Nhật Bản cân nhắc nới lỏng xuất khẩu quốc phòng dưới thời Thủ tướng Sanae Takaichi

10 giờ trướcBài gốc

Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi phát biểu trước Quốc hội ở Tokyo ngày 24/10/2025. Ảnh: Kyodo/TTXVN

Theo khảo sát gần đây của Nikkei, tỷ lệ ủng hộ dành cho bà Takaichi đạt 74%, cao hơn 23 điểm phần trăm so với người tiền nhiệm Shigeru Ishiba vào thời điểm ông nhậm chức. Giới quan sát nhận định đây là nền tảng chính trị quan trọng giúp bà đẩy mạnh các chính sách an ninh mà đảng Dân chủ Tự do (LDP) trước đó gặp khó khăn trong việc thực hiện.

Trong phát biểu ngày 27/10, Chánh văn phòng Nội các Minoru Kihara nhấn mạnh Nhật Bản sẽ đối mặt với các thách thức toàn cầu và đưa nền ngoại giao quốc gia trở lại trung tâm thế giới. Trong đó, một trong những mục tiêu chính sách hàng đầu là gỡ bỏ các rào cản đối với xuất khẩu vũ khí.

Hiện tại, Nhật Bản chỉ cho phép xuất khẩu quốc phòng với năm mục đích bao gồm cứu hộ, vận chuyển, cảnh báo, giám sát và rà phá bom mìn. Các loại vũ khí sát thương như tên lửa và tàu chiến chỉ được phép xuất khẩu cho quốc gia đồng phát triển. Điều này khiến doanh nghiệp tư nhân gặp khó trong việc tìm khách hàng ngoài Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản, từ đó làm dấy lên lo ngại về sự bền vững của chuỗi cung ứng quốc phòng trong nước.

Vấn đề xuất khẩu vũ khí sát thương từng được đưa ra bàn thảo trong giai đoạn 2023-2024, khi chính phủ xem xét sửa đổi ba nguyên tắc xuất khẩu quốc phòng. Tuy nhiên, liên minh khi đó giữa LDP và đảng Komeito, lực lượng có lập trường ôn hòa về quốc phòng, đã không đạt được đồng thuận. Komeito lo ngại việc dỡ bỏ hạn chế có thể dẫn đến nguy cơ Nhật Bản góp phần vào các cuộc xung đột vũ trang.

Tình hình hiện nay đã thay đổi sau khi Komeito rút khỏi liên minh và LDP ký kết thỏa thuận cầm quyền mới với đảng Duy Tân (JIP), một đảng có quan điểm cứng rắn hơn về an ninh. Hai bên cam kết sẽ thúc đẩy việc loại bỏ các hạn chế mục đích trong xuất khẩu quốc phòng tại kỳ họp Quốc hội thường niên năm sau.

Trong bài phát biểu chính sách cuối tuần qua, bà Takaichi tuyên bố sẽ đẩy nhanh kế hoạch tăng chi tiêu quốc phòng, đưa mục tiêu đạt 2% GDP từ năm tài khóa 2027 lên ngay trong năm tài khóa hiện tại. Bà cũng dự kiến sửa đổi các tài liệu chiến lược an ninh quan trọng vào cuối năm 2026.

Tuy nhiên, con đường chính sách chưa hoàn toàn suôn sẻ. LDP và JIP hiện không nắm đa số tại Hạ viện hay Thượng viện, buộc họ phải tìm kiếm sự ủng hộ từ các đảng đối lập để thông qua ngân sách và cải cách thuế cho năm tài khóa tới. Nếu xuất hiện bất đồng trong lĩnh vực quốc phòng, triển vọng hợp tác ở các lĩnh vực khác cũng có thể bị ảnh hưởng.

Dù Komeito hiện ở phe đối lập, nhưng LDP vẫn đang tìm cách tranh thủ sự ủng hộ của đảng này. Nếu không đạt được điểm chung về chính sách an ninh, quan hệ giữa hai bên có thể tiếp tục rạn nứt.

Hải Trần/Báo Tin tức và Dân tộc

Nguồn Tin Tức TTXVN : https://baotintuc.vn/the-gioi/nhat-ban-can-nhac-noi-long-xuat-khau-quoc-phong-duoi-thoi-thu-tuong-sanae-takaichi-20251028095927202.htm