NGƯT. TS Phạm Xuân Khánh: Người giữ lửa trong hành trình đổi mới giáo dục nghề

một ngày trướcBài gốc

Người gieo hạt trên “mảnh đất trũng” của đào tạo nghề

NGƯT. TS Phạm Xuân Khánh nhận bằng khen từ Thủ tướng Phạm Minh Chính tại Đại hội Thi đua yêu nước TP Hà Nội

NGƯT. TS Phạm Xuân Khánh mang trong mình cốt cách của một chàng trai xứ Nghệ - mộc mạc, bền bỉ và giàu ý chí vươn lên. Tuổi Đinh Mùi, cái tuổi thường được ví với sự nhẫn nại và tài hoa, dường như vận vào con đường hơn 30 năm gắn bó với giáo dục nghề nghiệp của ông.

Nhìn vào “gia tài” khen thưởng mà ông tích lũy qua từng chặng đường công tác - từ Chiến sĩ thi đua toàn quốc năm 2025, Huân chương Lao động hạng Nhì, hạng Ba của Chủ tịch nước, hàng chục Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, các Bộ, ngành Trung ương và Thành phố Hà Nội, cho đến những danh hiệu giáo viên dạy giỏi, chiến sĩ thi đua các cấp - người ta không chỉ thấy con số, mà thấy một hành trình lao động bền bỉ, nghiêm cẩn và tận hiến. Mỗi giấy khen, mỗi phần thưởng là một lát cắt của thời gian, ghi dấu một người thầy âm thầm đi lên từ bục giảng, từ xưởng thực hành, để rồi trở thành người đứng đầu một cơ sở đào tạo nghề trọng điểm của Thủ đô, mang theo khát vọng nâng tầm kỹ năng nghề Việt Nam.

NGƯT. TS Phạm Xuân Khánh - Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Công nghệ cao Hà Nội

Năm 2010, khi vùng Xuân Phương (Hà Nội) còn thưa vắng, giao thông chưa thuận tiện, thầy Khánh, khi đó là Trưởng khoa Điện tử, Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội, được mời xây dựng đề án thành lập Trường Cao đẳng Công nghệ cao Hà Nội. Đó là một thử thách lớn: Bắt đầu từ con số không, trong bối cảnh tâm lý “chuộng bằng đại học” vẫn bao trùm xã hội, trong khi đào tạo nghề lại đòi hỏi chi phí cao và yêu cầu kỹ thuật khắt khe.

Ông vẫn nhận lời. Điều đó không chỉ thể hiện bản lĩnh, mà còn khẳng định trách nhiệm của một nhà giáo với Thủ đô và với sự nghiệp đào tạo nghề. Những viên gạch đầu tiên của ngôi trường được dựng lên giữa bãi đất trống, trong tinh thần “vừa xây vừa đào tạo”. Cùng đội ngũ nòng cốt, ông đã thắp lên niềm tin vào một mô hình giáo dục nghề nghiệp hiện đại, nhân văn và hội nhập.

Từ điểm xuất phát đầy gian khó, nhà trường vươn lên trở thành một trong những cơ sở đào tạo nghề kiểu mẫu của Hà Nội và cả nước. Thành quả đó mang dấu ấn đậm nét của người thủ lĩnh: Kiên trì, sáng tạo và không bao giờ khuất phục trước khó khăn.

Trong giai đoạn đầu cũng như suốt quá trình phát triển, thầy Khánh luôn xác định đội ngũ giảng viên là “trái tim” của nhà trường. Dù điều kiện ngân sách còn hạn chế, ông vẫn kiên trì chủ trương chuẩn hóa, nâng cao trình độ, đưa giảng viên đi học tập tại các quốc gia có nền giáo dục nghề nghiệp phát triển như Đức, Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore.

Nhờ đó, đến nay nhà trường có hàng chục giảng viên đạt danh hiệu Giáo viên dạy giỏi cấp Thành phố, cấp Bộ; nhiều người trở thành chuyên gia huấn luyện đội tuyển kỹ năng nghề quốc gia. Việc xây dựng một lực lượng thầy cô giàu năng lực, tâm huyết đã tạo nền tảng vững chắc cho chất lượng đào tạo của trường.

