Nguyễn Trãi - Vầng Sao Khuê tỏa sáng giữa trời Côn Sơn

5 giờ trướcBài gốc

Văn nghệ khai mạc Lễ dâng hương tưởng niệm 583 năm Ngày mất của Anh hùng dân tộc, Danh nhân văn hóa thế giới Nguyễn Trãi

Ngày 7/10/2025 (tức ngày 16 tháng 8 âm lịch), Thành ủy - HĐND - UBND - Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Hải Phòng phối hợp cùng các đơn vị liên quan long trọng tổ chức Lễ tưởng niệm 583 năm ngày mất của Nguyễn Trãi. Trong khói hương thành kính, Phó Chủ tịch UBND TP Hải Phòng Nguyễn Minh Hùng thay mặt lãnh đạo thành phố phát biểu tri ân bậc vĩ nhân - người để lại cho hậu thế di sản tinh thần vô giá về lòng yêu nước, nhân nghĩa và trí tuệ.

“Trong tâm thức của nhân dân cả nước, Côn Sơn chính là mảnh đất nuôi dưỡng ngôi Sao Khuê lấp lánh trong lịch sử dân tộc Việt Nam - nơi kết tinh tâm hồn và trí tuệ của Nguyễn Trãi, một vầng sao không chỉ tỏa sáng ở bầu trời Việt Nam mà còn lan tỏa khắp năm châu,” ông Hùng nói.

Đồng chí Nguyễn Minh Hùng, Phó Chủ tịch UBND thành phố, Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Tổ chức Lễ hội mùa Thu Côn Sơn - Kiếp Bạc năm 2025, đọc diễn văn tưởng niệm

Vị anh hùng của mọi thời đại

Nguyễn Trãi, hiệu Ức Trai, sinh năm 1380 tại kinh thành Thăng Long. Thân phụ ông - Nguyễn Phi Khanh, vốn người làng Chi Ngại (nay thuộc phường Trần Hưng Đạo, TP Hải Phòng); thân mẫu là Trần Thị Thái, cháu ngoại của danh tướng Trần Nguyên Đán. Từ thuở nhỏ, Nguyễn Trãi đã sống giữa nền nếp học hành, nghĩa khí của hai dòng họ lớn Nguyễn và Trần, để rồi sớm nổi danh về tài năng và khí tiết.

Năm 20 tuổi, ông đỗ Thái học sinh, ra làm quan dưới triều Hồ. Khi giặc Minh xâm lược, đất nước rơi vào thảm cảnh “chặt hết trúc Nam Sơn không ghi hết tội ác”, Nguyễn Trãi nuôi chí cứu dân, tìm đường vào Lam Sơn phò Bình Định Vương Lê Lợi, dâng Bình Ngô sách - bản cương lĩnh chiến lược cho công cuộc khởi nghĩa.

Mười năm nằm gai nếm mật, Nguyễn Trãi là linh hồn của kháng chiến, người “ở trong màn trướng mà quyết thắng ngoài muôn dặm”. Khi giang sơn thu về một mối, ông viết nên Bình Ngô đại cáo – bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của dân tộc Việt Nam, khẳng định chân lý muôn đời:

Việc nhân nghĩa cốt ở yên dân,
Quân điếu phạt trước lo trừ bạo.

Phó Chủ tịch Nguyễn Minh Hùng nhấn mạnh: “Tư tưởng ‘yên dân’ của Nguyễn Trãi vượt qua không gian một triều đại, trở thành giá trị nhân văn bất tử - nền tảng cho mọi công cuộc dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam.”

Đọc văn tế tưởng niệm 583 năm ngày mất Anh hùng dân tộc, Danh nhân văn hóa thế giới Nguyễn Trãi

Côn Sơn - nơi tinh hoa đất Việt kết tụ

Từ lâu, Côn Sơn đã được xem như miền địa linh, nơi sơn thủy giao hòa, nơi Nguyễn Trãi từng gửi gắm cả tâm hồn và triết lý sống. Sau những năm tháng dốc lòng vì nước, ông trở về đây, dựng nhà bên suối, trông coi chùa Tư Phúc, viết Côn Sơn ca, để lại cho đời những vần thơ bất hủ:

Côn Sơn suối chảy rì rầm,
Ta nghe như tiếng đàn cầm bên tai.

