Năm nào cũng vậy, khi chuẩn bị bước vào năm học mới thì chuyện quần áo đồng phục của học trò lại được phản ánh khá nhiều trên báo chí. Nhiều phụ huynh ám ảnh với chuyện đồng phục của con em mình. Bởi, đồng phục theo thứ, theo mùa, theo chủ đề…khiến cho phụ huynh phải chi tiền triệu cho việc mua đồng phục.
Những phụ huynh khó khăn cảm thấy đuối sức trước vì đầu năm học đâu chỉ có riêng tiền đồng phục mà còn thêm nhiều khoản tiền khác phải đóng cho con em mình theo quy định của nhà trường.
Bản thân người viết bài là một giáo viên, cũng là một phụ huynh có con đang theo học tại trường phổ thông cảm nhận thấy đồng phục của học sinh càng đơn giản càng đẹp. Nhà trường không cần thiết phải quá nặng nề chuyện đồng phục của đơn vị mình và đứng ra bán đồng phục cho học trò.
Đồng phục của học trò càng đơn giản càng đỡ vất vả cho học sinh (Ảnh được tạo từ AI)
Nhà trường đừng quá cứng nhắc về chuyện đồng phục của học trò
Những ngày qua, câu chuyện một phụ huynh học sinh tiểu học ở Hà Nội phản ánh về chuyện đồng phục của con mình khiến dư luận băn khoăn. Bởi theo phụ huynh này chia sẻ: “Năm nay, con phải mua áo sơ mi hè, váy, áo polo cộc và dài tay, áo sơ mi dài tay, quần dài, áo gile len, áo khoác nỉ, áo vest, bộ thể thao hè, bộ thể thao dài…
Cụ thể, áo sơ mi hè, áo polo dài tay, áo gile len đều có giá 300.000 đồng; váy và quần dài 320.000 đồng; áo sơ mi dài tay 350.000 đồng; áo khoác nỉ 500.000 đồng; áo vest 650.000 đồng. Tổng cộng, riêng tiền đồng phục cho con, chị phải chi khoảng 3,3 triệu đồng.
Lý do là lịch mặc đồng phục của trường rất cứng nhắc. Chẳng hạn thứ 2 con phải mặc áo sơ mi, chân váy; thứ 3, 5 phải mặc áo polo; thứ 4, 6 phải mặc bộ thể thao. Riêng thứ 6 cuối tháng, con sẽ diện quần áo theo chủ đề, chẳng hạn pijama, croptop hay chủ đề hoa lá”. [1]
Câu chuyện của phụ huynh ở Hà Nội khiến không ít người choáng ngợp vì có quá nhiều loại đồng phục khác nhau trong tuần. Tất nhiên, nhiều loại đồng phục sẽ tạo ra những sắc màu riêng cho nhà trường và cũng đẹp cho học trò.
Nhưng, với chừng ấy loại đồng phục đối với học sinh tiểu học thì làm sao phụ huynh không tâm tư vì học sinh tiểu học, thậm chí là học sinh cấp trung học cơ sở gần như mỗi năm đều phải thay đổi quần áo vì các em đang ở độ tuổi phát triển. Sang năm học mới gần như phải mua đồng phục mới.
Trong khi, đồng phục năm trước có thể còn rất mới nhưng có thể mặc không vừa. Bỏ thì tiếc và lãng phí, giữ lại cũng chẳng để làm gì. Nếu như nhà trường đơn giản chuyện đồng phục một màu áo, một màu quần thì phụ huynh chỉ cần mua vài bộ đồng màu, đồng kiểu, đâu cần phải mua nhiều đến thế.
Thực ra, câu chuyện đồng phục của học trò hiện nay muôn hình vạn trạng, mỗi trường mỗi kiểu khác nhau. Thậm chí, trên mỗi chiếc áo của học trò có vài loại màu khác nhau ở viền tay áo, cổ áo, cầu vai... để tạo dấu ấn riêng cho trường mình. Vì thế cho nên, chuyện đồng phục của học sinh những năm học vừa qua và tới đây sẽ còn nhiều chuyện đáng bàn.
Hãy quy định màu sắc, việc mua bán hãy để phụ huynh tự quyết định
Gia đình tôi cũng có con đang học phổ thông và rất may mắn là những năm học vừa qua nhà trường nơi con con chúng tôi đang học rất đơn giản chuyện đồng phục ở trường.
Mấy năm trước, khi học tại một trường trung học cơ sở (thành phố Long Xuyên, tỉnh An Giang trước đây) nhà trường chỉ quy định học sinh mặc áo trắng ngắn tay, quần xanh ở những buổi học chính khóa. Phụ huynh tự mua cho con em mình.
