Sau 2 cơn lũ số 10 và 11 kinh hoàng quét qua khiến nhiều khu vực trên địa bàn tỉnh tiếp tục bị ngập cục bộ, người dân vẫn đang chật vật khắc phục hậu quả thiên tai. Tuy nhiên theo dự báo của Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh, trong ngày và đêm 16/10, trên sông Bằng xuất hiện một đợt lũ với biên độ lũ lên từ 1,5 - 2,5m. Trước những cảnh báo và ngập lụt trên, nhiều người dân đã không còn tâm lý quá bất ngờ hay bị động như hai đợt lũ trước. Thay vì loay hoay ứng phó trong hoảng hốt, họ đã có những biện pháp chủ động hơn, từ bảo vệ tài sản, dự trữ nhu yếu phẩm, đến "thích nghi" trong sinh hoạt và sản xuất.
Người dân sát sao theo dõi thông tin thời tiết và chủ động di dời tài sản đến nơi an toàn.
Theo dự báo, mực nước sông lên có thể gây ngập lụt các khu dân cư vùng thấp ven sông tại xã Hòa An, Phường Thục Phán (ven sông Hiến khu vực tổ 3,4 Hợp Giang cũ), Phường Nùng Chí Cao (vùng thấp khu tập thể điện lực). Mức độ ngập từ 0,2 - 1,0m. Nguy cơ cao xảy ra sạt lở đất tại các khu vực sườn đồi dốc, taluy các tuyến đường giao thông; sụt lún đất tại các khu vực có kết cấu đất kém trong tỉnh.
Tại phường Thục Phán, nơi từng chịu ngập sâu nhất trong đợt lũ đầu tháng 10, chị Nguyễn Thị Hoa chia sẻ: Sau khi đọc tin cảnh báo mưa lũ trên Báo Cao Bằng điện tử, tôi và các thành viên gia đình đã rút kinh nghiệm, chủ động kê cao đồ đạc, chuẩn bị sẵn bao cát, tấm chắn cửa. Theo chị Hoa, điều quan trọng nhất là phải giữ tinh thần bình tĩnh, có kế hoạch trước để không bị động trước các tình huống xảy ra. Tổ dân phố của chị Hoa cũng lập nhóm chung trên mạng xã hội để kịp thời thông báo cho nhau tình hình dự báo thời tiết mưa và hỗ trợ di chuyển khi cần.
Nhiều cửa hàng kinh doanh khu vực trung tâm tỉnh cũng sớm quay trở lại, linh hoạt thích ứng để duy trì hoạt động trong điều kiện ngập lụt. Tại phố Kim Đồng, cửa hàng của Tập đoàn Vàng bạc Đá quý Kim Tín đã chuyển toàn bộ quầy bán ra khu vực vỉa hè cao ráo để phục vụ khách. Anh Nguyễn Văn Hiệp, phường Tân Giang, khách hàng đến mua hàng chia sẻ: Qua hai đợt lũ vừa qua, cửa hàng Kim Tín mở bán lại rất sớm, họ kê tủ ra ngoài, căng bạt che mưa, vừa bán vừa dọn. Tôi đến mua hàng thấy họ rất năng động và thích nghi để duy trì hoạt động kinh doanh.
Có thể thấy, cách làm của Cửa hàng vàng bạc đá quý Kim Tín cho thấy sự chủ động, linh hoạt trong hoàn cảnh khó khăn nhưng cửa hàng không chờ hết ngập nước mới mở cửa kinh doanh mà vừa tìm cách duy trì công việc, vừa đảm bảo an toàn, vừa giữ được lượng khách hàng ổn định.
Từ hình thức chuyển đổi hoạt động kinh doanh phù hợp trên của Tập đoàn Vàng bạc Đá quý Kim Tín, đã có nhiều hộ kinh doanh khác cũng chủ động học theo, mở bán ở hiên nhà, tận dụng khu vực khô ráo để việc kinh doanh, nhu cầu mua bán của người dân không bị gián đoạn do ảnh hưởng thiên tai.
