Giá vàng biến động mạnh như một chuyến tàu lượn siêu tốc, đưa nhà đầu tư từ đỉnh cao hưng phấn xuống đáy lo lắng chỉ trong thời gian ngắn. Sau khi chạm ngưỡng kỷ lục gần 101 triệu đồng/lượng, vàng bất ngờ lao dốc, khiến nhiều người không kịp trở tay. Diễn biến này gợi nhớ đến những cú sốc lớn trong quá khứ, đặt ra câu hỏi liệu giá vàng có tiếp tục trượt dốc hay bật lên mạnh mẽ?
GIÁ VÀNG BIẾN ĐỘNG MẠNH, NHÀ ĐẦU TƯ NHƯ TRÊN “TÀU LƯỢN”
Dữ dội và khó lường – đó có lẽ là những tính từ mô tả chính xác nhất về diễn biến giá vàng trong thời gian qua, khi cả vàng miếng lẫn vàng nhẫn đồng loạt vọt lên trên 100 triệu đồng/lượng, xác lập kỷ lục chưa từng có trong lịch sử.
Mốc 100 triệu đồng/lượng thực tế đã được nhiều chuyên gia dự báo từ trước, nhưng tốc độ nhanh như vậy lại khiến không ít người bất ngờ. Thay vì một lộ trình tăng dần như dự đoán, giá vàng bứt phá nhanh chóng, bỏ xa mọi kỳ vọng ban đầu. Nếu so với thời điểm tháng 3/2024 – tức một năm trước – vàng đã tăng thêm khoảng 18 triệu đồng/lượng.
So với các đợt lập đỉnh trong năm 2024, lần tăng giá này mang nhiều điểm khác biệt. Trước đây, mỗi khi vàng trong nước tăng mạnh, mức chênh lệch với giá vàng thế giới thường bị nới rộng tới 18 – 20 triệu đồng/lượng. Tuy nhiên, lần này, khoảng cách đã được thu hẹp đáng kể, chỉ còn khoảng 4 triệu đồng/lượng, phản ánh phần nào những nỗ lực điều tiết thị trường từ cơ quan quản lý.
Diễn biến giá vàng miếng trong một tháng qua
Dù vậy, tốc độ leo thang của giá vàng trong năm 2025 còn vượt xa năm trước. Trong suốt năm 2024, vàng nhẫn và vàng SJC lần lượt ghi nhận mức tăng 34% và 14%. Nhưng chỉ trong hơn ba tháng đầu năm 2025, giá vàng đã bật tăng gần 18%, bỏ xa cả mức tăng của vàng SJC trong cả năm trước.
Bên cạnh những yếu tố quen thuộc như lo ngại về lạm phát, động thái gom vàng của các ngân hàng trung ương và định hướng chính sách tiền tệ như các giai đoạn trước, đà tăng của giá vàng năm nay còn chịu tác động mạnh từ những bất ổn xoay quanh chính sách thuế quan của Mỹ. Trong bối cảnh thế giới ngày càng biến động, vàng tiếp tục khẳng định vai trò kênh trú ẩn an toàn, thu hút dòng tiền mạnh mẽ và đẩy tốc độ tăng giá lên nhanh hơn đáng kể.
Tuy nhiên, chỉ sau vài ngày lập đỉnh, giá vàng đã nhanh chóng suy yếu và đánh mất mốc 100 triệu đồng/lượng. Tính đến ngày 23/3, giá vàng giảm mạnh xuống còn 94,4 triệu đồng/lượng ở chiều mua vào và 97,4 triệu đồng/lượng ở chiều bán ra, tức giảm từ 2,7 – 3,7 triệu đồng/lượng so với đỉnh. Đây cũng là đợt sụt giảm mạnh nhất của vàng trong nước từ đầu năm 2025 đến nay.
GỢI NHỚ CÚ SỐC NĂM 2011
Biến động mạnh của giá vàng hiện tại khiến không ít nhà đầu tư lo ngại về khả năng lặp lại kịch bản năm 2011, khi kim loại quý này đạt đỉnh rồi rơi vào chu kỳ suy giảm kéo dài nhiều năm.
Giai đoạn 2009-2011 chứng kiến đợt tăng giá bùng nổ của vàng. Chỉ trong vòng ba năm, giá vàng miếng trong nước nhảy vọt từ 19 triệu lên 49 triệu đồng/lượng, ghi nhận mức tăng hơn 30 triệu đồng mỗi lượng.
Tuy nhiên, sau khi chạm ngưỡng 50 triệu đồng vào cuối năm 2011, giá vàng bất ngờ lao dốc và rơi vào giai đoạn trầm lắng kéo dài. Trong suốt giai đoạn 2012-2018, giá vàng chỉ dao động quanh mức 34-36 triệu đồng/lượng, thậm chí chạm đáy 32,45 triệu đồng vào cuối năm 2015, mất gần 30% giá trị. Điều này đồng nghĩa với việc những nhà đầu tư mua vàng ở đỉnh năm 2011 phải chờ đợi nhiều năm mới có thể hòa vốn.