NGƯT.TS Phạm Xuân Khánh là người đặt nền móng cho mô hình đào tạo gắn với doanh nghiệp tại trường. Ông cho rằng: “Đào tạo không bám vào nhu cầu sản xuất thì sản phẩm đầu ra khó cạnh tranh”. Với tầm nhìn đó, trường ký kết hợp tác với hơn 150 doanh nghiệp, trong đó có các tập đoàn lớn như Hanwha, Viettel, Hưng Thịnh, PMC, Thành Long…

Các “đơn hàng đào tạo” lên đến hàng trăm, hàng nghìn sinh viên mỗi năm, giúp người học tiếp cận sớm với môi trường công nghiệp, nâng cao kỹ năng nghề. Nhờ đó, tỉ lệ sinh viên có việc làm luôn đạt trên 95 - 97 %, nhiều em được doanh nghiệp tuyển dụng ngay từ khi đang thực tập.

NGƯT. TS Phạm Xuân Khánh hướng dẫn đoàn công tác của Chính phủ Nhật Bản thăm quan cơ sở vật chất của nhà trường

Với vai trò Chuyên gia nghề Điện tử, thầy Khánh trực tiếp huấn luyện đội tuyển kỹ năng nghề Việt Nam tham dự Kỳ thi Kỹ năng nghề ASEAN và thế giới. Dưới sự dẫn dắt của ông, các thí sinh Việt Nam giành Huy chương Vàng, Bạc, Đồng ở ASEAN Skills, cũng như bốn chứng chỉ kỹ năng nghề xuất sắc quốc tế tại WorldSkills.

Người kiến tạo tương lai cho giáo dục nghề nghiệp Thủ đô

Nhìn lại chặng đường 2019-2025, không khó để thấy dấu ấn sâu đậm của NGƯT. TS Phạm Xuân Khánh trong mọi lĩnh vực vận hành của Trường Cao đẳng Công nghệ cao Hà Nội. Nhưng điều đáng nói hơn, không chỉ là những con số hay báo cáo, mà là cách ông làm: Cẩn trọng nhưng quyết liệt, mềm mại nhưng dứt khoát, luôn hướng đến sự phát triển bền vững của nhà trường và quyền lợi người học.

Trong bối cảnh chuyển đổi số trở thành “mệnh lệnh thời đại”, ông là người trực tiếp chỉ đạo hàng loạt hoạt động quy mô lớn: Huy động giảng viên, sinh viên tình nguyện hỗ trợ “Bình dân học vụ số” cho nhiều xã, phường của Hà Nội; tổ chức các buổi tập huấn cho cán bộ địa phương, trường trung học phổ thông; đưa các mô hình ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) vào hướng dẫn thủ tục hành chính. Tất cả đều thực hiện miễn phí, thể hiện rõ tinh thần trách nhiệm cộng đồng.

Thầy và trò Trường Cao đẳng Công nghệ cao Hà Nội đạt nhiều giải thưởng tại Hội thi Sáng tạo kỹ thuật TP Hà Nội lần thứ II, năm 2025

Song song với chuyển đổi số là công cuộc chuẩn hóa hệ thống quản trị nhà trường. Các quy trình, thủ tục, bộ máy được sắp xếp lại gọn ghẽ, khoa học; đội ngũ cán bộ quản lý được kiện toàn; các kế hoạch đào tạo, tuyển sinh, tài chính, cơ sở vật chất đều được triển khai với tinh thần minh bạch, tiết kiệm và hướng vào hiệu quả. Đó chính là phong cách điều hành của ông: Mọi cải tiến phải đi vào thực chất và phục vụ người học.

Với thầy Khánh, một trường nghề muốn đứng vững trong thời đại mới thì phải lấy khoa học - công nghệ làm trung tâm. Bởi vậy, hoạt động nghiên cứu khoa học không chỉ là nhiệm vụ, mà là động lực phát triển.

Trong 6 năm, ông trực tiếp chủ nhiệm, tham gia hàng loạt đề tài cấp Bộ, cấp Thành phố; nhiều sáng kiến được áp dụng ngay vào quản lý đào tạo; nhiều đề tài được cơ quan quản lý đánh giá có phạm vi ảnh hưởng toàn quốc. Không phải nhà lãnh đạo nào cũng sẵn sàng lao vào nghiên cứu, nhưng ông làm điều đó với sự say mê của một nhà giáo kỹ thuật và trách nhiệm của người đứng đầu.

