Vào ngày sinh nhật thứ 62 hôm 17.2.2025, khi đang ăn bánh mừng tuổi mới cùng vợ, ông Jensen Huang thấy có nhiều cuộc gọi nhỡ từ một số điện thoại lạ.
Ông trùm công nghệ định không nghe máy thì điện thoại lại reo. "Chào Jensen: Đây là Tổng thống Trump", một giọng nói vang lên.
Ban đầu, Jensen Huang nghĩ đó là một trò đùa. “Tôi nói: Thật sao, đây có phải là Tổng thống Trump?”, Jensen Huang kể lại với báo Financial Times. Cuộc gọi ngẫu hứng kéo dài 45 phút ấy đánh dấu sự khởi đầu của mối quan hệ bất thường giữa Tổng thống Mỹ Trump và Jensen Huang - con trai của đôi vợ chồng nhập cư người Đài Loan.
Việc Jensen Huang bước sâu vào các mối quan hệ quyền lực đã đem lại kết quả trong tuần này. Ông Trump thông báo cho phép Nvidia bán chip AI tiên tiến H200 sang Trung Quốc với điều kiện trả cho chính phủ Mỹ 25% doanh thu, điều mà nhiều nhân vật trong giới an ninh quốc gia Mỹ phản đối mạnh mẽ.
Từ lâu, chip là “đứa con bị ghẻ lạnh” của thế giới số. Công chúng chủ yếu chú ý đến thiết bị hoặc dịch vụ, chứ không quan tâm đến phần cứng thầm lặng bên trong. Song năm nay, chip đã trở thành động lực cốt lõi của cơn sốt AI (trí tuệ nhân tạo) lan khắp giới kinh doanh và tài chính.
Financial Times, tờ báo kinh tế - tài chính hàng đầu thế giới, chọn Jensen Huang là Nhân vật của năm 2025 vì vai trò ông đóng góp trong quá trình chuyển đổi này. Giám đốc điều hành Nvidia đứng ở trung tâm một trong những chương trình đầu tư ở khu vực tư nhân lớn nhất lịch sử, vừa hỗ trợ nền kinh tế Mỹ vừa duy trì sự bùng nổ của thị trường chứng khoán. Không những thế, ông đang thúc đẩy việc áp dụng một công nghệ có khả năng định hình lại toàn bộ ngành công nghiệp.
Nvidia giờ là công ty giá trị nhất thế giới. Vào cuối tháng 10, vốn hóa thị trường Nvidia từng vượt mốc 5.000 tỉ USD, trở thành công ty đầu tiên đạt con số này. Hiện Nvidia có vốn hóa 4.400 tỉ USD. Jensen Huang có thể sẽ kết thúc năm 2025 với tài sản ròng hơn 160 tỉ USD, nằm trong top 10 người giàu nhất thế giới. Kể cả khi thị trường biến động và cổ phiếu giảm một nửa, Nvidia vẫn có vốn hóa lớn gấp ba lần thời điểm cuối 2021.
Jensen Huang đứng phía sau cơn sốt AI đang định hình lại kinh tế toàn cầu - Ảnh: Getty Images
“Một trong những doanh nghiệp công nghệ có ảnh hưởng lớn nhất trong lịch sử”
Luôn cảnh báo rằng bất kỳ vị trí dẫn đầu nào trong thế giới công nghệ đều rất mong manh, Jensen Huang sớm nhìn thấy những nguy hiểm của sự tự mãn. Huawei (Trung Quốc) đã đạt được những bước tiến ấn tượng trong thiết kế chip tiên tiến, trong khi một số hãng công nghệ lớn nhất, dẫn đầu là Google, đang phát triển chip AI riêng của họ để cạnh tranh với Nvidia.
Có lẽ vì Jensen Huang không tự mãn mà vị thế dẫn đầu của Nvidia trong lĩnh vực chip AI vẫn bền vững đáng kinh ngạc, ba năm sau khi ChatGPT ra mắt và khơi mào cuộc đua AI toàn cầu.