Bên cạnh sự suy giảm của giá vàng thế giới, chính sách “chống vàng hóa” của Ngân hàng Nhà nước thời điểm đó cũng góp phần đưa thị trường vàng Việt Nam vào quỹ đạo ổn định hơn. Đặc biệt, Nghị định 24 đã tạo bước ngoặt quan trọng khi quy định chỉ Ngân hàng Nhà nước được phép sản xuất và kinh doanh vàng miếng SJC, chấm dứt hoạt động tự do của các doanh nghiệp tư nhân.
Ngoài ra, các ngân hàng thương mại cũng phải dừng hoàn toàn hoạt động huy động và cho vay bằng vàng. Những chính sách này đã có tác động sâu rộng, giúp kiểm soát nguồn cung vàng miếng, hạn chế tình trạng đầu cơ và tích trữ vàng trong nền kinh tế.
Sau nhiều năm lình xình kể từ cú sụt giảm cuối năm 2011, giá vàng chỉ thực sự bùng nổ trở lại vào cuối năm 2023. Mở đầu năm 2023, vàng miếng SJC được giao dịch ở mức 67 triệu đồng/lượng (chiều bán), nhưng chỉ sau hơn hai năm, đến ngày 19/3/2025, giá vàng đã vượt ngưỡng 100 triệu đồng/lượng, tức tăng thêm 33 triệu đồng mỗi lượng.
Đợt tăng giá lần này được thúc đẩy bởi nhiều yếu tố cả trong nước lẫn quốc tế. Vàng hưởng lợi từ tâm lý lo ngại trước những bất ổn kinh tế và địa chính trị toàn cầu. Đà tăng còn được củng cố khi đồng USD suy yếu, thị trường chứng khoán và bất động sản kém hấp dẫn, trong khi lãi suất tiết kiệm vẫn ở mức thấp.
Diễn biến tăng nóng rồi giảm nhanh của vàng khiến nhiều người hoài nghi liệu giá vàng sẽ tiếp tục lao dốc hay chỉ là bước lùi tạm thời trước khi quay trở lại mốc 100 triệu đồng/lượng, thậm chí thiết lập đỉnh mới?
GIÁ VÀNG SẼ ĐI LÊN HAY TIẾP TỤC LAO DỐC?
Tại một tọa đàm được tổ chức gần đây, nhóm nghiên cứu của Viện Nghiên cứu khoa học Ngân hàng (Học viện Ngân hàng) và PGS.TS Trần Việt Dũng đã đưa ra ba kịch bản cho giá vàng trong năm 2025.
Trong kịch bản cơ sở, vàng sẽ dao động quanh mức 81-87 triệu đồng/lượng. Nếu giá tiếp tục tăng mạnh, vàng có thể đạt 88-92 triệu đồng/lượng vào những thời điểm cao điểm cuối năm.
Đáng chú ý, ngoài hai kịch bản tăng, PGS.TS Trần Việt Dũng và nhóm nghiên cứu cũng chỉ ra một số yếu tố có thể kéo giá vàng trong nước giảm.
Cụ thể, giá vàng thế giới có thể giảm xuống mức 2.500-2.600 USD/ounce do các nền kinh tế lớn phục hồi nhanh chóng và các ngân hàng trung ương ưu tiên chính sách tiền tệ thắt chặt; đồng USD tăng giá mạnh; lãi suất trong nước tăng mạnh hơn dự kiến, kéo dòng tiền trở lại kênh tiết kiệm ngân hàng và giảm nhu cầu đầu tư vàng.
Theo đó, ở kịch bản này, giá vàng trong nước có thể giảm xuống mức 72-80 triệu đồng/lượng; có khả năng giảm nữa khi nhu cầu tích trữ và đầu tư trong nước giảm mạnh.
Nếu viễn cảnh này xảy ra, những nhà đầu tư mua vàng ở vùng đỉnh có thể đối mặt với rủi ro thua lỗ nặng nề.
Do đó, ở thời điểm hiện tại, việc xuống tiền cần có sự cân nhắc kỹ lưỡng, tránh chạy theo cảm xúc nhất thời. Không có tài sản nào chỉ tăng mãi mà không điều chỉnh. Việc đa dạng hóa danh mục đầu tư, theo dõi sát diễn biến thị trường sẽ là chìa khóa giúp bảo vệ tài sản trong bối cảnh nhiều biến động.
Chuyên gia kinh tế Nguyễn Trí Hiếu nhấn mạnh rằng, không có kênh đầu tư nào liên tục đi lên mà không trải qua những đợt điều chỉnh. Nhà đầu tư cần giữ tâm lý tỉnh táo, tránh bị cuốn theo làn sóng mua vàng theo tâm lý đám đông. Đặc biệt, việc vay tiền để đầu tư vàng khi giá đã quá cao là điều cực kỳ rủi ro và cần hết sức thận trọng.
Về trung và dài hạn, PGS.TS Trần Việt Dũng cho rằng dư địa tăng của giá vàng sẽ tiếp tục được hỗ trợ bởi chính sách tiền tệ nới lỏng và tình hình bất ổn địa chính trị ngày càng gia tăng trên toàn cầu. Bên cạnh đó, nhu cầu vàng của các ngân hàng trung ương lớn trên thế giới tiếp tục gia tăng trong những năm gần đây cũng là yếu tố tích cực đối với giá vàng.
Nguyễn Lan