Theo tài liệu được chia sẻ với các cố vấn của Tổng thống Donald Trump trước lễ nhậm chức ngày 20-1, Mỹ nên nhanh chóng tuyên bố rút khỏi WHO; áp dụng một “cách tiếp cận mới triệt để” trong quan hệ với tổ chức này, bao gồm thúc đẩy đưa một quan chức Mỹ vào vị trí Tổng Giám đốc khi nhiệm kỳ của ông Tedros Adhanom Ghebreyesus kết thúc vào năm 2027.
Sắc lệnh rút khỏi WHO của ông Donald Trump là một trong những động thái chính sách đầu tiên khi ông nhậm chức. Điều này sẽ khiến tổ chức y tế toàn cầu mất đi nhà tài trợ lớn nhất vào tháng 1-2026.
Trụ sở WHO ở Geneva, Thụy Sĩ. Ảnh: REUTERS
Sắc lệnh cáo buộc tổ chức này mắc sai lầm khi đối phó đại dịch Covid-19 và chịu ảnh hưởng quá mức từ các quốc gia khác, điều mà WHO phủ nhận. Sau đó, ông Donald Trump đã gợi ý Mỹ có thể quay lại nếu WHO được “dọn dẹp sạch sẽ”, nhưng không nêu yêu cầu cụ thể.
Tài liệu nói trên cũng đề xuất bổ nhiệm một đặc phái viên Mỹ để giám sát các cuộc đàm phán giữa Mỹ với WHO về các cải cách tiềm năng trước khi Mỹ chính thức rời khỏi WHO theo kế hoạch vào năm tới.
Đặc phái viên sẽ thúc đẩy một quan chức Mỹ điều hành cơ quan y tế toàn cầu này lần đầu tiên trong lịch sử. Hiện tại, hoạt động điều phối WHO do Bộ Ngoại giao và Bộ Y tế và Dịch vụ nhân sinh Mỹ đảm nhiệm.