Lối sống hiện đại với áp lực công việc, sử dụng thiết bị điện tử quá mức, ăn nhanh, uống rượu bia, hút thuốc lá và ít vận động đang khiến nguy cơ đột quỵ ở người trẻ gia tăng. Ngoài ra, các bệnh nền như tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn mỡ máu cũng tạo điều kiện để đột quỵ xảy ra sớm.
Theo thống kê của Hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA), trên thế giới hiện có khoảng 2 – 4% dân số gặp tình trạng túi phình mạch não, tiềm ẩn nguy cơ biến chứng nghiêm trọng như đột quỵ xuất huyết não. Đáng lo ngại, bệnh thường không có triệu chứng rõ ràng cho đến khi túi phình đủ lớn hoặc vỡ, vì vậy việc chủ động tầm soát và phát hiện sớm là vô cùng quan trọng.
Mới đây, các bác sĩ Bệnh viện Đa khoa tỉnh Ninh Bình tiếp nhận một nữ bệnh nhân 35 tuổi trong tình trạng đau đầu dữ dội, nôn mửa. Kết quả chụp CT và MRI cho thấy bệnh nhân bị xuất huyết dưới nhện do vỡ túi phình động mạch não. Trong tình huống khẩn cấp, ê kíp đã nhanh chóng can thiệp nút coil mạch não số hóa xóa nền. Sau 2 ngày, bệnh nhân qua cơn nguy kịch, sức khỏe ổn định.
Yếu tố nguy cơ của phình mạch não
Phình mạch não hình thành khi thành động mạch bị mỏng và yếu. Nguyên nhân có thể do di truyền, nhưng nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ như: Tuổi 30 – 60; Giới nữ; Sử dụng chất kích thích (đặc biệt qua đường tĩnh mạch); Uống nhiều rượu; Đã từng mắc phình động mạch não.
Triệu chứng phình mạch não
Nếu bản thân hoặc người nhà xuất hiện các triệu chứng nghi ngờ, hãy đến bệnh viện ngay lập tức.
Có nhiều yếu tố nguy cơ dẫn đến phình động mạch não như bẩm sinh, hút thuốc, béo phì… nhưng đáng chú ý nhất là tăng huyết áp.
Triệu chứng thường âm thầm và không rõ ràng cho đến khi túi phình vỡ. Khi đó, bệnh nhân có biểu hiện:
Đau đầu dữ dội, đột ngột.
Nôn, buồn nôn.
Người bệnh cần đi khám khi có các dấu hiệu nghi ngờ như:
Đau đầu xuất hiện tự nhiên, âm ỉ nhiều ngày. Đau đầu dữ dội hơn bình thường. Đau đầu không đáp ứng với thuốc giảm đau thông thường.
Để phát hiện sớm, cách hiệu quả nhất là chụp MRI sọ não tầm soát ở các đối tượng nguy cơ: tuổi trung niên từ 45 trở lên; có yếu tố gia đình; mắc tiểu đường, tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, béo phì... Trường hợp đau đầu kéo dài không rõ nguyên nhân cũng cần tầm soát bằng MRI hoặc DSA để khảo sát mạch máu.
Vỡ túi phình mạch não nguy hiểm thế nào?
Khi túi phình vỡ, máu nhanh chóng tràn vào mô não, gây tăng áp lực nội sọ, dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng:
Xuất huyết dưới nhện: chiếm 90% nguyên nhân do vỡ túi phình mạch não. Người bệnh có thể đột quỵ, hôn mê, thậm chí tử vong.
Trước đây, phương pháp điều trị chủ yếu là mổ mở sọ, kẹp túi phình. Tuy nhiên, với tiến bộ y học, hiện nay phương pháp can thiệp nội mạch (nút coil) đã thay thế nhiều ca phẫu thuật nặng nề, giúp bệnh nhân ít đau đớn và hồi phục nhanh hơn.
Phòng ngừa phình mạch não
Để phòng ngừa bệnh phình mạch máu não, bạn nên chăm sóc sức khỏe thật tốt, để làm hạn chế các yếu tố nguy cơ như: ăn uống chế độ khoa học, lành mạnh, hạn chế đồ uống có cồn, không hút thuốc lá. Tập thể dục thường xuyên với cường độ phù hợp với thể trạng, tránh stress kéo dài.
Vỡ túi phình mạch máu não sẽ để lại các biến chứng nghiêm trọng, đe dọa đến cuộc sống và tính mạng của người bệnh. Do đó, cần thường xuyên kiểm tra sức khỏe định kỳ. Nếu bản thân hoặc người nhà xuất hiện các triệu chứng nghi ngờ, hãy đến bệnh viện ngay lập tức. Điều trị chảy máu dưới nhện do vỡ phình mạch não và theo dõi nên được thực hiện bởi các Trung tâm chăm sóc đặc biệt về thần kinh - hồi sức.
BS. Phan Thị Mỹ