Một số người biện minh rằng: “Chỉ nghe máy một chút”, “nhắn vài dòng nhanh” hoặc “vừa đi vừa nghe bluetooth, không sao cả”
Hành vi phổ biến, hậu quả khôn lường
Ghi nhận từ Phòng Cảnh sát giao thông (CSGT) Công an TP. Huế, thông qua hệ thống camera giám sát và phản ánh từ người dân qua ứng dụng Hue-S, đơn vị đã phát hiện gần 2.500 trường hợp ô tô vi phạm trật tự an toàn giao thông đường bộ; trong đó, có không ít trường hợp tài xế bị phát hiện vừa điều khiển phương tiện vừa sử dụng điện thoại - một hành vi cực kỳ nguy hiểm.
“Chúng tôi đã phát hiện trường hợp ô tô BKS 75A - 29... khi đang lưu thông nhưng tài xế vẫn chăm chú sử dụng điện thoại. Việc mất tập trung chỉ trong tích tắc có thể khiến xe mất lái, gây tai nạn cho chính mình và những người xung quanh”, Thượng tá Nguyễn Anh Tuấn, Trưởng phòng CSGT Công an TP. Huế chia sẻ.
Dù trên địa bàn TP. Huế chưa ghi nhận vụ tai nạn nghiêm trọng nào xuất phát trực tiếp từ hành vi này, nhưng thực tế tại các địa phương khác, đã có không ít trường hợp tai nạn thảm khốc xảy ra mà nguyên nhân chính là tài xế vừa cầm lái vừa nhắn tin, lướt mạng xã hội hoặc thực hiện cuộc gọi điện thoại.
Theo lực lượng CSGT, chỉ cần 2-3 giây rời mắt khỏi đường để nhìn vào điện thoại, xe có thể di chuyển một quãng đường hàng chục mét mà người lái không kiểm soát được. Trên các tuyến đường đông phương tiện, hành vi này dễ dẫn đến va chạm, gây thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản.
Pháp luật đã nghiêm cấm hành vi sử dụng điện thoại di động khi đang điều khiển phương tiện trên đường. Thế nhưng, trên thực tế việc xử lý hành vi này còn gặp không ít khó khăn do khó phát hiện nếu không có hệ thống giám sát hoặc sự phối hợp của người dân. Tâm lý chủ quan, thói quen khó bỏ đã trở thành nguyên nhân chính khiến hành vi sử dụng điện thoại khi lái xe vẫn tiếp diễn khá phổ biến.
Một số người biện minh rằng: “Chỉ nghe máy một chút”, “nhắn vài dòng nhanh” hoặc “vừa đi vừa nghe bluetooth, không sao cả”… Đó là thực tế, nhưng việc trò chuyện điện thoại đều làm giảm mức độ tập trung của người lái xe tương đương với người lái trong tình trạng thiếu ngủ hoặc sử dụng chất kích thích.
Đáng lo ngại hơn, trong thời đại mạng xã hội phát triển, không ít người còn tranh thủ “lướt Facebook, TikTok, quay clip trực tiếp” ngay khi đang cầm lái. Đó không chỉ là sự liều lĩnh, mà là hành vi coi thường sinh mạng của chính mình và cộng đồng.
Cần xử lý mạnh tay để thay đổi thói quen
Để hạn chế và tiến tới xóa bỏ tình trạng này, cần triển khai đồng bộ nhiều giải pháp. Lực lượng CSGT cần tiếp tục phát huy hiệu quả từ các hệ thống giám sát giao thông thông minh (như hệ thống camera AI, Hue-S); đồng thời, tăng cường tuần tra lưu động trên các tuyến đường trọng điểm, xử phạt nghiêm khắc các hành vi vi phạm. Khuyến khích lái xe cài đặt các ứng dụng chặn cuộc gọi, tin nhắn trong khi đang lái xe; các xe mới sản xuất cũng nên trang bị hệ thống cảnh báo hoặc khóa màn hình điện thoại khi xe đang di chuyển. Cần đưa các nội dung về an toàn giao thông, đặc biệt là các hành vi nguy hiểm như vừa lái xe vừa dùng điện thoại vào chương trình học tại trường học, trung tâm đào tạo lái xe. Việc thay đổi hành vi chỉ bền vững khi thay đổi từ nhận thức của mỗi người khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông.
Điều quan trọng vẫn là người điều khiển phương tiện cần tự giác tuân thủ luật lệ giao thông. Đừng để một cuộc gọi, một dòng tin nhắn, hay vài giây lướt mạng... mà đánh đổi bằng cả tương lai. Bởi chỉ cần một khoảnh khắc mất tập trung nhiều lúc sẽ dẫn đến hậu quả khôn lường.
Nghị định 168/2024/NĐ-CP ngày 26/12/2024 của Chính phủ quy định các mức phạt đối với hành vi sử dụng điện thoại khi điều khiển ô tô, xe máy, xe đạp tham gia giao thông. Cụ thể, sử dụng điện thoại khi lái xe ô tô bị phạt từ 4 - 6 triệu đồng; sử dụng điện thoại khi điều khiển xe đạp, xe máy bị phạt tiền từ 100 nghìn đồng đến 1 triệu đồng.
Bài, ảnh: TÂM ANH