Jensen Huang gọi Nvidia là “một trong những doanh nghiệp công nghệ có ảnh hưởng lớn nhất trong lịch sử”. Câu nói này được thốt ra với sự bình thản quen thuộc.
“Kỹ thuật máy tính mà chúng tôi mất 30 năm để xây dựng giờ đang thay đổi toàn bộ ngành điện toán. Chúng tôi đang xây dựng một ngành công nghiệp hoàn toàn mới - ngành sản xuất trí tuệ số”, tỷ phú 62 tuổi người Mỹ gốc Đài Loan tuyên bố.
2025 sẽ được nhớ đến như nămmà trung tâm dữ liệu trở thành từ khóa nóng. Cuộc đua xây dựng những trung tâm dữ liệu khổng lồ để đáp ứng nhu cầu AI đã trở thành điểm sáng hiếm hoi của nền kinh tế trì trệ, đóng góp đáng kể vào tăng trưởng GDP Mỹ. Là nhà cung cấp chính các chip AI, chiếm khoảng một nửa chi phí trung tâm dữ liệu, Nvidia đã đạt được thành công vang dội.
Với một số nhà phê bình, việc Jensen Huang đầu tư vào các hãng AI khác, gồm cả khách hàng của Nvidia, là hình thức giao dịch vòng tròn nguy hiểm có thể làm tăng nhu cầu giả tạo với chip công ty.
Thế nhưng, Jensen Huang cho rằng đó là cách gieo mầm cho hệ sinh thái AI rộng lớn hơn. Ông nói: “Nvidia đã đầu tư hàng tỉ USD, trong khi doanh thu của hãng là hàng trăm tỉ USD. Số tiền đó không đủ để chi phối nhu cầu mua sắm của khách hàng”.
Từ mùa hè đến nay, Nvidia liên tục đưa ra các cam kết táo bạo, gồm cả việc có thể đầu tư tới 100 tỉ USD vào OpenAI trong những năm tới. Khi những lo ngại về bong bóng ngày càng gia tăng, các nhà lãnh đạo hãng AI khác, gồm cả Sam Altman của OpenAI, đã công khai cảnh báo về những rủi ro. Thế nhưng, Jensen Huang, với tư duy kỹ thuật điển hình của mình, chủ yếu tập trung vào những thương vụ mà ông có thể kiểm soát.
“Có rất nhiều cuộc bàn tán nóng hổi, nhưng những nhà đầu tư thực sự ký séc thì rất thận trọng và kỷ luật. Hầu hết đều rất tỉnh táo”, Giám đốc điều hành Nvidia khẳng định.
Jensen Huang đặc biệt hào hứng khi nói về lý do cho làn sóng chi tiêu hiện tại và việc nó có thể kéo dài bao lâu. Ông khẳng định thế giới đang cần một cuộc đại tu toàn diện về hạ tầng số.
“Chúng ta đã mất 60 năm để xây dựng nền tảng điện toán như hiện nay. Vì vậy, không thể chỉ trong hai năm mà hiện đại hóa được toàn bộ hệ thống máy tính trên toàn thế giới”, ông bình luận.
Cường độ làm việc và văn hóa nội bộ
Jensen Huang thừa nhận: “Tôi làm việc từ lúc thức dậy đến khi đi ngủ. Tôi không có sở thích nào khác. Gia đình là số một, còn lại là 100% công việc”.
Tinh thần làm việc hăng say và sự chú trọng tỉ mỉ đến từng chi tiết kỹ thuật của Jensen Huang đã định hình nên một công ty với cấu trúc quản lý phẳng khác thường, xoay quanh giám đốc điều hành. Jensen Huang cho biết có khoảng 50-60 giám đốc công ty báo cáo trực tiếp cho ông. Ông phản đối cấu trúc phân cấp truyền thống vì “thông tin truyền đi thường sai lệch và mọi người không cảm thấy được trao quyền”.
