với thời điểm cực đại rơi vào lúc gần 2 giờ ngày 8/9. Ngược lại với trăng máu tháng 3, người dân ở phần lớn châu Mỹ sẽ không nhìn thấy được sự kiện xảy ra vào đầu tháng 9 này.
Tô Hội