Nhận diện loạt thách thức môi trường ở Vĩnh Long

2 giờ trướcBài gốc

Báo cáo tổng quan hiện trạng môi trường giai đoạn 2021-2025 tại kỳ họp thường lệ cuối năm 2025 của HĐND tỉnh Vĩnh Long, UBND tỉnh này cho thấy, công tác bảo vệ môi trường trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long (mới) đã và đang đối mặt với nhiều thách thức trong thời gian qua.

Bãi rác An Hiệp, tỉnh Vĩnh Long thời điểm tháng 7/2025, khi chưa được che phủ bạt.

Cụ thể, trong quản lý chất thải rắn sinh hoạt, chủ yếu là chôn lấp hợp vệ sinh (bãi rác hở), phát sinh mùi hôi, nước rỉ rác ảnh hưởng đến môi trường xung quanh, phát sinh các điểm nóng cục bộ về môi trường. Tỉnh chưa có nhà máy xử lý rác thải sinh hoạt công nghệ tiên tiến, hạn chế ô nhiễm. Việc phân loại chất thải rắn sinh hoạt chưa hiệu quả.

Các nguồn thải từ sinh hoạt, công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, làng nghề truyền thống dọc sông Cổ Chiên, sông Hậu, sông Hàm Luông là những nguồn ô nhiễm đối với môi trường nước mặt và môi trường không khí. Trong nông nghiệp, việc sử dụng nhiều phân bón hóa học, thuốc bảo vệ thực vật, chưa kiểm soát tốt chất thải trong chăn nuôi, thủy sản làm gia tăng ô nhiễm hữu cơ và tồn lưu hóa chất trong đất, nước.

Cùng với đó, tác động của biến đổi khí hậu, xâm nhập mặn, sạt lở diễn biến phức tạp hơn, đe dọa hệ thống dân cư, hạ tầng và vùng sản xuất. Việc đô thị hóa cộng với triều cường tăng đáng kể, gây ngập úng nhiều nơi tại thành phố Vĩnh Long cũ... Đây là những thách thức cho công tác đầu tư cơ sở hạ tầng, bảo vệ môi trường, đặt ra yêu cầu cấp thiết về quản lý tổng hợp tài nguyên và bảo vệ môi trường trên phạm vi toàn tỉnh.

Theo UBND tỉnh Vĩnh Long, trong thời gian tới, dự báo tỉnh sẽ đối mặt với những thách thức môi trường mang tính chiến lược và dài hạn, xuất phát từ quá trình phát triển kinh tế - xã hội nhanh, không gian hành chính mở rộng và tác động ngày càng rõ của biến đổi khí hậu, cụ thể:

Quá trình công nghiệp hóa và đô thị hóa dự báo sẽ diễn ra mạnh, nhất là dọc các tuyến sông lớn, các khu, cụm công nghiệp hiện hữu. Các khu dân cư tập trung, làng nghề đa phần chưa có hệ thống xử lý nước thải đạt quy chuẩn, tiềm ẩn nguy cơ ô nhiễm nước mặt, nước dưới đất và không khí. Tốc độ đô thị hóa nhanh sẽ làm tăng rác thải, nước thải.

Công tác quản lý và xử lý chất thải rắn sinh hoạt tiếp tục đối diện nhiều thách thức, vẫn còn xử lý rác thải bằng hình thức chôn lấp hợp vệ sinh, phát sinh mùi hôi, nước rỉ rác. Việc phân loại rác tiếp tục triển khai nhưng dự báo gặp nhiều khó khăn do nhận thức, hạ tầng thu gom xử lý chưa đồng bộ. Phải quyết tâm, nỗ lực đưa vào hoạt động 3 nhà máy xử lý rác sinh hoạt tại trung tâm 3 tỉnh trước đây.

Các vấn đề môi trường nước mặt nổi cộm chủ yếu phát sinh trong mùa khô, bị xâm nhập mặn...

Tác động cộng hưởng của biến đổi khí hậu, xâm nhập mặn và sạt lở bờ sông, bờ biển tiếp tục là nguy cơ lớn. Các vùng ven sông, ven biển từ Trà Vinh, Bến Tre cũ thường xuyên bị xói lở, trong khi khu vực nội đồng của Vĩnh Long cũ chịu ảnh hưởng gián tiếp từ xâm nhập mặn và suy giảm nguồn nước ngọt. Những hiện tượng này ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp, đe dọa hạ tầng và đời sống dân cư.

Công tác bảo tồn đa dạng sinh học, quản lý tài nguyên cũng gặp nhiều khó khăn. Việc chuyển đổi đất rừng, đất ngập nước và mở rộng nuôi trồng thủy sản khiến hệ sinh thái tự nhiên bị chia cắt, giảm khả năng tự phục hồi. Một số vùng rừng ngập mặn ven biển có nguy cơ bị suy thoái do sạt lở và khai thác quá mức...

"Tổng thể, trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Vĩnh Long (mới) sẽ phải đối mặt với các thách thức mới của vùng ven biển - hạ lưu sông Mekong, gồm tất cả các vấn đề liên quan tới 3 tỉnh Vĩnh Long, Trà Vinh và Bến Tre trước đây, đòi hỏi cách tiếp cận tổng hợp, liên vùng và thích ứng linh hoạt trong giai đoạn tới", UBND tỉnh Vĩnh Long nhận định.

Nhằm khắc phục những vấn đề bức xúc, trong 5 năm tới, tỉnh Vĩnh Long định hướng ưu tiên đầu tư các dự án nâng cấp hệ thống thoát nước và xử lý nước thải tập trung tại các đô thị, khu công nghiệp, cụm công nghiệp và khu dân cư tập trung. Quyết tâm đưa vào hoạt động 3 nhà máy xử lý rác sinh hoạt, từng bước đóng cửa các bãi chôn lấp. Triển khai các mô hình phân loại, thu gom và xử lý chất thải rắn tại nguồn, kết hợp tái chế, tái sử dụng, hướng đến nền kinh tế tuần hoàn…

Chất thải rắn sinh hoạt tại Vĩnh Long hiện được thu gom, vận chuyển về 20 bãi rác để xử lý bằng hình thức chôn lấp, đốt. Lượng rác thu gom khoảng 709 tấn/ngày, tỷ lệ thu gom, xử lý rác khu vực đô thị đạt trên 97%. Đối với chất thải rắn sinh hoạt nông thôn, lượng rác thu gom hơn 1.400 tấn/ngày; tỷ lệ thu gom đạt trên 80%, tỷ lệ này ngày càng cải thiện, song vẫn tạo ra áp lực lớn cho hệ thống hạ tầng kỹ thuật và công tác xử lý chất thải, nguy cơ quá tải tại các bãi chôn lấp và ô nhiễm môi trường trong tương lai là rất đáng lo ngại.

Cảnh Kỳ

Nguồn Tiền Phong : https://tienphong.vn/nhan-dien-loat-thach-thuc-moi-truong-o-vinh-long-post1803391.tpo