Diễn ra trong bối cảnh hai nước đang kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao và gần 1 năm thiết lập quan hệ Đối tác Chiến lược, chuyến thăm có ý nghĩa quan trọng củng cố và phát triển hợp tác tốt đẹp giữa Quốc hội hai nước, làm sâu sắc hơn nữa quan hệ thương mại, đầu tư, hợp tác giữa các lĩnh vực truyền thống và đẩy mạnh hợp tác trong các lĩnh vực mới.
Hợp tác kinh tế là một trụ cột quan trọng
Việt Nam và Czech có quan hệ hữu nghị truyền thống tốt đẹp. Hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao ngày 2/2/1950. Czech nằm trong nhóm 10 nước đầu tiên trên thế giới công nhận và thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam.
Chủ tịch Thượng viện Quốc hội Cộng hòa Czech Milos Vystrcil
Quan hệ hai nước được xây dựng vững chắc trên các nguyên tắc chung, sự tương đồng về lợi ích và sự tuân thủ Hiến chương Liên Hợp Quốc cùng các nguyên tắc chung đã được thống nhất trong Hiệp định khung về Đối tác và Hợp tác toàn diện giữa Liên minh châu Âu (EU) và các quốc gia thành viên EU với Việt Nam.
Tháng 1 năm nay, nhân chuyến thăm chính thức Cộng hòa Czech của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, hai nước đã nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược, đưa Czech trở thành quốc gia đầu tiên trong khu vực Trung Đông Âu thiết lập khung khổ quan hệ này với Việt Nam. Czech coi Việt Nam là một ưu tiên ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Khuôn khổ hợp tác mới mở ra cơ hội và tiềm năng lớn để hai nước tiếp tục củng cố và nâng cao hiệu quả của các cơ chế hợp tác song phương hiện có, thúc đẩy hình thành các cơ chế hợp tác mới nhằm bảo đảm lợi ích thiết thực của Nhân dân hai nước, đóng góp cho hòa bình, ổn định, hợp tác và thịnh vượng ở cả hai khu vực và trên thế giới.
Quan hệ hai nước hiện đang phát triển tích cực trên nhiều lĩnh vực. Hai bên thường xuyên trao đổi đoàn các cấp, đặc biệt là cấp cao. Hai bên thường xuyên phối hợp ủng hộ lẫn nhau tại các tổ chức quốc tế. Trong năm 2025, hai nước kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao và cùng phối hợp tổ chức nhiều hoạt động thiết thực chào mừng sự kiện này, trong đó có các chuyến thăm lẫn nhau ở các cấp và các kênh Chính phủ, Quốc hội. Các tuần lễ văn hóa, giao lưu ẩm thực cũng được tổ chức tại hai nước.
Về kinh tế, Czech hiện là đối tác thương mại hàng đầu của Việt Nam tại Trung Đông Âu. Việt Nam là đối tác quan trọng nhất của Czech tại ASEAN. Kim ngạch thương mại hai chiều 9 tháng năm 2025 đạt 1,6 tỷ USD. Czech cũng là nước đầu tiên trong EU phê chuẩn Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA) và Hiệp định Bảo hộ đầu tư Việt Nam - EU (EVIPA).
Hợp tác kinh tế được xác định là một trong những trụ cột quan trọng của quan hệ song phương Việt Nam - Czech. Hai bên cam kết tăng cường vai trò và hiệu quả của Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam - Czech về hợp tác kinh tế do Bộ Công Thương Việt Nam và Bộ Công Thương Czech đồng chủ trì; khuyến khích thành lập các tiểu ban ngành trong Ủy ban liên Chính phủ để rà soát, đánh giá việc thực hiện các thỏa thuận hiện có và đề xuất các biện pháp nhằm khai thác cơ hội, tạo bước đột phá trong hợp tác thương mại, đầu tư và công nghiệp, hướng tới kim ngạch thương mại song phương tương xứng với quan hệ Đối tác Chiến lược.
Hai bên cũng sẵn sàng tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và nhà đầu tư hoạt động trên thị trường của nhau thông qua hợp tác và hỗ trợ các hoạt động xúc tiến thương mại; sẵn sàng tăng cường hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư trong các lĩnh vực như phát triển cơ sở hạ tầng, năng lượng tái tạo, công nghệ xanh, dược phẩm, khai thác và chế biến khoáng sản, cơ khí, máy móc chuyên dụng và ngành công nghiệp ô tô.