Jensen Huang xem các nhân viên Nvidia như “gia đình”. Thế nhưng, ông cũng là một người sếp khó tính, đôi khi quát mắng các giám đốc ngay trước mặt người khác. Theo Jensen Huang, tốt hơn hết là nêu vấn đề công khai để tất cả cùng rút kinh nghiệm từ sai lầm. Dù vậy, những người từng bị ông chỉ trích công khai thì không thấy vậy.
“Khi ông ấy nổi nóng, cường độ mạnh đến mức khiến người ta cảm thấy như bị công kích cá nhân. Nhưng thật ra, ông không nhắm vào cá nhân mà chỉ rất quyết liệt. Mọi chuyện đều liên quan đến vấn đề chúng tôi đang cố giải quyết và cần phải cải thiện”, theo Jay Puri - Phó chủ tịch điều hành phụ trách hoạt động toàn cầu Nvidia.
Đột phá ngoại giao với ông Trump
Jensen Huang thừa nhận rằng việc bất ngờ bước lên sân khấu địa chính trị trong năm nay là một thách thức lớn. Ông nói các nhà lãnh đạo chính trị và giới hoạch định chính sách “không nói bằng ngôn ngữ công nghệ, vốn là tiếng mẹ đẻ của tôi”.
Từng là kỹ sư điện được đào tạo bài bản, Jensen Huang đã điều hành Nvidia suốt 33 năm kể từ khi ông cùng hai cộng sự sáng lập công ty, lâu hơn bất kỳ CEO nào của các tập đoàn công nghệ hàng đầu. Jensen Huang tự hào vì điều đó. Năm 2021, phần lớn hoạt động kinh doanh của Nvidia vẫn là làm chip đồ họa cho game thủ và Jensen Huang vẫn sống trong một thế giới kỹ thuật khá chuyên biệt.
Một trong những thành công lớn nhất của Jensen Huang chính là khả năng làm việc với chính quyền Trump. Ngoài việc dành lời khen cho Tổng thống Mỹ trong những lần xuất hiện chung, Jensen Huang còn cho thấy sự khéo léo trong kiểu thương lượng mà ông Trump đặc biệt ưa thích, từ thương vụ bán chip AI lớn cho Ả Rập Saudi và UAE, đến việc đồng ý chuyển một phần doanh thu từ Trung Quốc để đổi lấy giấy phép xuất khẩu.
Elon Musk, Jensen Huang cùng ông Donald Trump tham dự Diễn đàn Đầu tư Mỹ - Ả Rập Saudi tại Washington vào tháng 11 - Ảnh: Getty Images
Bước đột phá của Nvidia tại Trung Quốc đã khiến những người khó chịu. “Chiến lược này là tâng bốc ông Trump hết cỡ, không có gì tinh tế cả”, một người chỉ trích Jensen Huang.
Song song với nỗ lực ở Mỹ, Jensen Huang cũng rất quyết liệt trong việc xây dựng quan hệ với chính quyền Trung Quốc. Mike Moritz, cựu chủ tịch Sequoia Capital - một trong những nhà đầu tư ban đầu vào Nvidia, đánh giá cao “ngoại giao con thoi” bền bỉ của ông, gồm cả tại Đài Loan, nơi sản xuất chip dựa trên thiết kế từ công ty.
Việc thu hẹp khoảng cách ngày càng lớn giữa Mỹ và Trung Quốc về chính sách công nghệ đang trở nên ngày càng khó khăn. Trong những bình luận ngẫu hứng hồi tháng 11, Jensen Huang dự đoán rằng Trung Quốc sẽ thắng trong cuộc đua AI với Mỹ - quan điểm thẳng thắn mà ông thường cẩn trọng giữ kín. Jensen Huang cũng thể hiện sự ngưỡng mộ rõ ràng với tư duy kỹ trị đằng sau sự trỗi dậy công nghệ của Trung Quốc.