Nhờ đó, nhà trường hình thành được hệ sinh thái nghiên cứu bài bản: Từ biên soạn chương trình, giáo trình, thẩm định tài liệu đào tạo đến xây dựng các phòng thí nghiệm, thực hành hiện đại trị giá hàng trăm tỷ đồng. Các sản phẩm nghiên cứu không nằm trên giấy, mà trở thành công cụ giảng dạy cho giảng viên, bài học thực hành cho sinh viên và tài liệu tham khảo cho nhiều cơ sở đào tạo nghề.

Đặc biệt, 2 sáng kiến về phân luồng và thu hút học sinh trung học cơ sở, trung học phổ thông học nghề được công nhận có phạm vi ảnh hưởng toàn quốc, điều hiếm có ở các trường nghề. Từ góc độ xã hội, đó không chỉ là đóng góp của một nhà trường, mà là lời giải cho bài toán nhân lực kỹ thuật của đất nước trong tương lai.

Phong cách lãnh đạo của NGƯT.TS Phạm Xuân Khánh có một điểm rất đặc biệt: Càng giữ những chức vụ cao hơn, ông càng gần gũi hơn với sinh viên, đồng nghiệp và cộng đồng. Mỗi quyết sách của ông - dù là tuyển sinh, chương trình đào tạo, hỗ trợ khởi nghiệp hay kết nối doanh nghiệp - đều xoay quanh hai chữ “vì người học”.

Hằng năm, ông vận động doanh nghiệp và các tổ chức xã hội trao hàng tỉ đồng học bổng cho sinh viên có hoàn cảnh khó khăn. Không chỉ vận động, ông còn trực tiếp gặp gỡ, lắng nghe từng trường hợp để đảm bảo sự hỗ trợ đến đúng người, đúng lúc. Nhiều sinh viên của trường đã vượt qua nghịch cảnh, tiếp tục học nghề và có việc làm nhờ những chính sách đầy tính nhân văn ấy.

Đặc biệt, chương trình đào tạo miễn phí cho người khuyết tật do ông chỉ đạo là một trong những dấu ấn đẹp nhất: 3 khóa đào tạo, hơn 50 học viên tốt nghiệp và hơn một nửa có việc làm. Không chỉ dạy nghề, ông còn chủ động kết nối doanh nghiệp để giải quyết việc làm - bởi theo ông, “người khuyết tật chỉ thực sự hòa nhập khi họ có một nghề và một công việc”.

Cùng với đó là sự hiện diện của ông trong rất nhiều hoạt động xã hội: Quyên góp ủng hộ đồng bào thiên tai, hỗ trợ người nghèo, các chương trình thiện nguyện của công đoàn, các tổ chức xã hội. Tư duy của ông là: Nhà trường không chỉ đào tạo nghề, mà phải góp phần làm cho cộng đồng tốt đẹp hơn.

Trong môi trường giáo dục, vai trò của người đứng đầu không chỉ nằm ở những quyết định chiến lược, mà còn ở khả năng truyền cảm hứng và nêu gương. Với thầy Khánh, điều đó được thể hiện qua cách ông sống: Giản dị, kỷ luật, liêm chính, hết lòng với công việc và nhân ái với con người.

NGƯT.TS Phạm Xuân Khánh phát biểu tại lễ phát động phong trào Bình dân học vụ số TP Hà Nội tổ chức tại Trường Cao đẳng Công nghệ cao Hà Nội, tháng 5-2025

Ông luôn đặt kỷ cương lên trước, nhưng cũng luôn để lại lối mở cho sáng tạo; luôn yêu cầu cao, nhưng cũng luôn động viên kịp thời; luôn đòi hỏi sự đổi mới, nhưng cũng luôn sẵn sàng chia sẻ khó khăn với đồng nghiệp. Nhờ đó, tập thể nhà trường đoàn kết, vững mạnh, liên tục đạt nhiều thành tích trong thi đua, cải cách và đào tạo.

Nhìn lại toàn bộ giai đoạn 2020-2025, có thể thấy rõ: Thành tích của tập thể Trường Cao đẳng Công nghệ cao Hà Nội được làm nên bởi một người thuyền trưởng luôn đi đầu, không ngừng đổi mới, và luôn hướng về tương lai của người học và tương lai của nền giáo dục nghề nghiệp.

Thu Hằng. Ảnh: NVCC

Nguồn Hà Nội Mới : https://hanoimoi.vn/ngut-ts-pham-xuan-khanh-nguoi-giu-lua-trong-hanh-trinh-doi-moi-giao-duc-nghe-726855.html