Hôm nay, theo thông tin, Bộ Chính trị xem xét đề án sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng chính quyền địa phương 2 cấp, trong đó có phương án sáp nhập một số tỉnh, bỏ cấp huyện, sáp nhập nhiều xã.
Như vậy, chỉ tròn 1 tháng kể từ ngày 14/2 - Bộ Chính trị ban hành Kết luận 126 về một số nội dung, nhiệm vụ tiếp tục sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị năm 2025, phương án sáp nhập tỉnh, bỏ cấp huyện, sáp nhập xã đã được định hình.
Tại phiên họp thứ nhất của Ban chỉ đạo thực hiện sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp vào hôm qua, Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, hiện cả nước có 10.035 đơn vị hành chính cấp xã, sẽ tổ chức lại chỉ còn khoảng 2.000 đơn vị. Khi đó, mỗi xã “gần như là một huyện nhỏ”.
Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình cũng thông tin, trong đề án Chính phủ trình Bộ Chính trị hôm nay, khi bỏ cấp huyện, 1/3 nhiệm vụ của cấp huyện chuyển lên tỉnh, 2/3 chuyển xuống xã (cơ sở).
Trao đổi với phóng viên Báo Công Thương về vấn đề này, Tiến sĩ Thang Văn Phúc, nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ cho rằng: “Việc sáp nhập các tỉnh, thành phố và điều chỉnh cấp hành chính có thể giúp giảm đầu mối, mở rộng quy mô cấp xã, từ đó tối ưu hóa nguồn lực và nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị".
Tiến sĩ Thang Văn Phúc - nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ
“Về việc không tổ chức cấp huyện, thiết nghĩ điều này là cần thiết, góp phần giảm bớt tầng nấc trung gian, giúp việc quản lý và triển khai chính sách trở nên linh hoạt và hiệu quả hơn. Tuy nhiên, cũng cần lưu ý rằng cần nghiên cứu kỹ lưỡng để đảm bảo sự phù hợp với đặc thù từng địa phương và tránh gây xáo trộn lớn trong hệ thống quản lý” - Tiến sĩ Thang Văn Phúc nhấn mạnh.
Cùng với đó, nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ Thang Văn Phúc cũng nhắc lại bài học kinh nghiệm từ quá khứ, trong những năm 1970, dưới sự chỉ đạo của Đảng, Việt Nam đã tiến hành sáp nhập một số tỉnh và xã nhằm tinh giản bộ máy và tăng cường hiệu quả quản lý.
Tuy nhiên, quá trình này cũng gặp phải một số thách thức như khó khăn trong quản lý do diện tích và dân số quá lớn, sự khác biệt về văn hóa và phong tục giữa các địa phương sáp nhập. Do đó, khi thực hiện sáp nhập hiện nay, cần rút kinh nghiệm từ quá khứ để đảm bảo quá trình diễn ra suôn sẻ và đạt hiệu quả cao nhất.
"Tổng kết lại, việc sáp nhập các đơn vị hành chính và điều chỉnh cấp quản lý là một bước đi quan trọng trong việc tinh gọn bộ máy nhà nước. Tuy nhiên, cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, nghiên cứu sâu sắc và lắng nghe ý kiến từ nhiều phía để đảm bảo sự thành công và phù hợp với thực tiễn” - Tiến sĩ Thang Văn Phúc nhận định.
Trao đổi với Vietnamnet, GS.TS Nguyễn Viết Thông - nguyên Tổng thư ký kiêm ủy viên thường trực Hội đồng Lý luận Trung ương cho rằng, phương án Chính phủ đưa ra giảm khoảng 50% số tỉnh và giảm 60-70% đơn vị cấp xã là hoàn toàn khả thi.
Cùng với đó, thực tế cũng như nghiên cứu kinh nghiệm của nhiều nước cho thấy mô hình chính quyền địa phương 2 cấp là phù hợp với tiến bộ của thế giới. Nhiều nước hiện nay tổ chức mô hình này, Nhật Bản là một điển hình.
Thanh Thảo