Hố sụt quay trở lại Anh
Một hố sụt lớn bất ngờ xuất hiện ở làng Godstone, hạt Surrey, Anh đã dẫn đến việc di tản người dân, gián đoạn nguồn cung cấp nước và mở rộng ra thêm ít nhất 20 mét một ngày sau khi nó xuất hiện. Khoảng 30 hộ gia đình đã phải di tản để đảm bảo an toàn. Đây không phải là lần đầu tiên hố tử thần xuất hiện ở Vương quốc Anh và trên thế giới trong những tháng gần đây, vậy nguyên nhân của nó là gì?
Nguyên nhân chính xác của hố sụt vẫn chưa được xác định, nhưng theo công ty cung cấp nước SES Water, hố sụt đã gây vỡ một đường ống nước chính, dẫn đến việc một số cư dân tạm thời mất nguồn cung cấp nước.
Một hố sụt lớn xảy ra ở Anh đã nuốt chửng ít nhất một khu vườn, với kích thước được ước tính lên tới 62 feet (khoảng 19 mét) đường kính. Ảnh minh họa
Hố sụt ngày 17/2 ở hạt Surrey xảy ra chỉ vài tháng sau khi một hố sụt lớn xuất hiện ở thị trấn Merthyr Tydfil, South Wales, Anh, nuốt chửng một phần đường lái xe của gia đình Liam Reardon, người chiến thắng mùa 7 của chương trình thực tế Love Island tại Anh. Thêm vào đó, vào tháng 9 năm ngoái, câu lạc bộ bóng đá AFC Wimbledon đã phải hoãn trận đấu vòng ba Carabao Cup sau khi lũ lụt nghiêm trọng gây ra một hố sụt lớn trên sân vận động Cherry Red Records.
Vậy, điều gì đang gây ra những hố sụt này và tại sao chúng có vẻ như ngày càng xuất hiện nhiều hơn ở Vương Quốc Anh?
Hố sụt là gì?
Hố sụt thường là những vết lõm hình chiếc đĩa xảy ra do sự sụp đổ hoặc sự mất đi của một lớp đá dưới bề mặt, lớp đá này trước đây giúp nâng đỡ vật liệu trên bề mặt. Theo cơ quan nghiên cứu khóa học quốc gia của Anh, British Geological Survey (BGS), hình dạng của hố sụt phụ thuộc vào loại đá bên dưới bề mặt và các quá trình tương tác khác nhau diễn ra.
Những hố sụt hình thành do sự mất đi các loại đá dễ tan trong nước như phấn, thạch cao hoặc đá vôi được gọi là hố sụt dung dịch. Trong một số trường hợp, các dòng suối hoặc sông chảy vào và biến mất dưới lòng đất tạo thành những hố sụt nông.
Điều gì gây ra hố sụt?
Tiến sĩ Clive Edmonds, một chuyên gia địa kỹ thuật đã nghiên cứu về hố sụt trong 30 năm, cho biết nước là yếu tố chính gây ra hố sụt trong hầu hết các trường hợp. Nước bão hòa trong đất là nguyên nhân gây ra sự sụp đổ bề mặt trong 90% các trường hợp hố sụt.
Địa chất cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành hố sụt. Đá càng dễ tan trong nước, khả năng xuất hiện hố sụt càng cao. Các loại đá tan trong nước sẽ tạo ra cảnh quan karst, một dạng địa hình đặc trưng với các hố sụt và các hang động dưới lòng đất.
Bên cạnh các yếu tố tự nhiên, các hoạt động của con người như xây dựng, khai thác mỏ và sự thay đổi mức nước ngầm cũng có thể kích thích sự hình thành hố sụt, theo thông tin từ BGS.
Tiến sĩ Philip Collins, Phó trưởng khoa Khoa Kỹ thuật tại Đại học Brunel, cho biết khu vực đất phía tây nơi hố sụt xuất hiện từng được sử dụng làm mỏ cát trước đây.
"Cát có thể rất vững chắc khi bị nén chặt vì các hạt cát xếp gần nhau, nhưng lại trở nên yếu ớt khi bị ướt, đặc biệt khi có nhiều nước dưới áp suất", Philip Collins giải thích, cho rằng địa chất ở đây đã góp phần vào sự hình thành của hố sụt.
Tiến sĩ cũng cho rằng trong trường hợp này, hố sụt có thể là kết quả của việc đất dưới mặt đường bị cuốn trôi do một vụ vỡ ống nước.