Kỹ trị là thuật ngữ dùng để mô tả cách quản lý hoặc điều hành dựa trên chuyên môn kỹ thuật và khoa học, chứ không dựa trên ý thức hệ, chính trị hay quyền lực thuần túy.
“Các nhà lãnh đạo Trung Quốc là những người xây dựng. Họ là những kỹ sư. Khi nói đến AI, họ đang tiến rất nhanh và quy định được nới lỏng. Hầu hết nhà lãnh đạo phương Tây là luật sư và người làm chính sách. Chúng ta đang cố gắng ngăn chặn các vấn đề trước khi chúng xảy ra”, Jensen Huang nhận xét.
Nếu điều đó nghe như ông đang thiên về cách tiếp cận của Trung Quốc thì Jensen Huang nhanh chóng quay trở lại giọng điệu ngoại giao. “Hệ thống nào cũng có ưu và nhược điểm”, ông nói, đồng thời chỉ ra cả những điểm yếu trong cách làm của Trung Quốc (như xu hướng tạo dư thừa công suất trong các ngành mới).
Các nhà phê bình đặt câu hỏi liệu Nvidia có thể đạt được lợi thế lâu dài hay không. “Trung Quốc sẽ không bao giờ chấp nhận phụ thuộc vào chất bán dẫn của Mỹ, họ đã nói rất rõ”, Chris McGuire, cựu cố vấn công nghệ cấp cao tại Nhà Trắng thời chính quyền Biden, nhận định.
Với Jensen Huang, việc khiến sản phẩm Nvidia trở nên không thể thiếu tại Trung Quốc cũng giống cạnh tranh ở bất kỳ thị trường nào. “Tôi đang đối đầu với một số hãng công nghệ đáng gờm nhất thế giới và chắc chắn điều họ muốn làm là loại tôi ra ngoài. Chúng tôi phải tự kiếm lấy quyền được tồn tại ở đây”, Giám đốc điều hành Nvidia cho hay.
Quan điểm về tương lai AI: Không bi quan, không viễn tưởng
Jensen Huang không thuộc nhóm lo AI gây thảm họa và cũng chẳng theo phe tăng tốc muốn nhanh chóng đạt được siêu trí tuệ.
Ông bác bỏ nỗi lo AI hủy hoại việc làm: “Tôi nghĩ mọi người đang nhầm lẫn giữa việc tự động hóa các nhiệm vụ và mục đích của một công việc”. Đến nay, AI chỉ thay thế một phần nhiệm vụ chứ không thay con người.
Cùng lúc đó, Jensen Huang không có nhiều kiên nhẫn với những ý tưởng mang tính tương lai thường len lỏi vào các cuộc thảo luận về AI, chẳng hạn nói về dạng trí tuệ mới có thể vượt qua khả năng của con người.
“Lộ trình đi đến một dạng AI tổng quát không thể xác định được, còn rất mơ hồ và tôi cũng không nghĩ đó là điều quá quan trọng”, tỷ phú công nghệ nhận định.
Thay vào đó, Jensen Huang mô tả giai đoạn tiếp theo của AI như một thách thức mang tính kỹ thuật, điều chỉnh các công nghệ đằng sau những dịch vụ như ChatGPT để phục vụ nhiều ứng dụng rộng hơn. “AI không chỉ là chatbot. AI bao phủ một phần rất lớn trong các ngành công nghiệp trên thế giới. Tôi tin xác suất AI không tăng năng suất toàn cầu là rất thấp”, ông đánh giá.
Nghe có vẻ giản dị và thực tế, trái ngược hoàn toàn với phong cách khoa học viễn tưởng của Elon Musk.
Jensen Huang nhấn mạnh: “Tôi tránh xa khoa học viễn tưởng. Mơ mộng về tương lai AI không giúp ích gì. Điều đó khiến người ta hoặc đầu tư quá mức, hoặc quá ít. Tôi cố thực tế nhất có thể”.
Sơn Vân