Nguy hại từ tình trạng lạm dụng thuốc trừ cỏ

2 giờ trướcBài gốc

Trong quá trình sản xuất nông nghiệp, thuốc diệt cỏ được xem là công cụ hỗ trợ đắc lực giúp giảm chi phí, tiết kiệm thời gian, tăng năng suất. Tuy nhiên, việc lạm dụng và sử dụng không đúng cách gây hệ lụy nghiêm trọng tới sức khỏe, môi trường và chất lượng nông sản.

Nhiều đoạn bờ ruộng cỏ cháy khô vì thuốc trừ cỏ (Ảnh chụp tại phường Phố Hiến).

Thực tế hiện nay, tại nhiều địa phương trong tỉnh Hưng Yên, không khó để bắt gặp những bờ ruộng, mương nước với vệt cỏ cháy loang lổ, nền đất trơ trụi. Nhiều tuyến đường nông thôn, khu vực trồng cây xanh cũng bị phun thuốc, khiến cây trồng ven đường bị vàng úa, còi cọc. Việc phun thuốc trừ cỏ vẫn diễn ra phổ biến trong các mô hình trồng lúa, rau màu, cây ăn quả...

Bà Trần Thị Tuyến, xã Hồng Quang thẳng thắn cho biết: “Gia đình tôi cấy gần 1 mẫu lúa. Trước khi gieo cấy tôi phun thuốc ở đầu bờ ruộng để diệt cỏ dại, sau khi cấy xong lại tiếp tục phun thuốc để triệt cỏ non. Nếu làm thủ công thì không biết bao giờ mới xong”. Không chỉ trong trồng lúa, thuốc trừ cỏ còn được sử dụng định kỳ ở các vườn cây ăn quả. Anh Nguyễn Văn Biển ở xã Tân Hưng chia sẻ: “Gia đình tôi trồng 1 mẫu nhãn, bưởi… Cỏ mọc rất nhanh, làm thủ công không xuể nên tôi vẫn phải phun. Tuy nhiên, thấy nhiều cành lá gần mặt đất bị vàng, tôi đang tìm hiểu các loại thuốc sinh học ít độc hại hơn để thay thế”.

Điều đáng lo ngại là phần lớn người dân chưa được trang bị đầy đủ kiến thức về cách sử dụng thuốc an toàn. Việc pha trộn bừa bãi, dùng quá liều, không rõ nguồn gốc, không tuân thủ thời gian cách ly vẫn diễn ra phổ biến. Thậm chí, các loại thuốc có độc tính cao vẫn dễ dàng được mua bán trên thị trường.

Hệ quả đầu tiên là ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người sản xuất. Bà Nguyễn Thị Huệ, 56 tuổi ở xã Tiên Lữ, cho biết: “Trước kia tôi hay tự phun thuốc sau mỗi vụ cấy. Một lần sau khi phun, tôi bị khó thở phải nhập viện. Bác sĩ chẩn đoán mắc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính và dặn tuyệt đối tránh xa hóa chất”.

Để tiết kiệm thời gian và chi phí, nhiều nông dân chọn cách phun thuốc trừ cỏ để diệt cỏ dại. (Ảnh chụp tại phường Phố Hiến)

Không chỉ ảnh hưởng đến người làm nông, thuốc trừ cỏ còn để lại tồn dư hóa chất trong sản phẩm nông sản nếu không được sử dụng đúng cách, gây hại đến sức khỏe người tiêu dùng. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, tiếp xúc lâu dài với thuốc trừ cỏ có thể gây tổn thương thần kinh, suy gan, suy thận, thậm chí là ung thư.

Về lâu dài, việc lạm dụng thuốc diệt cỏ gây hủy hoại môi trường nghiêm trọng. Đất đai bị chai cứng, thoái hóa, vi sinh vật có lợi bị tiêu diệt khiến hệ sinh thái mất cân bằng. Nước mưa rửa trôi hóa chất xuống kênh mương, sông ngòi, gây ô nhiễm nguồn nước mặt và ngầm. Hệ động vật thủy sinh, côn trùng có ích cũng bị ảnh hưởng, làm gia tăng nguy cơ bùng phát dịch bệnh.