Về hợp tác trong các lĩnh vực khác, Czech đã giúp Việt Nam đào tạo trên 4.000 chuyên gia có trình độ đại học, trên đại học cùng hàng chục nghìn công nhân kỹ thuật có tay nghề cao. Tuy nhiên, hợp tác trong các lĩnh vực như khoa học, công nghệ, du lịch và lao động còn khiêm tốn.
Quan hệ giữa cơ quan lập pháp hai nước được củng cố và phát triển tốt đẹp, đi vào chiều sâu và hiệu quả. Hai bên duy trì trao đổi đoàn và tiếp xúc song phương. Hai bên cũng thường xuyên trao đổi đoàn cấp ủy ban, nhóm nghị sĩ hữu nghị, phối hợp chặt chẽ tại các diễn đàn liên nghị viện khu vực và quốc tế như Liên minh Nghị viện thế giới, Hội đồng Liên Nghị viện các nước ASEAN và trong các vấn đề quốc tế, khu vực cùng quan tâm.
Cộng đồng người Việt tại Czech có khoảng 100.000 người, sống tập trung ở khắp cả nước, buôn bán nhỏ lẻ tại các chợ của người Việt, hòa nhập tốt với sở tại và là cộng đồng người Việt đầu tiên tại nước ngoài được nước sở tại công nhận là dân tộc thiểu số vào năm 2013.
Củng cố và phát triển hợp tác tốt đẹp giữa Quốc hội hai nước
Chủ tịch Thượng viện Czech Milos Vystrcil ủng hộ mạnh mẽ việc hai nước thiết lập quan hệ Đối tác Chiến lược và tích cực ủng hộ việc tạo thuận lợi cho cộng đồng người Việt Nam tại Czech hội nhập tốt với sở tại. Trước đó, trong cuộc hội kiến với Thủ tướng Phạm Minh Chính tại Thủ đô Praha chiều 20/1/2025, Chủ tịch Thượng viện Milos Vystrcil chia sẻ, Việt Nam luôn có một vị trí đặc biệt đối với Czech; khẳng định việc nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược sẽ mở ra nhiều cơ hội hợp tác mới giữa hai nước, đặc biệt là hợp tác kinh tế, an ninh - quốc phòng, giáo dục - đào tạo, nhất là chia sẻ kinh nghiệm đào tạo bậc đại học, khoa học - công nghệ, nghiên cứu khoa học.
Chuyến thăm chính thức Việt Nam của Chủ tịch Thượng viện Milos Vystrcil có ý nghĩa quan trọng, thể hiện chủ trương nhất quán của Việt Nam luôn coi trọng và mong muốn làm sâu sắc hơn nữa quan hệ Đối tác Chiến lược với Czech, thúc đẩy hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư giữa Việt Nam và Czech.
Chuyến thăm cũng khẳng định Việt Nam mong muốn tiếp tục củng cố và phát triển hợp tác tốt đẹp giữa Quốc hội hai nước, làm sâu sắc hơn nữa quan hệ thương mại, đầu tư, hợp tác giữa các lĩnh vực truyền thống như hợp tác phát triển, giáo dục - đào tạo, quốc phòng - an ninh, văn hóa, thể thao, du lịch, nông nghiệp, y tế, môi trường, đẩy mạnh hợp tác trong các lĩnh vực mới như năng lượng tái tạo, công nghệ thông tin, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, lao động.
Chuyến thăm nhằm phát huy, tăng cường hợp tác trên kênh ngoại giao nghị viện, tăng cường trao đổi, chia sẻ thông tin, kinh nghiệm trong hoạt động nghị viện và các biện pháp phối hợp ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn đa phương mà hai nước là thành viên. Thông qua chuyến thăm, Việt Nam cũng mong muốn đẩy mạnh hợp tác với khu vực Trung Đông Âu nói riêng và EU nói chung; đề nghị Czech thúc đẩy các nước EU còn lại sớm phê chuẩn Hiệp định Bảo hộ đầu tư Việt Nam - EU, thúc đẩy EU gỡ bỏ thẻ vàng IUU đối với hải sản xuất khẩu của Việt Nam.
Quỳnh Chi