Nhận diện 5 tồn tại, hạn chế trong phương thức lãnh đạo của Đảng và yêu cầu tiếp tục đổi mới

44 phút trướcBài gốc

Mục tiêu cao nhất của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta trong năm 2025 là tăng tốc "về đích" thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng. Là nền tảng để thực hiện thắng lợi các mục tiêu chiến lược 100 năm dưới sự lãnh đạo của Đảng và hướng tới 100 năm thành lập nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Để hoàn thành được mục tiêu này và chuẩn bị cho Đại hội XIV của Đảng, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm nhấn mạnh việc "Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ phương thức lãnh đạo, cầm quyền của Đảng, yêu cầu cấp bách của giai đoạn cách mạng mới" trong bài viết mới đây.

Toàn cảnh phiên bế mạc Hội nghị lần thứ 10 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII. (Ảnh: Phạm Cường)

Bày tỏ sự tâm đắc với nội dung bài viết, ông Nguyễn Túc - Ủy viên Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam, cho rằng, bên cạnh những thành tựu của Đảng ta đạt được trong hơn 94 năm qua, người đứng đầu Đảng và Nhà nước đã rất thẳng thắn đề cập đến những tồn tại, hạn chế trong phương thức lãnh đạo, cầm quyền của Đảng hiện nay.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm phát biểu bế mạc Hội nghị lần thứ 10 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII. (Ảnh: Phạm Cường)

Thứ nhất, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm cho rằng vẫn còn tình trạng ban hành nhiều văn bản, một số văn bản còn chung chung, dàn trải, trùng lắp, chậm bổ sung, sửa đổi, thay thế.

Bình luận vấn đề này, ông Nguyễn Túc nêu thực tế, nghị quyết, văn bản của Đảng từ Trung ương đến địa phương thời gian qua rất dài, nhưng lại chung chung. Nhiều nghị quyết có độ dài đến hàng chục trang A4, nội dung dàn trải, thiếu trọng tâm, trọng điểm, xa rời thực tế.

"Điều này làm cho các cấp ủy, chính quyền khó tiếp thu, khó thực hiện. Nhiều cấp ủy triển khai thực hiện nghị quyết của cấp trên nhưng không lượng hóa cho phù hợp với đặc điểm ngành, địa phương nên việc triển khai còn lúng túng, gặp nhiều khó khăn", ông Túc nói.

Thứ hai, một số chủ trương, định hướng lớn của Đảng chưa được thể chế kịp thời, đầy đủ hoặc đã thể chế nhưng tính khả thi không cao.

Ông Túc nhấn mạnh, mọi chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đều phải xuất phát từ đòi hỏi của thực tiễn, từ nhu cầu, nguyện vọng chính đáng của Nhân dân. Điều này như lời Chủ tịch Hồ Chí Minh lưu ý cán bộ, đảng viên cần luôn tâm niệm: "Sự lãnh đạo trong mọi công tác thiết thực của Đảng, ắt phải từ trong quần chúng ra, trở lại nơi quần chúng".

Song, theo ông Túc, trong việc hoạch định chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước vẫn còn có những bất cập so với yêu cầu này.

Thực tế, trong suốt quá trình lãnh đạo của Đảng, một số chính sách được ban hành dựa trên những nhận thức và mong muốn chủ quan của các cơ quan quản lý Nhà nước, sự tham gia đề xuất và góp ý của người dân và doanh nghiệp với tư cách là đối tượng thụ hưởng, chịu sự tác động của chính sách còn rất hạn chế.

"Điều này dẫn đến tình trạng "lợi ích nhóm", "lợi ích cục bộ", "vừa đá bóng, vừa thổi còi", chính sách đưa vào đời sống nảy sinh bất cập, không nhiều hiệu quả. Hay một số dự án luật đưa ra Quốc hội thảo luận chưa tạo được sự đồng thuận, thống nhất cao", ông Túc phân tích.

Thứ ba, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm nêu mô hình tổng thể của hệ thống chính trị chưa hoàn thiện; chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, mối quan hệ công tác của tổ chức, cá nhân, người đứng đầu có nội dung chưa rõ; phân cấp, phân quyền chưa mạnh.

Bình luận nội dung này, ông Nguyễn Túc cho hay, mô hình tổng thể hệ thống chính trị Việt Nam bao gồm các bộ phận cấu thành là Đảng, Nhà nước, MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội.