Một số nông dân đã chủ động thay đổi phương pháp canh tác an toàn hơn. Bà Trần Thị Hường, thôn Bắc Sơn, xã Lê Quý Đôn, người canh tác gần 10 mẫu ruộng chia sẻ: “Tôi chỉ phun thuốc diệt cỏ một lần duy nhất trước vụ gieo cấy, tiết kiệm chi phí và sạch cỏ bờ. Nhưng gần đây, thấy thuốc ảnh hưởng sức khỏe, tôi làm đất kỹ hơn, dọn cỏ thủ công để hạn chế cỏ dại”.

Anh Phạm Mạnh Cường ở phường Phố Hiến thì chuyển hẳn sang trồng rau màu hữu cơ. Trên diện tích hơn 2 mẫu, anh dùng máy cắt cỏ, rồi ủ cỏ thành phân bón hữu cơ, vừa tiết kiệm, vừa bảo vệ đất và sức khỏe người tiêu dùng.

Anh Phạm Mạnh Cường ở phường Phố Hiến dùng máy cắt cỏ rồi ủ thành phân bón hữu cơ bón cây trồng, vừa tiết kiệm chi phí, vừa an toàn với môi trường.

Nhiều nông dân nhận thức được mối nguy hại từ thuốc trừ cỏ đã chuyển sang canh tác theo hướng hữu cơ, hạn chế sử dụng hóa chất trong nông nghiệp. (Trong ảnh, nông dân xã Tống Trân dùng máy cắt cỏ dọn vườn cam)

Tại Hưng Yên, mỗi năm lượng thuốc bảo vệ thực vật sử dụng vẫn còn lớn, trong đó thuốc diệt cỏ chiếm tỷ lệ không nhỏ. Dù vậy, theo thông tin từ ngành nông nghiệp cho thấy xu hướng sử dụng thuốc diệt cỏ giảm so với trước đây.

Chi cục Trồng trọt - Bảo vệ thực vật tỉnh Hưng Yên khuyến cáo: Người dân chỉ nên sử dụng thuốc diệt cỏ khi thực sự cần thiết, tuân thủ nguyên tắc “4 đúng” (đúng thuốc, đúng liều lượng – nồng độ, đúng thời điểm và đúng kỹ thuật pha, phun). Nên phun vào buổi chiều để hạn chế ánh nắng phân hủy thuốc, tránh phun khi cỏ đã già vì hiệu quả thấp, dễ tồn dư hóa chất. Đặc biệt, không nên phun ở bờ ruộng, ven mương, nơi có nguy cơ ngấm xuống nước và làm ảnh hưởng rễ cây trồng…

Ngoài ra, các địa phương đang đẩy mạnh các mô hình sản xuất nông nghiệp tuần hoàn, hữu cơ, sử dụng màng phủ nilon, rơm rạ, phân hữu cơ và các chế phẩm sinh học để hạn chế cỏ dại. Nhiều lớp tập huấn kỹ thuật được tổ chức thường xuyên để giúp bà con tiếp cận phương pháp canh tác an toàn, hiệu quả hơn.

Để phát triển nền nông nghiệp xanh, sạch và bền vững, hơn lúc nào hết, người dân cần thay đổi thói quen sản xuất, từ bỏ lối canh tác phụ thuộc hóa chất. Bắt đầu từ những việc nhỏ như đọc kỹ hướng dẫn sử dụng thuốc, ưu tiên sản phẩm an toàn, sử dụng máy móc cơ giới, canh tác hữu cơ... là hướng đi đúng đắn không chỉ bảo vệ sức khỏe chính mình mà còn tạo ra nông sản chất lượng, nâng cao giá trị và niềm tin của người tiêu dùng.

Dương Miền - Hương Giang

Nguồn Hưng Yên : http://baohungyen.vn/nguy-hai-tu-tinh-trang-lam-dung-thuoc-tru-co-3183809.html