Nhà trường chỉ bán áo thể dục đồng phục, quần thể dục phụ huynh cũng tự mua ở ngoài.
Hiện nay, con tôi đang theo học tại Trường trung học phổ thông chuyên Thoại Ngọc Hầu, nhà trường cũng quy định như vậy. Áo đồng phục màu trắng ngắn tay, quần mặc học chính khóa và quần thể dục màu xanh, phụ huynh tự mua.
Nhà trường chỉ bán áo thể dục tại trường, phụ huynh mua bao nhiêu chiếc tùy ý, miễn là đảm bảo mặc đúng quy định của nhà trường. Buổi sáng học chính khóa, học sinh mặc đồng phục áo trắng, quần xanh. Buổi chiều học thể dục hoặc sinh hoạt ngoại khóa, tất cả học sinh mặc đồ thể dục.
Đoàn trường có bán thêm bảng tên học sinh với giá 2.000 đồng một/ 1 sản phẩm. Trên bảng tên có tên trường, tên học sinh, lớp học để học sinh có vi phạm thì thầy cô dễ dàng quản lý.
Việc nhà trường chỉ bán áo thể dục, còn các loại đồng phục khác, phụ huynh tự mua hoặc tự may cho con em mình sẽ không gây ra những áp lực cho phụ huynh. Phụ huynh có thể mua, hoặc may loại bình thường, loại tốt là tùy vào điều kiện kinh tế gia đình, miễn là cùng một màu áo, màu quần theo đúng quy định.
Vì thế, đồng phục của học trò thường vừa vặn, rất đẹp vì phần nhiều học sinh sẽ lựa chọn những loại phù hợp với mình.
Điều quan trọng là phụ huynh sẽ không có suy nghĩ về những điều không hay về nhà trường. Nếu nhà trường bán toàn bộ các loại đồng phục cho học sinh trong trường dù không hưởng hoa hồng từ các nhà cung cấp dịch vụ thì cũng khó tránh khỏi những điều thị phi.
Nhưng thực tế, nếu không có chuyện hoa hồng trong việc bán đồng phục cho học trò thì có lẽ ban giám hiệu cũng chẳng mặn mà với những quy định về đồng phục và yêu cầu học sinh phải mặc đồng phục theo thứ, theo mùa, theo năm như một số trường hợp đã được phản ánh qua báo chí.
Mới đây, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Khánh Hòa đã ban hành văn bản chỉ đạo các cơ sở giáo dục trên toàn tỉnh về việc thực hiện đồng phục học sinh và các khoản thu năm học 2025-2026.
Đáng chú ý là Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Khánh Hòa đã yêu cầu các trường trong toàn tỉnh (trừ trường ngoài công lập) thực hiện đồng phục học sinh thống nhất theo kiểu truyền thống (quần hoặc váy màu xanh mực, áo màu trắng); không triển khai đồng phục riêng cho từng trường, không có các phụ kiện như cà vạt, viền tay áo, cổ áo, cầu vai… khác màu; không tổ chức các dịch vụ may, bán quần áo học sinh dưới bất cứ hình thức nào.
Việc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Khánh Hòa ban hành văn bản hướng dẫn về đồng phục như vậy đã nhận được sự đồng thuận của nhiều phụ huynh không chỉ ở địa phương này mà phụ huynh ở các địa phương khác cũng cảm thấy phù hợp..
Bởi lẽ, nếu gia đình có 2 anh em thì đồng phục của anh năm trước còn mới, gia đình không có điều kiện mua mới, em có thể mặc lại để đi học. Thậm chí, học sinh chuyển từ trường này sang trường khác trong địa bàn của tỉnh cũng không phải thay đổi đồng phục khác.
Nếu mỗi trường mỗi kiểu đồng phục như một số nơi đang thực hiện thì nhiều phụ huynh không có điều kiện mà phải mua mới liên tục mua mới hằng năm là rất lãng phí tiền bạc.
Người xưa có câu: “y phục xứng kì đức” để nhắc nhở chuyện áo quần, trang phục cũng cần phải phù hợp với mọi người, mọi gia đình, mọi hoàn cảnh. Vì thế, đồng phục của học trò cũng cần đơn giản, không nhất thiết phải màu mè, nhiều loại áo quần ở trường để làm gì để phụ huynh phải băn khoăn, trăn trở.
Tài liệu tham khảo:
[1] https://vietnamnet.vn/soc-voi-danh-sach-dong-phuc-hoc-sinh-hang-chuc-mon-do-hon-3-trieu-dong-2432510.html
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.
HƯƠNG MAI