"Vụ vỡ ống này đã bơm một lượng lớn nước vào đất trong thời gian ngắn, làm mất đi sự vững chắc của đất và biến nó thành một chất nhão, sau đó bị cuốn trôi. Hiện tại vẫn chưa rõ đất đã đi đâu, nhưng khả năng là nó đã trôi vào hệ thống cống thoát nước, điều này có thể gây ra các vấn đề ở những khu vực khác," ông cho biết thêm.
The Andrew Farrant, một nhà địa chất khu vực của BGS, cho rằng làng Godstone xây dựng trên vùng cát có độ kết dính yếu nên dễ bị xói mòn và bị cuốn trôi bởi dòng nước.Tuy nhiên, điều này thường không phải là vấn đề trừ khi có sự thay đổi đột ngột trong điều kiện thủy văn, ví dụ như đào một hố lớn dưới mực nước ngầm địa phương hoặc do một lượng nước đột ngột xâm nhập, như từ một ống nước vỡ, mưa lớn hoặc lũ lụt.
Andrew Farrant lưu ý rằng nguyên nhân thực sự của hố sụt không thể được xác định mà không có thêm thông tin. SES Water, công ty cung cấp nước trong khu vực, khẳng định rằng sự cố vỡ ống nước là kết quả của việc hố sụt xuất hiện, chứ không phải ngược lại.
Có thể dự đoán hoặc ngăn ngừa hố sụt không?
Theo Tiến sĩ Edmonds, các dấu hiệu đầu tiên của hố sụt thường là những vết lõm và chỗ trũng trên mặt đất. Khi những vết nứt này bị nước lấp đầy, chúng có thể gây ra sự dịch chuyển của các công trình xây dựng, rò rỉ nước từ các đường ống hoặc rò rỉ nước thải lên mặt đất.
Geobear, một công ty kỹ thuật nền móng và kết cấu có trụ sở tại Anh, cho biết việc gia cố nền đất ở các khu vực có nguy cơ cao bị hố sụt có thể giúp ngăn ngừa sự xuất hiện của chúng.
Công ty này thực hiện việc tiêm nhựa geopolymer vào các khu vực bị ảnh hưởng, nhựa này sẽ liên kết chặt chẽ với đất và giúp các công trình chịu được sự tác động của hố sụt một cách hiệu quả hơn.
Ngoài ra, Geobear cũng cho biết các hộ gia đình lo ngại về việc hình thành hố sụt có thể giúp ngăn ngừa chúng bằng cách liên hệ với các chuyên gia, lắp đặt hệ thống thoát nước hợp lý và trồng cây xanh quanh nhà để hấp thụ nước mưa, thay vì để nước mưa tích tụ thành vũng.
Thay đổi hành vi
Chính phủ Anh trước đây đã từ chối chấp nhận ý tưởng rằng mọi người sẽ phải thay đổi hành vi để giảm lượng khí thải cacbon. Tuy nhiên, tất cả các phân tích từ Ủy ban Biến đổi Khí hậu (CCC) cho thấy rằng nếu không thay đổi thói quen tiêu thụ, việc xây dựng một xã hội ít carbon là không thể thực hiện được. Những thay đổi này không cần phải quá lớn và thực sự sẽ mang lại lợi ích cho sức khỏe của chúng ta: đi bộ nhiều hơn, đạp xe khi có thể, sử dụng phương tiện công cộng thay vì đi ô tô cá nhân, và ăn ít thịt hơn sẽ cải thiện sức khỏe của hầu hết mọi người.
Tuy nhiên, việc truyền tải thông điệp này sẽ gặp phải những khó khăn sâu sắc, bao gồm những chỉ trích về sự can thiệp quá mức của nhà nước.
Hố sụt ngày 17/2 ở hạt Surrey xảy ra chỉ vài tháng sau khi một hố sụt lớn xuất hiện ở thị trấn Merthyr Tydfil, South Wales, Anh, nuốt chửng một phần đường lái xe của gia đình Liam Reardon, người chiến thắng mùa 7 của chương trình thực tế Love Island tại Anh. Thêm vào đó, vào tháng 9 năm ngoái, câu lạc bộ bóng đá AFC Wimbledon đã phải hoãn trận đấu vòng ba Carabao Cup sau khi lũ lụt nghiêm trọng gây ra một hố sụt lớn trên sân vận động Cherry Red Records.
ThanhThanh
Sky News