Hành trình đến với bơi lội
Vận động viên Nguyễn Hồng Lợi xúc động chia sẻ: "Tuổi thơ tôi gắn liền với sông Sài Gòn. Mỗi ngày, tôi cùng dì đi bán vé số, vượt qua những con đò nhỏ từ Thủ Thiêm sang Bến Bạch Đằng. Khi đó, tôi chỉ khoảng 4 - 5 tuổi và được dì ẵm trên tay. Tôi nhớ rõ những chuyến đò bị lật trong mưa lớn, gió mạnh, khiến cảnh tượng mọi người chới với dưới nước in sâu vào tâm trí tôi. Tôi nhận thấy những người có tay, có chân có thể bơi, bám vào ghe hoặc tự cứu mình. Điều đó khiến tôi tự hỏi: Nếu chiếc ghe chở mình bị lật, ai sẽ cứu mình? Từ đó, tôi luôn ấp ủ ý định phải biết bơi để tự cứu mình".
Tuy thân thể không hoàn chỉnh nhưng Nguyễn Hồng Lợi vẫn quyết tâm vượt qua số phận, trở thành vận động viên bơi lội và đạt được nhiều thành tích cao tại các giải bơi lội trong và ngoài nước. Ảnh: NVCC
Khoảng năm 1993 - 1994, vì hoàn cảnh khó khăn, dì của Nguyễn Hồng Lợi đã đưa anh vào Làng Hòa Bình, Bệnh viện Từ Dũ, với mong muốn anh có được điều kiện chăm sóc và nuôi dưỡng tốt hơn. Đến khoảng 18 tuổi, vào dịp hè, Lợi đã một mình đến hồ bơi Lam Sơn, Quận 5 để tìm thầy học bơi. Mục đích ban đầu của anh là học bơi để tự cứu mình nếu chẳng may bị té xuống nước khi đi chơi, tắm sông, tắm suối hay tắm hồ.
Nhớ lại lần đầu đến hồ bơi, Lợi chia sẻ: “Tôi rất hồi hộp không biết các thầy có nhận một học trò 'đặc biệt' như tôi không. Tôi vẫn nhớ như in ngày hôm đó, khi tôi đến hồ bơi và hỏi cô ghi danh: 'Cô ơi, ở đây có nhận học viên bơi lội giống con không?' Cô ấy nhìn tôi một hồi rồi bảo tôi chờ, sau đó đưa tôi đến gặp thầy giáo dạy bơi. Thầy Nguyễn Huệ bước ra và hỏi tôi có muốn học bơi không. Thầy nói: 'Được rồi, thầy sẽ nhận con, nhưng con phải siêng năng luyện tập'. Tôi vui sướng vô cùng vì mình được đi học bơi. Tối hôm đó, tôi trằn trọc không ngủ được, luôn suy nghĩ hôm sau mình sẽ bơi như thế nào”.
Ngày đầu tiên xuống nước, Lợi nhận ra cơ thể mình đặc biệt nhưng không vì thế mà sợ nước. Anh chỉ mong muốn thử sức để xem liệu bản thân có thể bơi được hay không. Khi bắt đầu học bơi, Lợi luôn chú ý đến từng hướng dẫn của thầy, từ các động tác cơ bản như tập thở nước, giữ thăng bằng và thả nổi trên mặt nước, đến động tác quạt tay.
Anh cho biết, đây là giai đoạn khó khăn nhất đối với mình vì người bình thường có hai tay và hai chân để bơi về phía trước, trong khi anh chỉ có một tay trái và tay phải không có bàn tay. Khi thực hiện động tác quạt tay, anh bị lệch một bên, tay phải cứ quay vòng vòng. Tuy nhiên, anh không nản chí, hỏi thầy về cách khắc phục. Thầy Huệ đã chỉ dẫn rất tận tình, bảo rằng tay phải anh phải quạt mạnh, còn tay trái quạt nhẹ để giúp cơ thể cân bằng lại. Sau năm ngày tập luyện, anh đã có thể bơi được kỹ thuật bơi ếch cơ bản, khi đó anh khoảng 18 tuổi.
Bén duyên với thể thao chuyên nghiệp, lan truyền cảm hứng cho cộng đồng
Nguyễn Hồng Lợi chia sẻ, vào một dịp hè, anh đến Nhà văn hóa thanh niên TP Hồ Chí Minh và gặp gỡ các anh chị khuyết tật khác. Tại đây, các anh chị đã hỏi anh có muốn tham gia thể thao không và khi Lợi tỏ ra bất ngờ, thắc mắc liệu người khuyết tật có thể chơi thể thao. Tuy nhiên, các anh chị đã kết nối và dẫn anh đến Trung tâm thể thao quận Tân Bình để tập luyện. Từ đó, anh chính thức bén duyên với thể thao chuyên nghiệp.
