Trong những năm gần đây, xu hướng sử dụng thảo dược, thuốc Nam để hỗ trợ điều trị bệnh, tăng cường sức khỏe ngày càng phổ biến. Nhiều người dân tin rằng “thuốc Nam lành tính”, “thuốc từ cây cỏ thì không độc hại”, do đó sử dụng các sản phẩm thảo dược một cách tùy tiện, không kiểm soát. Tuy nhiên, thực tế ghi nhận ngày càng nhiều trường hợp bị tổn thương gan, thậm chí suy gan cấp tính, do dùng các loại thảo dược, thuốc Nam không rõ nguồn gốc.
Viêm gan do độc tính từ thảo dược: Mối nguy tiềm ẩn
Gan là cơ quan chịu trách nhiệm chuyển hóa và thải độc cho cơ thể. Khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào kể cả thuốc Nam gan đều phải xử lý các hoạt chất có trong đó. Một số loại thảo dược, nếu dùng sai cách, liều lượng không phù hợp hoặc có chứa tạp chất, nấm mốc, kim loại nặng, có thể gây tổn thương gan nghiêm trọng.
Nhiều trường hợp ghi nhận tại các bệnh viện cho thấy bệnh nhân nhập viện trong tình trạng vàng da, men gan tăng cao, thậm chí hôn mê gan, do uống thuốc Nam truyền miệng không rõ thành phần. Đặc biệt, những người có bệnh lý gan sẵn như viêm gan B, C mãn tính, gan nhiễm mỡ… khi dùng thêm thảo dược không kiểm soát rất dễ khiến tình trạng bệnh tiến triển nặng hơn.
Ảnh minh họa/ Nguồn internet
Một số nguyên nhân phổ biến gây tổn thương gan từ thảo dược
Thảo dược có chứa độc tính tự nhiên: Một số cây thuốc dân gian như cà gai leo, cây chó đẻ, xuyên tâm liên… có thể gây độc gan nếu dùng quá liều hoặc dùng kéo dài.
Sản phẩm không rõ nguồn gốc: Nhiều loại thuốc Nam được bán trôi nổi, không nhãn mác, không được kiểm nghiệm chất lượng, có thể bị nhiễm nấm mốc, vi khuẩn hoặc pha trộn thêm tân dược để tăng hiệu quả nhanh.
Sử dụng sai cách: Nhiều người tự ý sắc thuốc theo truyền miệng, pha trộn nhiều loại cây không rõ công dụng, dẫn đến tương tác hoạt chất nguy hiểm.
Không có sự theo dõi y tế: Việc dùng thuốc không có sự hướng dẫn từ chuyên gia y học cổ truyền hoặc bác sĩ khiến nguy cơ quá liều, phản ứng phụ tăng cao.
Hậu quả khó lường: Viêm gan, suy gan cấp, thậm chí tử vong
Viêm gan do thuốc (drug-induced hepatitis) là một trong những nguyên nhân gây suy gan cấp, tình trạng nguy hiểm đe dọa tính mạng. Trong nhiều trường hợp, bệnh nhân nhập viện muộn, gan đã tổn thương nặng, khả năng phục hồi thấp, cần phải ghép gan để cứu sống.
Lời khuyên từ chuyên gia
Không tự ý sử dụng thảo dược, thuốc Nam không rõ nguồn gốc.
Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng bất kỳ loại thuốc nào, kể cả thuốc “tự nhiên”.
Mua thuốc tại cơ sở uy tín, có chứng nhận của Bộ Y tế, rõ thành phần, liều lượng và hướng dẫn sử dụng.
Người có bệnh lý gan mạn tính cần đặc biệt cẩn trọng, tuyệt đối không dùng thêm thảo dược nếu chưa được bác sĩ đồng ý.
Thường xuyên kiểm tra chức năng gan nếu đang dùng các sản phẩm hỗ trợ hoặc điều trị bằng thảo dược.
Không thể phủ nhận vai trò và giá trị của y học cổ truyền trong chăm sóc sức khỏe. Tuy nhiên, việc sử dụng thảo dược cần dựa trên kiến thức khoa học, có sự hướng dẫn chuyên môn và kiểm soát chặt chẽ. Tuyệt đối không nên đánh đổi sức khỏe của lá gan, cơ quan quan trọng bậc nhất vì những bài thuốc truyền miệng không rõ nguồn gốc, xuất xứ.
Trương Hiền