Nguồn lực để kiểm định khí thải xe máy sẽ rất lớn

16 giờ trướcBài gốc

Nội dung

Xe cũ có tỷ lệ lỗi khí thải rất cao
Bài toán hình thành mạng lưới cơ sở kiểm định
Cơ sở sửa chữa tư nhân không mặn mà

Xe cũ có tỷ lệ lỗi khí thải rất cao

Theo ThS. Đinh Trọng Khang, Phó Giám đốc Viện chuyên ngành Môi trường (Viện Khoa học công nghệ GTVT), khi xe lỗi không đạt khí thải thì người dân sẽ phải khắc phục. Khắc phục thì có những xe chỉ cần thay lọc gió, thay dầu, chỉnh lại vít xăng… là được.

Xe dùng công nghệ cũ cũng có những xe sẽ đạt được, nhưng có những xe lỗi động cơ thì không thể nào đạt tiêu chuẩn khí thải. Lúc đấy không phải là chỉ sửa 200.000 – 300.000 đồng để thay dầu, lọc gió mà có thể lên đến tiền triệu hoặc nhiều hơn.

Cho nên, để xử lý được, nếu không có các chính sách hỗ trợ thì tác động cực lớn. Và như vậy dẫn đến dẫn đến phản ứng trái chiều của người dân.

Khi thí điểm vẫn có những xe khắc phục, đo đến hai lần vẫn không đạt khí thải. Ảnh minh họa

"Ở thời điểm làm đề án thí điểm đo khí thải mô tô, xe gắn máy lưu hành cũng có tỷ lệ xe đo lần đầu không đạt và phải đo lại. Khi đo lại có xe khắc phục được nhưng cũng có xe vẫn không đạt. Tỷ lệ dưới 10% không thể khắc phục được. Khi xe không đạt khí thải sẽ phải cấm không cho lưu hành và người dân lúc đó tự chuyển đổi phương tiện hoặc chuyển sang hình thức giao thông khác.

Khi đó các bên có liên quan phải ngồi với nhau. Trường hợp người dân bị hỏng xe thì khắc phục thế nào, có hỗ trợ được không, chi phí ở đâu?

Với xe không thể khắc phục có thể nghiên cứu phương án hỗ trợ chuyển đổi nghề, phương tiện, hỗ trợ các kinh phí như đo kiểm miễn phí, đăng ký xe mới… nhà sản xuất phải nghiên cứu cả về phụ tùng thay thế để khắc phục khí thải hợp lý, hỗ trợ chuyển đổi xe mới thế nào?", ThS. Khang phân tích các tình huống phát sinh.

Bài toán hình thành mạng lưới cơ sở kiểm định

Trao đổi với Báo Xây dựng, đại diện Sở Xây dựng Hà Nội cho biết, trên địa bàn hiện mới có 32 trung tâm đăng kiểm, có thể kiểm định khí thải xe máy. Tuy nhiên, hiện nay theo dữ liệu đăng ký, Hà Nội có 5,6 triệu xe máy, nếu kiểm định khí thải từ 1/7/2027 với số lượng trung tâm như trên sẽ không đủ cơ sở kiểm định.

"Theo tính toán, trung bình mỗi xe mất khoảng 7 phút đo khí thải thì Hà Nội cần khoảng 400 cơ sở. 400 cơ sở này chúng tôi phải xin ý kiến từ Cục Đăng Kiểm, Sở Nông nghiệp và Môi trường về các quy định, tiêu chuẩn, điều kiện. Nếu lấy từ các hãng xe thì mức phí như nào cũng cần xem xét có phù hợp không, các hãng họ có ý kiến thế nào, có đồng ý không", vị đại diện này cho hay.

Trong khi đó theo ông Bùi Hòa An, Phó Giám đốc Sở Xây dựng TP. Hồ Chí Minh, tuy Thành phố chưa khảo sát cụ thể khả năng, năng lực của các đơn vị, cơ sở có thể làm kiểm định khí thải nhưng năm 2020, thành phố đã thực hiện thí điểm tại 8 trạm.

Theo khảo sát đầu tư máy móc, thiết bị, con người mỗi trạm hết khoảng 500 triệu đồng. Mỗi ngày có thể đáp ứng tối đa 300 lượt xe đo kiểm. Trong 30 ngày thí điểm đã kiểm định được khoảng 6.000 xe. Người dân đến rất đông tuy nhiên kết quả cho thấy có đến 60% xe tuổi đời trên 10 năm không đạt khí thải. Xe máy tại TP. Hồ Chí Minh hiện có 8,5 triệu chiếc. Nếu áp dụng lộ trình như hiện tại rất khó khả thi".

Còn theo đại diện Hiệp hội Các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM), dù Hiệp hội đồng ý với chủ trương kiểm soát khí thải xe mô tô, xe gắn máy đang lưu hành tại Việt Nam nhưng cũng đề xuất việc xây dựng một lộ trình phù hợp để các bên liên quan bao gồm nhà nước, doanh nghiệp và người dân có đủ thời gian chuẩn bị.

