Nhà máy hạt nhân Zaporizhzhia 'sống nhờ' máy phát điện khẩn cấp, IAEA cảnh báo thảm họa

2 giờ trướcBài gốc

Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia nhìn từ bờ hồ chứa Kakhovka gần thị trấn Nikopol, vùng Dnipropetrovsk, Ukraine ngày 16/6/2023. Ảnh: Reuters.

Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia khổng lồ do Liên Xô xây dựng ở miền Nam Ukraine đã phải duy trì hoạt động làm mát bằng các máy phát điện diesel khẩn cấp sang ngày thứ 9, sau khi đường dây điện bên ngoài bị cắt đứt, ban quản lý do Nga bổ nhiệm cho biết hôm 1/10.

Hãng tin RIA của Nga dẫn lời ban quản lý nhà máy do Moscow cài đặt cho biết nguồn điện dự phòng hiện vẫn đủ để vận hành, nhưng việc khôi phục đường điện chính từ bên ngoài – tuyến Dneprovskaya – là “bất khả thi” do pháo kích của Ukraine.

Về phía Ukraine, giới chức cáo buộc chính các đợt pháo kích từ Nga mới là nguyên nhân cản trở việc khôi phục đường dây điện ngoài.

Các trận giao tranh dữ dội bằng UAV và pháo binh quanh nhiều nhà máy điện hạt nhân khổng lồ thời Liên Xô tại Ukraine đã nhiều lần khiến Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) phải lên tiếng cảnh báo về nguy cơ xảy ra một thảm họa hạt nhân lớn.

Đường dây điện ngoài cuối cùng dẫn vào nhà máy Zaporizhzhia – cơ sở hạt nhân lớn nhất châu Âu – đã bị cắt trong một trận chiến hôm 23/9.

Nguồn điện là yếu tố sống còn để bơm nước làm mát lò phản ứng và các thanh nhiên liệu đã qua sử dụng. Hiện tại, mức phóng xạ vẫn trong giới hạn bình thường, theo xác nhận từ cả IAEA và phía Nga.

“Nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu đã không có nguồn điện ngoài suốt hơn một tuần nay – đây là lần mất điện kéo dài nhất trong suốt hơn ba năm rưỡi chiến tranh”, Tổng giám đốc IAEA Rafael Grossi cho biết.

Ban quản lý Nga khẳng định các máy phát điện khẩn cấp vẫn đang đảm bảo, thậm chí chỉ cần sử dụng một phần trong số đó, và toàn bộ thiết bị vận hành “bình thường”.

Nhà máy Zaporizhzhia có 6 lò phản ứng VVER-1000 V-320 làm mát và điều tiết bằng nước, do Liên Xô thiết kế, sử dụng Uranium 235. Tất cả các lò hiện đều đã ngừng hoạt động nên nhiệt độ thấp hơn mức bình thường.

Tuy nhiên, rủi ro đặt ra là nếu không còn bất kỳ nguồn điện nào – từ bên ngoài hay từ máy phát điện khẩn cấp – nhiên liệu hạt nhân tại đây (chỉ cách 500 km so với vị trí xảy ra thảm họa hạt nhân tồi tệ nhất thế giới Chernobyl năm 1986) sẽ không được làm mát, dẫn đến nguy cơ nóng chảy.

“Tình trạng các lò phản ứng và nhiên liệu đã qua sử dụng hiện vẫn ổn định miễn là các máy phát điện diesel khẩn cấp đủ cung cấp điện cho các hệ thống an toàn và làm mát cần thiết”, ông Grossi cảnh báo. “Nhưng cực kỳ quan trọng là phải khôi phục nguồn điện ngoài”.

Các lực lượng Nga đã kiểm soát nhà máy từ năm 2022, không lâu sau khi Tổng thống Vladimir Putin phát động chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine.

Theo Reuters, RIA

Huyền Chi

Nguồn VietTimes : https://viettimes.vn/nha-may-hat-nhan-zaporizhzhia-song-nho-may-phat-dien-khan-cap-iaea-canh-bao-tham-hoa-post190030.html