Nguy cơ 'shutdown' phủ bóng kinh tế Mỹ

5 giờ trướcBài gốc

Nguy cơ “shutdown” phủ bóng kinh tế Mỹ

“Chúng tôi có những khác biệt rất lớn”, Lãnh đạo phe Dân chủ Thượng viện Chuck Schumer nói sau cuộc họp. Trong khi Phó Tổng thống JD Vance nói rằng: “Tôi nghĩ chúng ta đang tiến tới một đợt đóng cửa”.

Với bế tắc chưa có lối ra, khả năng xảy ra đợt đóng cửa chính phủ đầu tiên kể từ năm 2019 ngày càng cao, có thể bắt đầu ngay sau 0h01 sáng thứ Tư (giờ miền Đông) nếu không có thỏa thuận phút chót.

Một tình trạng như vậy có thể gây ra nhiều tác động khó lường đối với nền kinh tế Mỹ, một số xuất hiện ngay lập tức, số khác tích tụ theo từng ngày.

Trong khi thị trường tiền tệ đã bắt đầu phản ứng, tâm điểm chú ý hiện nằm ở các dữ liệu kinh tế, vốn sẽ ngừng thu thập và công bố nếu chính phủ đóng cửa. Điều này đặc biệt quan trọng khi cả giới đầu tư lẫn Cục Dự trữ Liên bang (Fed) đều cần thêm thông tin về thị trường lao động đang suy yếu và lạm phát dai dẳng trước cuộc họp chính sách vào tháng 10.

“Nền kinh tế Mỹ vốn đã ở thế chông chênh khi thị trường lao động suy yếu trong khi lạm phát lại tăng. Thêm một đợt đóng cửa chính phủ chắc chắn sẽ không giúp ích gì”, Michael Linden, chuyên gia tại Trung tâm tăng trưởng công bằng Washington, nhận định.

Một yếu tố mới gây chú ý lần này là chính quyền Trump đe dọa xem xét sa thải hàng loạt nhân viên chính phủ, thay vì chỉ cho nghỉ phép tạm thời như trước, dù chưa rõ quy mô cắt giảm sẽ ra sao.

Ngoài ra, nước Mỹ cũng có thể chứng kiến những hệ quả quen thuộc từ các lần đóng cửa trước như nhân viên Cơ quan An ninh Vận tải (TSA) buộc phải làm việc không lương, công viên quốc gia tạm ngừng mở cửa, hay không ai trực điện thoại hỗ trợ thuế tại Sở Thuế vụ (IRS).

Các cuộc thảo luận và bỏ phiếu phút chót tại Thượng viện vẫn đang diễn ra, song kỳ vọng về một đột phá là rất thấp.

Tổng thống Trump cáo buộc phe Dân chủ: “Họ sẽ phải làm điều gì đó vì ý tưởng của họ thật sự tệ cho đất nước”.

Nếu kịch bản đóng cửa xảy ra, đây sẽ là ba lĩnh vực có thể bị ảnh hưởng trước mắt:

Dữ liệu kinh tế bị đình trệ và thiếu toàn diện

Kế hoạch khẩn cấp công bố hôm thứ Hai cho thấy Cục Thống kê Lao động (BLS) sẽ “dừng toàn bộ hoạt động” trong thời gian chính phủ đóng cửa, từ hơn 2.000 nhân viên xuống chỉ còn 1 người trực.

Điều đó đồng nghĩa với việc các báo cáo kinh tế sẽ bị ngưng lại, bắt đầu từ báo cáo việc làm dự kiến công bố vào thứ Sáu. Các dữ liệu đã thu thập có thể được công bố muộn, nhưng dữ liệu mới sẽ bị gián đoạn, ảnh hưởng đến chỉ số CPI, GDP hay PCE.

Các chuyên gia lưu ý, nếu đóng cửa ngắn hạn, tác động kinh tế thường được bù đắp nhanh, nhưng nếu kéo dài, chất lượng dữ liệu có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng, để lại hậu quả ngay cả khi chính phủ mở cửa trở lại.

Nguy cơ sa thải vĩnh viễn nhân viên liên bang

Chính quyền Trump đã yêu cầu các cơ quan “tận dụng cơ hội để cân nhắc thông báo cắt giảm biên chế” ở những lĩnh vực “không phù hợp với ưu tiên của Tổng thống”.

Khác với thông lệ trước đây khi nhân viên chỉ bị cho nghỉ tạm thời và nhận bù lương sau khi chính phủ hoạt động trở lại, lần này Nhà Trắng nhấn mạnh khả năng “cắt giảm lâu dài” một phần nhân sự.

Tổng thống Trump cũng khẳng định với NBC News rằng: “Chúng tôi sẽ cắt giảm rất nhiều người có thể cắt giảm một cách lâu dài” nếu chính phủ phải đóng cửa.

Bất ổn tại sân bay và các dịch vụ công

Chính phủ đóng cửa sẽ khiến nhiều nhân viên liên bang, bao gồm cả quân đội, tạm thời không được trả lương dù vẫn phải làm việc.

Tại các sân bay, nhân viên kiểm soát không lưu và TSA vẫn phải trực, nhưng những lần đóng cửa trước đã cho thấy tình trạng nghỉ việc đột xuất gia tăng, dẫn đến gián đoạn an ninh hàng không.

Các công viên quốc gia và nhiều điểm du lịch lớn cũng có nguy cơ đóng cửa. IRS dự kiến ngừng hoạt động các tổng đài hỗ trợ thuế, trong khi Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch (SEC) sẽ chỉ duy trì “rất ít nhân viên” để xử lý tình huống khẩn cấp.

Một số dịch vụ thiết yếu vẫn duy trì như chi trả bảo hiểm y tế, lương hưu, an sinh xã hội tiếp tục được thực hiện; Fed không bị ảnh hưởng vì không phụ thuộc vào ngân sách quốc hội hàng năm; các trường công lập vẫn mở cửa, nhưng một số chương trình liên bang như Head Start có thể phải ngừng. Bưu điện Mỹ (USPS) vẫn hoạt động nhờ nguồn thu độc lập từ bán tem và dịch vụ.

Đại Hùng

Nguồn TBNH : https://thoibaonganhang.vn/nguy-co-shutdown-phu-bong-kinh-te-my-170947.html