Cửa hàng vàng bạc đá quý Kim Tín thay đổi phương thức bán hàng để "thích nghi" trước tình hình thời tiết diễn biến phức tạp hiện nay.
Còn tại xã Hà Quảng, nơi nhiều hộ dân làm nông nghiệp, bà Lý Thị Phương cho biết người dân đã học cách theo dõi thông tin dự báo thời tiết từ cơ quan báo chí, loa truyền thanh xã, các nền tảng mạng xã hội để có kế hoạch thu hoạch nông sản, buộc rơm rạ lên cao, cho trâu bò về chuồng sớm...
Còn tại xã Hòa An, ông Đàm Văn Quý chia sẻ: Ngày trước, ai cũng chủ quan, đợi nước tràn vào sân mới dọn đồ. Nay biết thông tin cảnh báo mưa lũ là các gia đình chủ động và có hành động ngay lập tức để đưa tài sản đến vị trí an toàn, chuyển người già và trẻ nhỏ đến nhà người thân khu vực ít bị ảnh hưởng hoặc nhà văn hóa xã để tránh và trú khi mưa lũ.
Điều khiến người dân yên tâm nhất là chính quyền xã xây dựng hệ thống cảnh báo sớm và bố trí lực lượng hỗ trợ kịp thời. Ông Quý cho biết thêm: Chỉ cần mưa lớn kéo dài, công an xã và dân quân đến từng hộ vận động sơ tán. Mọi người cũng tự giác hơn, ai gần sông thì chủ động di chuyển trước. Có sự phối hợp như vậy, thiệt hại giảm rõ rệt, bà con đỡ hoang mang hơn nhiều.
Người dân xã Hòa An chủ động di dời tài sản ngay trong đêm khi nghe tin nước dâng cao. Ảnh chụp vào hồi 23h30' đêm 15/10/2025.
Không chỉ người dân, các cơ quan chức năng cũng đã chủ động hơn trong công tác cảnh báo và ứng phó. Chính quyền địa phương kích hoạt các hệ thống cảnh báo sớm, liên tục cập nhật tình hình mưa lũ qua các trang thông tin địa phương, các nhóm zalo cộng đồng và hệ thống loa phường, xã. Nhiều phường, xã đã xây dựng đội phản ứng nhanh, tổ chức các điểm trú tạm cho hộ dân vùng ngập, đồng thời, bố trí lực lượng dân quân, công an, đoàn viên hỗ trợ người dân di chuyển tài sản.
Bên cạnh đó, các địa phương cũng triển khai nhiều mô hình giúp người dân ổn định sau lũ: khôi phục sản xuất nông nghiệp, hỗ trợ giống cây trồng ngắn ngày, tập huấn kỹ năng ứng phó thiên tai. Nhiều hộ kinh doanh chuyển hướng sang bán hàng online trong thời gian mưa dài; các nhóm thanh niên tình nguyện hỗ trợ vệ sinh, dọn bùn, khử khuẩn sau lũ để sớm khôi phục môi trường sống...
Thông tin, cảnh báo về ngập lụt được chính quyền địa phương nhanh chóng đến người dân thông qua các nền tảng mạng xã hội.
Trong bối cảnh hai đợt ngập lụt liên tiếp đổ bộ, người dân Cao Bằng đã thể hiện một sự chuyển mình đáng kể trong cách đối mặt với thiên tai. Không còn là sự hoang mang, bất lực mà thay vào đó là tinh thần thích ứng, sự bình tĩnh và thái độ chủ động trong ứng phó. Điều này không chỉ thể hiện qua hành động cụ thể như việc rà soát, gia cố nhà cửa, chuẩn bị lương thực, mà còn là sự thay đổi trong tư duy nhận thức về mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên. Bài học từ những cơn bão lịch sử đã thức tỉnh ý thức cộng đồng về sự cần thiết của việc học hỏi, chia sẻ kinh nghiệm và chung tay xây dựng một môi trường sống an toàn hơn, bền vững hơn.
K.D