Tại đây, ông chiêm nghiệm “lẽ hưng vong của đời, của nước”, viết những tác phẩm lớn về văn học, triết học, quân sự, ngoại giao – những viên ngọc sáng trong kho tàng trí tuệ Đại Việt thế kỷ XV. Chính ở Côn Sơn, Nguyễn Trãi đã hòa làm một với thiên nhiên, để tâm hồn ông trong sáng như dòng suối, sâu lắng như tiếng chuông chùa.

Phó Chủ tịch Nguyễn Minh Hùng chia sẻ: “Côn Sơn không chỉ là nơi lưu dấu một thiên tài, mà còn là biểu tượng của nhân cách Việt – nơi kết tinh giữa lòng yêu nước và triết lý nhân nghĩa.”

Từ di sản quá khứ đến sức mạnh hiện tại

Đền thờ Nguyễn Trãi – Ức Trai linh từ – ngày nay là điểm đến linh thiêng của hàng vạn du khách mỗi độ thu về. Giữa không gian thanh tịnh, người ta đến không chỉ để thắp nén nhang tri ân, mà còn để tìm lại sự an nhiên, để được lắng nghe tiếng vọng của tiền nhân giữa hồn thiêng sông núi.

Trong khói hương thành kính, lời phát biểu của lãnh đạo thành phố Hải Phòng vang lên như một lời hứa: tiếp tục bảo tồn, gìn giữ và phát huy giá trị di sản của Khu di tích Côn Sơn – Kiếp Bạc, cùng với quần thể Yên Tử – Vĩnh Nghiêm – Côn Sơn, Kiếp Bạc vừa được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa thế giới vào tháng 7 năm 2025.

“Trân trọng lịch sử và phát huy giá trị di sản văn hóa để Côn Sơn – Kiếp Bạc tiếp tục tỏa sáng, trở thành nguồn lực tiếp sức cho các thế hệ người Việt Nam trong công cuộc xây dựng đất nước giàu mạnh, dân chủ, văn minh,” ông Hùng khẳng định.

Nhân dân và du khách dâng hương tại Lễ tưởng niệm

Ngọn đuốc nhân nghĩa còn mãi soi đường

Nguyễn Trãi - người “lấy đại nghĩa thắng hung tàn, lấy chí nhân thay cường bạo” - đã đi xa hơn nửa thiên niên kỷ, nhưng ánh sáng tư tưởng của ông vẫn soi rọi từng chặng đường phát triển của dân tộc. Từ Bình Ngô đại cáo đến lý tưởng “yên dân”, mọi triều đại, mọi thời đại đều tìm thấy ở đó tấm gương về lòng nhân, về chí khí và niềm tin vào lẽ công bằng.

583 năm kể từ ngày ông rời cõi thế, Nguyễn Trãi vẫn sống mãi trong tâm thức người Việt như một biểu tượng của trí tuệ, nhân nghĩa và khát vọng độc lập. Giữa rừng Côn Sơn hôm nay, trong tiếng suối rì rầm và mùi hương trầm phảng phất, người ta như vẫn thấy bóng dáng Ức Trai – vị hiền triết ngẩng đầu nhìn trời, ánh mắt xa xăm mà kiêu hãnh.

Bởi chừng nào dân còn yên, nước còn thịnh, chừng ấy ngọn đuốc nhân nghĩa Nguyễn Trãi vẫn còn tỏa sáng giữa trời Côn Sơn.

Xuân Huy

Nguồn VHPT : https://vanhoavaphattrien.vn/nguyen-trai-vang-sao-khue-toa-sang-giua-troi-con-son-a30485.html