Theo báo cáo "Tình trạng Báo chí" của Muck Rack, năm 2024, tình hình của các nhà báo vô cùng báo động. Khoảng 1/3 số nhà báo bày tỏ lo ngại sâu sắc về việc thiếu kinh phí và mất niềm tin vào ngành. Cùng thời điểm đó, tỷ lệ tương tự cho biết họ đã trải qua các cuộc sa thải hoặc sáp nhập công ty.
Gánh nặng công việc cũng đè nặng lên vai các nhà báo. Hơn 2/3 số người được khảo sát làm việc quá 40 giờ mỗi tuần, trong khi đó, thu nhập hàng năm của chưa đến một nửa số nhà báo vượt quá 70.000 USD. Để so sánh, mức lương cần thiết để sống thoải mái tại các thành phố lớn ở Mỹ, nơi tập trung nhiều nhà báo, ước tính khoảng 96.500 USD mỗi năm.
Sự kết hợp giữa áp lực công việc, tình trạng bất ổn về việc làm và thu nhập thấp đã khiến các nhà báo phải đối mặt với căng thẳng và kiệt sức nghiêm trọng. Như Andrew Mercier, Tổng biên tập của Muck Rack, đã chia sẻ tại Diễn đàn Báo cáo Khủng hoảng IJNet: "Báo chí là một nghề nghiệp căng thẳng". Ông cho biết, đa số các nhà báo tham gia khảo sát đều tự đánh giá mức độ căng thẳng của mình ở mức cao.
Nhà báo đang đứng trước rất nhiều thách thức. (Ảnh minh họa)
Trước tình hình này, Samanta do Carmo, Giám đốc điều hành của Hiệp hội báo chí Brazil, Ajor, cùng với Andrew Mercier đã thảo luận về những giải pháp giúp các nhà báo duy trì và phát triển sự nghiệp trong một môi trường làm việc đầy thách thức.
Và đây là lời khuyên của họ:
Vai trò của nhà quản lý
Khi các tòa soạn có những thay đổi về nhân sự hoặc cách tổ chức, các nhà báo thường cảm thấy lo lắng về tương lai công việc của mình. Bà Samanta do Carmo, một chuyên gia giúp các quản lý phòng tin tức, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thông báo rõ ràng cho nhân viên về những thay đổi này.
Tại Brazil, các nhà quản lý tòa soạn thường phải đối mặt với nhiều khó khăn như thiếu tiền và điều kiện làm việc không ổn định. Điều này khiến họ khó có thể lên kế hoạch lâu dài và tạo một môi trường làm việc ổn định cho các phóng viên. Các phóng viên cũng cảm thấy lo lắng vì công việc không chắc chắn và thiếu định hướng rõ ràng.
Bà Carmo cho rằng, các nhà quản lý nên chia sẻ với nhân viên về những khó khăn mà họ đang gặp phải và cùng nhau tìm cách giải quyết. Họ cũng nên khuyến khích nhân viên tham gia vào quá trình đưa ra quyết định.
Một cách để giúp các nhà báo vượt qua giai đoạn khó khăn này là giao cho họ những nhiệm vụ nhỏ, có thể hoàn thành nhanh. Điều này giúp họ cảm thấy có thành quả và có động lực làm việc. Ngoài ra, việc luôn chú trọng đến nhu cầu của độc giả sẽ giúp các nhà báo tạo ra những bài báo chất lượng và có ý nghĩa.
Cuối cùng, việc xây dựng một kế hoạch rõ ràng cho tòa soạn cũng rất quan trọng. Khi các nhà báo hiểu rõ mục tiêu chung và vai trò của mình, họ sẽ cảm thấy tự tin và làm việc hiệu quả hơn.
Sẵn sàng đón nhận những công nghệ mới
Với sự phát triển nhanh chóng của mạng xã hội và trí tuệ nhân tạo, cả hai diễn giả Mercier và Carmo đều khuyên các nhà báo nên sẵn sàng đón nhận những công nghệ mới. Ông Mercier cho rằng, các nhà báo cần chủ động tìm hiểu và thử nghiệm các công cụ mới để thu hút độc giả, bởi vì sở thích của người dùng thay đổi rất nhanh.
Các nhà báo cần sáng tạo hơn để thích ứng với những thay đổi.
Tuy nhiên, ông cũng thừa nhận rằng việc quản lý quá nhiều nền tảng mạng xã hội cùng một lúc là điều khó khăn. Do đó, thay vì cố gắng có mặt ở khắp mọi nơi, các nhà báo nên tập trung vào những nền tảng phù hợp với đối tượng độc giả của mình.
Bà do Carmo đồng ý rằng các nhà báo cần sáng tạo hơn để thích ứng với những thay đổi. Bà gợi ý rằng, các nhà báo nên kết hợp những ý tưởng truyền thống với các công cụ mới để tạo ra những sản phẩm báo chí hấp dẫn hơn.
Mặc dù ngành báo chí đang đối mặt với nhiều khó khăn, nhưng cả hai diễn giả đều tin rằng vẫn còn rất nhiều nhà báo đang làm việc chăm chỉ và tận tâm. Họ khuyến khích các nhà báo hãy tập trung vào những điều tích cực và tiếp tục sáng tạo để phục vụ độc giả.
Tận dụng các công cụ trực tuyến
Đối với những nhà báo tự do, việc quản lý công việc và tìm kiếm cơ hội có thể rất khó khăn. Có nhiều công cụ trực tuyến có thể giúp họ. Ví dụ, công cụ "Who Shared My Link?" giúp các nhà báo theo dõi bài viết của mình được chia sẻ như thế nào, còn "Source of Sources" giúp họ kết nối với những người có thể cung cấp thông tin cho bài viết.
Mercier cũng giới thiệu hồ sơ trên Muck Rack, một công cụ giúp các nhà báo tạo một danh mục đầu tư trực tuyến. Hồ sơ này sẽ tự động cập nhật các bài viết của nhà báo, giúp họ dễ dàng chia sẻ với các nhà tuyển dụng hoặc khách hàng.
Mercier và do Carmo khuyến khích các nhà báo tự do nên sáng tạo khi xây dựng danh mục đầu tư của mình. Họ có thể kể về những khó khăn mà mình đã vượt qua và những giải pháp mà mình đã tìm ra. Điều này không chỉ giúp họ tạo ấn tượng với người khác mà còn giúp họ rèn luyện kỹ năng giải quyết vấn đề.
Ngoài ra, các nhà báo tự do cũng có thể kiếm thêm thu nhập bằng cách viết bài quảng cáo cho các thương hiệu. Tuy nhiên, họ nên chọn những thương hiệu phù hợp với giá trị của mình.
Cuối cùng, khi làm việc trên các nền tảng như Substack và YouTube, các nhà báo nên học hỏi từ những người đã thành công trên các nền tảng này.
Phan Anh (theo Muck Rack, Ịjnet)