Nguyễn Hồng Lợi luôn dành thời gian để luyện tập và rèn luyện thể lực. Ảnh: NVCC
Năm 2009, Nguyễn Hồng Lợi tham gia thi đấu bơi lội tại giải toàn quốc ở Quảng Trị và giành được 2 huy chương bạc dành cho vận động viên khuyết tật, đánh dấu bước khởi đầu quan trọng trong sự nghiệp thể thao của mình. Kể từ đó, anh đã có 15 năm thi đấu chuyên nghiệp, tham gia các nội dung 100m, 200m và 400m tự do Nam hạng thương tật S6. Trong suốt sự nghiệp, Nguyễn Hồng Lợi đã giành được vô số thành tích ấn tượng với 24 huy chương vàng, 6 huy chương bạc và 5 huy chương đồng, đặc biệt là huy chương đồng tại Paragame 2014 ở Myanmar.
Ngoài các giải đấu chuyên nghiệp, Nguyễn Hồng Lợi còn tích cực tham gia các cuộc thi thể thao tổng hợp và thử thách bản thân trong nhiều lĩnh vực. Anh đã hoàn thành cuộc thi Ironman 3 môn phối hợp với thành tích bơi 1,9 km ngoài biển, và giành huy chương hoàn thành trong cuộc đua Spartan Race vượt chướng ngại vật 5km năm 2022. Anh cũng đã hoàn thành bơi 2km tại giải Aquaman Phan Thiết 2023, bơi 10km trong giải Deadfish gây quỹ cho trẻ em nghèo, và tham gia nhiều sự kiện khác như Color Run for Smiles gây quỹ cho tổ chức Operation Smile.
Nhờ sự kiên trì, nỗ lực không ngừng, Nguyễn Hồng Lợi duy trì thói quen bơi lội đều đặn 3 buổi mỗi tuần, mỗi lần bơi từ 2 - 2,5km. Anh vẫn tiếp tục rèn luyện thể lực dù đã không thi đấu chính thức và là hình mẫu cho tinh thần vượt khó. Với sự gắn bó lâu dài với bơi lội, anh được mọi người gọi là "kình ngư không chân" Nguyễn Hồng Lợi, một biệt danh đầy tự hào.
Ngoài thể thao, Nguyễn Hồng Lợi còn là một người đa tài và có nhiều đóng góp cho cộng đồng. Anh là học trò của NTK Lê Sĩ Hoàng trong lĩnh vực vẽ áo dài và hiện nay cùng vợ, NTK Tường Nghĩa, điều hành thương hiệu Áo Dài Nghĩa Thị, mang lại những sản phẩm thời trang truyền thống, mang đậm giá trị văn hóa Việt Nam.
Vận động viên Nguyễn Hồng Lợi và vợ NTK Tường Nghĩa luôn đồng hành và là chỗ dựa tinh thần của anh Lợi. Ảnh:NVCC
Ngoài thành tích thể thao ấn tượng, Nguyễn Hồng Lợi còn tham gia vào lĩnh vực điện ảnh và truyền hình. Anh đã góp mặt trong 4 bộ phim, bao gồm 2 phim truyền hình của đạo diễn Đặng Lưu Việt Bảo là "Chuyện Xứ Dừa" (30 tập) và "Truy Đuổi" (90 phút), cũng như tham gia 2 tập phim trong series "Hạt giống Tâm Hồn" của đạo diễn Nguyễn Cao Minh.
Bên cạnh đó, anh còn là MC dẫn chương trình truyền hình thực tế "Lan tỏa yêu thương" của Đài TH Bà Rịa Vũng Tàu BRT, đồng thời là khách mời trong nhiều chương trình truyền hình nổi tiếng như "Trạm yêu thương" (VTV1), "Vui sống mỗi ngày" (VTV3), "Cà phê cuối tuần" (HTV9) và "Thể thao và cuộc sống" (HTV).
Nguyễn Hồng Lợi còn là diễn giả truyền cảm hứng cho nhiều chương trình, bao gồm We Choice 2018, TEDx Talks 2019 và các chương trình TEDx Talks 2020, cùng các buổi giao lưu tại các trường học từ cấp 1 đến Đại học.
Về đời sống cá nhân, năm 2020, anh kết hôn cùng NTK Tường Nghĩa và hiện đã có một bé gái. Đặc biệt, vào ngày 14/4/2024, Nguyễn Hồng Lợi trở thành người khuyết tật đầu tiên tại Việt Nam nhận chứng chỉ lặn quốc tế PADI. Anh cũng là đồng tác giả cuốn sách "Không có đá quá mềm" cùng Giáo sư Phan Văn Trường.
Kình ngư Hồng Lợi còn là người thầy rất tận tâm với các trẻ nhỏ trong bơi lội. Ảnh: NVCC
Chia sẻ về "kình ngư không chân", anh Đặng Minh Bằng, đại diện Làng Hòa Bình, Bệnh viện Từ Dũ cho biết, Hồng Lợi giống như người thân trong gia đình. Anh Lợi luôn dành thời gian trò chuyện, chia sẻ kinh nghiệm sống và dạy dỗ anh em trong Làng Hòa Bình mỗi khi có thời gian.
"Tôi thật sự nể phục và ngưỡng mộ anh Hồng Lợi vì anh đã vượt qua hoàn cảnh khó khăn và tự tạo nên những cột mốc ấn tượng trong sự nghiệp, đặc biệt là trong bơi lội và cuộc sống. Anh Lợi thực sự là một nguồn cảm hứng lớn lao cho nhiều người", anh Đặng Minh Bằng nói.
Bài: An Hiếu/báo Tin tức và Dân tộc