Dù được triển khai thực hiện quyết liệt với quyết tâm chính trị cao, bước đầu đạt được những kết quả đáng ghi nhận, nhưng thực tiễn cũng chỉ ra tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị của nước ta còn những bất cập, hạn chế.

Ông Túc nhìn nhận, chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền và phương thức tổ chức, hoạt động giữa Đảng, Nhà nước với các tổ chức - đoàn thể Nhân dân chưa thật rõ, còn chồng chéo, trùng lắp. Tổ chức bộ máy của các thiết chế trong hệ thống chính trị còn cồng kềnh, nhiều tầng nấc, đầu mối.

"Một điều nữa chúng ta cũng có thể thấy là tổ chức bộ máy hệ thống chính trị chưa đáp ứng được yêu cầu của công cuộc đổi mới, chưa theo kịp những biến đổi của phát triển kinh tế - xã hội", ông nói.

Thứ tư, mô hình tổ chức của Đảng và hệ thống chính trị vẫn còn những bất cập, làm cho ranh giới giữa lãnh đạo và quản lý khó phân định, dễ dẫn đến bao biện, làm thay hoặc buông lỏng vai trò lãnh đạo của Đảng.

Theo ông Nguyễn Túc, Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo sự nghiệp cách mạng hơn 94 năm, trong đó có hơn 79 năm cầm quyền. Tuy nhiên, khái niệm về Đảng cầm quyền, nội dung, phương thức cầm quyền của Đảng dường như vẫn còn chưa được nhận thức đúng đắn.

"Vì vậy vẫn còn tình trạng bao biện, làm thay khi người lãnh đạo ôm đồm, làm hết việc của người quản lý hoặc người quản lý làm hết mọi việc, buông lỏng sự lãnh đạo. Trong cơ chế của đất nước ta thì Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý và Nhân dân làm chủ. Thời gian qua vẫn tồn tại sự mâu thuẫn, chồng chéo và lúng túng, làm giảm hiệu quả của lãnh đạo và quản lý nói chung", ông Túc đánh giá.

Và tồn tại, hạn chế thứ năm được Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm nêu là cải cách hành chính, đổi mới phong cách, lề lối làm việc trong Đảng còn chậm; hội họp vẫn nhiều.

Ông Nguyễn Túc cho hay, những hạn chế, bất cập này ảnh hưởng không nhỏ đến năng lực, hiệu quả lãnh đạo, cầm quyền của Đảng, ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế - xã hội, đến uy tín của Đảng, niềm tin của Nhân dân đối với Đảng.

"Việc nhận diện được những hạn chế, bất cập là bước đầu, quan trọng để chúng ta đề ra những giải pháp khắc phục, nâng cao năng lực lãnh đạo, cầm quyền của Đảng trong giai đoạn cách mạng mới theo lời Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm", Ủy viên Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam khẳng định.

Bình luận vấn đề này, TS Cù Văn Trung - Chuyên ngành Chính trị học cho biết, cùng với việc nhấn mạnh cụm từ "tiếp tục đổi mới mạnh mẽ", trong bài viết của mình, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước đã nhắc lại lời dạy của V.I. Lenin: "Khi tình hình đã thay đổi và chúng ta phải giải quyết nhiệm vụ thuộc loại khác thì không nên nhìn lại đằng sau và sử dụng những phương pháp của ngày hôm qua".

Ông Trung nêu rõ, Đảng ta thực hiện đổi mới phương thức lãnh đạo từng bước, từng giai đoạn và có đúc rút, tổng kết. Gần đây nhất, tại Hội nghị Trung ương 6 khóa XIII (tháng 10/2022), Trung ương đã tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 khóa X về tiếp tục đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với hệ thống chính trị.

Và Hội nghị Trung ương 6 khóa XIII ban hành Nghị quyết số 28 về tiếp tục đổi mới phương thức lãnh đạo, cầm quyền của Đảng đối với hệ thống chính trị trong giai đoạn mới.

TS Cù Văn Trung phân tích, so với Nghị quyết Trung ương 5 khóa X, Nghị quyết số 28 bổ sung thêm cụm từ "cầm quyền" để phù hợp với giai đoạn cách mạng mới.