Hiện nay, do các quy định liên quan đến kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy lưu hành, bao gồm lộ trình thực hiện, quy chuẩn kỹ thuật, mức phí kiểm định… chưa được ban hành đầy đủ, nên các đại lý chưa thể đánh giá được hết khó khăn trong công tác chuẩn bị. Về cơ sở vật chất, do chưa có quy định cụ thể, các đại lý chưa thể đánh giá được yêu cầu đầu tư cần thiết để triển khai kiểm định khí thải

Hiệp hội Các nhà sản xuất xe máy Việt Nam

"Hệ thống cơ sở bảo hành, bảo dưỡng của các hãng thuộc VAMM sẵn sàng tham gia kiểm định khí thải. Tuy nhiên, để có thể bắt đầu triển khai việc kiểm định, VAMM kiến nghị Bộ Xây dựng và Bộ Nông nghiệp Môi trường cần sớm sửa đổi và ban hành các quy định chi tiết liên quan đến điều kiện về cơ sở kiểm định để đảm bảo thời gian cho các đại lý chuẩn bị nguồn lực, đầu tư cơ sở vật chất, sửa đổi giẩy phép kinh doanh và xin cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện hoạt động kiểm định khí thải.

Bên cạnh đó, để khuyến khích sự tham gia rộng rãi từ xã hội, các quy định nên linh hoạt và tận dụng tối đa nguồn lực hiện có tại đại lý.

"Theo Nghị định 166, điều kiện đối với cơ sở kiểm định khí thải phải có đăng kiểm viên hạng 3 (có bằng trung cấp chuyên ngành kỹ thuật liên quan đến xe cơ giới, xe máy chuyên dùng và phải trải qua khóa đào tạo đăng kiểm viên). Tuy nhiên qua khảo sát cho thấy, hiện có hơn 30% đại lý không có kỹ thuật viên đạt yêu cầu bằng cấp này, dù đội ngũ kỹ thuật hiện tại đều có kinh nghiệm thực tế về sửa chữa, bảo hành, bảo dưỡng từ 6 tháng trở lên, được đào tạo và cấp chứng chỉ thợ kỹ thuật bởi các hãng xe".

Hiện mới chỉ có hệ thống đại lý của các nhà sản xuất xe máy đồng thuận làm cơ sở kiểm định khí thải, các cơ sở ngoài không mấy mặn mà.

Cơ sở sửa chữa tư nhân không mặn mà

Ngoài hệ thống đại lý của các hãng xe máy còn có các cơ sở sửa chữa xe tư nhân có thể tham gia vào hoạt động kiểm định khí thải. Tuy nhiên, đại diện Cục Đăng kiểm Việt Nam cho biết: "Thực tế, với cơ sở kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy thì bất kể tổ chức nào cũng có thể thành lập để kiểm định, miễn sao đáp ứng quy định về cơ sở vật chất kỹ thuật. Tuy nhiên hiện nay chúng tôi cũng đi tham khảo rất nhiều nơi, may chăng có các đại lý của các nhà sản xuất, lắp ráp xe mô tô, xe gắn máy ở Việt Nam là đồng thuận thực hiện. Còn các cơ sở sửa chữa, bảo dưỡng xe tư nhân ngoài thì đến 99% sẽ không làm".

Thực tế khảo sát của PV Báo Xây dựng với một vài cơ sở sửa chữa tư nhân, hầu hết đều không mặn mà với việc đầu tư làm cơ sở kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy.

Anh Thanh Tuyền, chủ cơ sở sửa chữa Thanh Tuyền Motor (Ngọc Hồi, Hà Nội) dám chắc với hầu hết các cơ sở sửa chữa nhỏ sẽ khó có thể đầu tư để làm cơ sở kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy.

"Đầu tư số tiền lớn để làm cơ sở kiểm định, phải đáp ứng nhiều điều kiện, thủ tục, nhận lực… xong thu phí kiểm định cảm giác sẽ lâu hơn sửa chữa hàng ngày. Ví dụ tôi chỉ cần đầu tư chưa tới 100 triệu đã có thể mở một cửa hàng sửa chữa xe máy, trong khi để làm cơ sở kiểm định phải đầu tư vài trăm triệu mà chưa chắc lượng xe đến kiểm định là bao nhiêu, có đủ để có lãi hay không. Rồi xung quanh nhiều đại lý họ kiểm định thì chưa chắc cơ sở nhỏ như mình khách đã mang xe đến", anh Tuyền chia sẻ.

Đại diện Cục Đăng kiểm cho biết, về mặt quan điểm vẫn rất lo ngại, nên Bộ Xây dựng và Cục Đăng kiểm Việt Nam đã đề nghị triển khai trước kiểm soát khí thải với đối tượng phát thải cao, là các xe sản xuất 2008 trở về trước, thực sự là xe cũ nát, rất nhiều năm. Với số lượng xe theo thống kê nếu làm trước như vậy, với hệ thống đại lý của VAMM và VABOMA tham dự vào thì hoàn toàn có khả năng đáp ứng được.

Công an xã/phường cần sử dụng phần mềm để biết được trên địa bàn, xe nào của ai chưa kiểm định khí thải. Có như thế việc kiểm soát khí thải xe mô tô, xe gắn máy mới khả thi. Nếu chỉ kiểm soát xe kiểm định khí thải hay chưa từ phía lực lượng CSGT sẽ rất khó do lượng phương tiện đông, không thể dừng xe chỉ để kiểm tra tem kiểm định. Mặt khác, tem kiểm định với ô tô nếu dán phía trong sẽ dễ bảo quản hơn còn với xe máy, lưu thông ngoài trời tiếp xúc nắng gió, mưa giông rất dễ bị hư hỏng. Chưa kể sẽ xuất hiện tình trạng tem kiểm định giả

TS Khương Kim Tạo, nguyên Phó Chánh VP Ủy ban ATGT Quốc gia.

Nhóm PV

Nguồn Xe Giao Thông : https://xe.baoxaydung.vn/nguon-luc-de-kiem-dinh-khi-thai-xe-may-se-rat-lon-192250606065846922.htm