Nguy cơ tái nghèo vẫn hiện hữu trước rủi ro thiên tai, dịch bệnh

7 giờ trướcBài gốc

Ngày 20/12, Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với UBND tỉnh Lạng Sơn tổ chức sự kiện "Chung tay vì người nghèo - Không để ai bị bỏ lại phía sau", đánh dấu bước chuyển hướng chiến lược sang giảm nghèo tích hợp và có điều kiện trong giai đoạn 2026-2035.

Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến phân tích sâu sắc về bối cảnh giảm nghèo trong kỷ nguyên mới.

Theo ông Tiến, Việt Nam đang bước vào giai đoạn phát triển mà các thách thức phi truyền thống như biến đổi khí hậu, thiên tai cực đoan và cạn kiệt tài nguyên tác động trực tiếp đến nhóm người yếu thế. Do đó, giảm nghèo không còn là câu chuyện đơn lẻ của việc hỗ trợ thu nhập, mà phải gắn chặt với quy hoạch nông nghiệp sinh thái và bảo vệ môi trường sống.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến phát biểu tại chương trình.

Nhấn mạnh tầm quan trọng của Nghị quyết 257 vừa được Quốc hội thông qua, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết, tư duy chủ đạo của giai đoạn 2026-2035 là sự "tích hợp". Ba chương trình mục tiêu quốc gia bao gồm: Xây dựng nông thôn mới, Giảm nghèo bền vững, Phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số sẽ được quy về một mối quản lý thống nhất.

"Việc tích hợp các chương trình mục tiêu quốc gia không làm giảm đi các chính sách hiện hành, mà nhằm tập trung nguồn lực hiệu quả hơn, hướng mạnh hơn vào vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi - nơi còn nhiều khó khăn, thách thức; qua đó thúc đẩy giảm nghèo đa chiều, bao trùm và bền vững, nâng cao chất lượng đời sống vật chất và tinh thần của người dân trong giai đoạn phát triển mới.", lãnh đạo Bộ Nông nghiệp và Môi trường nhấn mạnh.

Cụ thể hóa tư duy chiến lược này, ông Phạm Hồng Đào - Phó Chánh Văn phòng, Văn phòng Quốc gia về giảm nghèo đã công bố một sự thay đổi mang tính bước ngoặt trong phương thức thực hiện chính sách. Đó là lộ trình chuyển dịch kiên quyết từ cơ chế "cho không" sang "hỗ trợ có điều kiện".

Để thoát nghèo bền vững, trong 10 năm tới, Nhà nước sẽ đóng vai trò người kiến tạo: cung cấp tư liệu sản xuất, đào tạo nghề, chuyển đổi số và kết nối thị trường. Ngược lại, người thụ hưởng phải có cam kết và lộ trình thoát nghèo cụ thể. Đây là giải pháp căn cơ để khơi dậy ý chí tự lực, tự cường.

Bên cạnh đó, Văn phòng Quốc gia về giảm nghèo cũng đề xuất nghiên cứu đưa bộ "Chỉ số hạnh phúc" vào làm thước đo hiệu quả an sinh xã hội, hướng tới xây dựng các "Cộng đồng hạnh phúc" thay vì chỉ chạy theo các con số thống kê khô khan, với mục tiêu giảm nghèo đa chiều từ 1-1,5%/năm.

Xây dựng cộng đồng hạnh phúc

Tại hội nghị, Bà Vũ Thị Ngọc Loan, Phó Trưởng ban Tuyên giáo, Cơ quan Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam cũng thẳng thắn nhìn nhận về thách thức trong tính bền vững của công tác giảm nghèo. Thực tế, nguy cơ tái nghèo vẫn hiện hữu, nhất là khi các hộ dân phải đối mặt với những rủi ro bất khả kháng từ thiên tai, dịch bệnh.

Bà Vũ Thị Ngọc Loan, Phó Trưởng ban Tuyên giáo, Cơ quan Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam phát biểu tại chương trình.

Để khắc phục, MTTQ đã đưa ra kiến nghị chiến lược về việc thiết lập cơ chế Quỹ dự phòng hoặc Bảo hiểm nông nghiệp đặc biệt dành riêng cho người nghèo. Theo bà Loan, đây chính là "hàng rào" bảo vệ thiết yếu, giúp người nông dân có khả năng chống chịu trước các cú sốc bất khả kháng.

Đồng thời, MTTQ cũng kiến nghị Chính phủ cần có chính sách ưu đãi thuế cụ thể để khuyến khích doanh nghiệp tham gia sâu vào chuỗi giá trị sản xuất tại vùng nghèo. Sự tham gia của doanh nghiệp không nên chỉ dừng lại ở hoạt động từ thiện, tặng quà nhất thời, mà phải là sự đầu tư bài bản, bao tiêu sản phẩm, tạo sinh kế bền vững cho người dân.

Minh chứng rõ nét cho hiệu quả của việc huy động tổng lực xã hội, bà Trần Thanh Nhàn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn cho biết, nhờ phong trào "Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát" năm 2025 với phương châm "Ai có gì góp nấy, ai có công góp công", tỉnh đã hoàn thành xây mới và sửa chữa 6.508 ngôi nhà.

Thứ trưởng Phùng Đức Tiến, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn Trần Thanh Nhàn cùng Tổng Biên tập Báo Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Ngọc Thạch tham quan gian hàng khám chữa bệnh miễn phí cho người nghèo.

Theo bà Nhàn, con số hơn 6.500 ngôi nhà được hoàn thành trong thời gian ngắn không chỉ giải quyết bài toán "an cư lạc nghiệp" mà còn giúp tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh giảm sâu từ 12,2% (năm 2021) xuống còn 3,36% (năm 2024). Kết quả này khẳng định tính đúng đắn của chủ trương "không để ai bị bỏ lại phía sau" khi được hiện thực hóa bằng sự quyết liệt của chính quyền và sự chung tay của cả cộng đồng.

Phùng Linh

Nguồn Tiền Phong : https://tienphong.vn/nguy-co-tai-ngheo-van-hien-huu-truoc-rui-ro-thien-tai-dich-benh-post1806310.tpo