Theo đó, lãnh đạo và cầm quyền có mối quan hệ biện chứng với nhau, lãnh đạo hiệu quả sẽ giúp vị thế cầm quyền của Đảng ngày càng được củng cố và nâng lên. Năng lực cầm quyền của Đảng được nâng lên cũng bởi quá trình lãnh đạo Nhà nước và xã hội trong việc cụ thể hóa thành công những chủ trương, đường lối, cương lĩnh và nghị quyết của Đảng cầm quyền.

Thêm vào đó, theo ông Trung, lãnh đạo là chức năng xuyên suốt quá trình tồn tại của Đảng nhưng vị thế, chức năng cầm quyền chỉ khi Đảng giành được chính quyền. Trong điều kiện đã trở thành Đảng cầm quyền một cách bền vững như hiện nay, Đảng lãnh đạo tốt mới cầm quyền tốt. Đảng Cộng sản Việt Nam nhận thức rõ nội dung, phương thức cầm quyền nên đã xác định được những nội dung, phương thức lãnh đạo phù hợp.

"Tôi cho rằng, trên đà thành công của quá trình lãnh đạo, cầm quyền thời gian qua, vấn đề tiếp tục đổi mới mạnh mẽ phương thức cầm quyền của Đảng sẽ được quán triệt và nhận thức sâu sắc, tạo ra nhiều chuyển biến tích cực không chỉ trong hệ thống chính trị, bộ máy Nhà nước mà góp phần đưa tới những thành công của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong tương lai", TS Cù Văn Trung khẳng định.

Đề cập thêm về sự kế thừa Nghị quyết số 28 trong bài viết của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm, ông Trung nhận định, người đứng đầu Đảng và Nhà nước quán triệt việc phân cấp thẩm quyền kiểm tra, giám sát gắn với phát hiện, xử lý nghiêm mọi hành vi lợi dụng kiểm tra, giám sát để tham nhũng, tiêu cực.

Ông Cù Văn Trung cho rằng, kiểm soát quyền lực, phân cấp, phân quyền, trách nhiệm của người đứng đầu rõ ràng đều là những yếu tố thuận lợi giúp cán bộ, đảng viên thể hiện năng lực, sự sáng tạo của mình trong quá trình công tác. Sự phân công, phối hợp và kiểm soát lẫn nhau khắc phục tình trạng lạm dụng quyền lực, tham nhũng quyền lực của một số bộ phận cán bộ lãnh đạo, quản lý.

"Lối tư duy "cơ quan nhà nước được làm những gì pháp luật cho phép, công dân được làm những gì pháp luật không cấm" được phổ biến, được thể chế hóa sẽ khắc phục tình trạng khu trú quyền lực, không có những “ông vua con”, lợi ích nhóm chi phối, thao túng các cơ quan quyền. Từ đó, tâm thế và nhận thức của cán bộ, đảng viên có động lực phấn đấu cống hiến, niềm tin vào sự nghiệp mình theo đuổi để ra sức phụng sự đất nước, phục vụ Nhân dân", ông Trung nói.

Lãnh đạo Đảng, Nhà nước tham dự phiên bế mạc Hội nghị lần thứ 10 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII. (Ảnh: Phạm Cường)

Cùng quan điểm, ông Nguyễn Túc cho rằng, nếu Đảng ta đổi mới phương thức lãnh đạo cứ "bình bình" mà không "mạnh mẽ" thì rất khó đặt được mục tiêu đề ra.

"Theo mục tiêu phát triển đất nước được thông qua tại Đại hội XIII, đến năm 2030, kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng, Việt Nam là nước đang phát triển, có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; đến năm 2045, kỷ niệm 100 năm thành lập nước, Việt Nam trở thành nước phát triển, thu nhập cao. Đây là mục tiêu rất cao và muốn đạt được mục tiêu thì phương thức lãnh đạo của Đảng phải tiếp tục được đổi mới một cách mạnh mẽ hơn", ông Nguyễn Túc nêu quan điểm.

Vì thế, với định hướng đưa ra, theo ông Túc, trước hết phải ở Đảng, phải làm khâu đột phá, trong đó chính là tiếp tục đổi mới mạnh mẽ hơn nữa phương thức lãnh đạo của Đảng để đạt được kết quả tốt nhất.

Nguồn VTC : https://vtcnews.vn/nhan-dien-5-ton-tai-han-che-trong-phuong-thuc-lanh-dao-cua-dang-va-yeu-cau-tiep-tuc-doi-moi-ar899036.html