Thủ tướng Nhật Bản Takaichi Sanae
Kết quả được Chủ tịch Hạ viện Nukaga Fukushiro công bố sau đó cho thấy bà Takaichi Sanae nhận được 237 phiếu trên tổng số 465 phiếu hợp lệ, chính thức được Hạ viện bầu làm Thủ tướng Nhật Bản thứ 104 và là nữ Thủ tướng đầu tiên kể từ năm 1885 mà không cần đến vòng bỏ phiếu thứ hai. Cuộc bỏ phiếu tại Thượng viện sau đó chủ yếu mang tính thủ tục, bởi theo quy định, nếu kết quả bỏ phiếu tại Thượng viện khác với Hạ viện thì kết quả bầu tại Hạ viện sẽ là kết quả cuối cùng.
Kết quả bỏ phiếu không nằm ngoài dự đoán do Đảng Dân chủ Tự do (LDP) và đối tác mới trong liên minh cầm quyền là Đảng Duy Tân Nhật Bản (JIP) đã đạt được nhất trí cùng ủng hộ bà Takaichi trở thành Thủ tướng Nhật Bản, 1 ngày trước khi diễn ra phiên họp bất thường của Quốc hội.
Nội các mới của Nhật Bản
Theo kế hoạch, nội các mới sẽ ra mắt vào tối cùng ngày, sau lễ bổ nhiệm Thủ tướng và lễ phê chuẩn nội các tại Hoàng cung. Tân Thủ tướng Nhật Bản sẽ tổ chức một cuộc họp báo để giải thích các nguyên tắc cơ bản và chính sách chủ chốt của chính quyền mới.
Theo truyền thông Nhật Bản cho biết tính đến sáng 21/10, nội các mới sẽ có đủ 3 chính trị gia từng tham gia tranh cử chức Chủ tịch LDP, theo đó cựu Tổng Thư ký LDP Motegi Toshimitsu giữ chức Ngoại trưởng; Bộ trưởng Nông Lâm Ngư nghiệp Koizumi Shinjiro làm Bộ trưởng Quốc phòng; Chánh Văn phòng nội các Hayashi Yoshimasa làm Bộ trưởng Nội vụ và Truyền thông. Ngoài ra, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Minoru Kihara sẽ đảm nhiệm Chánh Văn phòng nội các, còn bà Satsuki Katayama giữ chức Bộ trưởng Tài chính.
Bà Takaichi, 64 tuổi, lần đầu tiên được bầu vào Hạ viện năm 1993, từng đảm nhiệm các chức vụ quan trọng trong chính quyền và trong Đảng Dân chủ Tự do như Bộ trưởng An ninh Kinh tế, Bộ trưởng Nội vụ và Truyền thông, Chủ tịch Hội đồng nghiên cứu chính sách của LDP.
Như vậy, bà Takaichi là người thứ 66 giữ chức Thủ tướng Nhật Bản, kể từ khi Thủ tướng đầu tiên là ông Ito Hirobumi nhậm chức vào năm 1885. Thời gian đảm nhiệm Thủ tướng Nhật Bản được tính từ khi nội các được thành lập cho đến khi đồng loạt từ chức, sau khi thủ tướng tự nguyện từ chức hoặc khi Quốc hội họp lần đầu tiên sau bầu cử Hạ viện.
Xét về quê quán, tỉnh Yamaguchi đứng đầu khi đóng góp tới 8 người từng đảm nhiệm thủ tướng, trong khi Tokyo đứng thứ hai, với 5 người. Tỉnh Nara lần đầu tiên có thủ tướng xuất thân ở địa phương này sau khi bà Takaichi được bầu.
Thủ tướng Nhật Bản trẻ nhất trong lịch sử Nhật Bản là ông Ito Hirobumi nhậm chức khi mới 44 tuổi 2 tháng. Tuy nhiên, xét từ thời điểm kết thúc Chiến tranh thế giới thứ hai, ông Abe Shinzo là Thủ tướng trẻ nhất khi được bầu ở tuổi 52 và cũng là Thủ tướng tại nhiệm lâu nhất với 3.188 ngày.
Ưu tiên các chính sách kinh tế
Thông điệp đầu tiên sau khi được bầu làm Thủ tướng Nhật Bản
Phát biểu tại họp báo ở thủ đô Tokyo, bà Takaichi nhấn mạnh chính phủ thiểu số của bà sẽ ưu tiên các chính sách kinh tế thay vì lựa chọn khả năng giải tán Hạ viện để tổ chức bầu cử trước thời hạn.
Bà nêu rõ sẽ nhanh chóng bãi bỏ thuế suất tạm thời đối với xăng dầu và tăng ngưỡng thu nhập không phải chịu thuế từ mức hiện tại là 1,03 triệu yen (khoảng 6.800 USD) thông qua việc lắng nghe ý kiến của các đảng đối lập.
Những biện pháp kinh tế này sẽ giúp tăng thu nhập ròng của người dân và giảm gánh nặng cho các hộ gia đình.
Ngoài ra, bà Takaichi cũng cam kết sẽ nỗ lực hết sức để giảm thiểu tác động tiêu cực từ cuộc chiến thuế quan. Bên cạnh đó, bà cho biết chính phủ sẽ bắt đầu thảo luận về việc sửa đổi các tài liệu an ninh quan trọng, bao gồm Chiến lược An ninh Quốc gia (hướng dẫn chính sách dài hạn).
Ngoài ra, do liên minh của đảng LDP với đối tác mới là đảng JIP thiếu đa số ở cả hai viện Quốc hội nên tân Thủ tướng kêu gọi các đảng khác cùng hợp tác vì sự ổn định chính trị.
Bà nhấn mạnh chính phủ hiện nay sẵn sàng chấp nhận linh hoạt các đề xuất chính sách từ các lực lượng đối lập, trừ khi mâu thuẫn với các chính sách của LDP.
ASEAN sẽ là điểm đến ngoại giao đầu tiên
Thủ tướng mới đắc cử Nhật Bản Sanae Takaichi đang sắp xếp để tham dự các hội nghị trong khuôn khổ Hội nghị cấp cao Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) vào cuối tuần này.
Các nguồn tin Chính phủ Nhật Bản cho biết Thủ tướng mới đắc cử Sanae Takaichi đang sắp xếp để tham dự các hội nghị trong khuôn khổ Hội nghị cấp cao Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) vào cuối tuần này.
Đây sẽ là "màn ra mắt" của nữ Thủ tướng đầu tiên của Nhật Bản với giới chức khu vực.
Theo các nguồn tin, bà Takaichi dự kiến sẽ gặp Thủ tướng Malaysia, đồng thời là Chủ tịch ASEAN, Anwar Ibrahim, trong các cuộc hội đàm song phương. Trong cuộc gặp, bà dự kiến sẽ công bố việc cung cấp thiết bị quốc phòng cho Malaysia theo khuôn khổ Hỗ trợ An ninh Chính thức.
Bà Takaichi cũng đang sắp xếp một cuộc gặp thượng đỉnh với Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. trong chuyến thăm Malaysia.
Về mặt đa phương, tân Thủ tướng Takaichi dự định tham dự hội nghị thượng đỉnh Nhật Bản-ASEAN và hội nghị thượng đỉnh Cộng đồng không phát thải Châu Á, một khuôn khổ hợp tác phi carbon do Tokyo khởi xướng.
Chính phủ Nhật Bản rất coi trọng quan hệ với các quốc gia Đông Nam Á, nơi có các tuyến đường biển quan trọng và đà tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ. Trong bối cảnh an ninh khu vực nhiều biến động, Tokyo muốn cùng các quốc gia ASEAN thúc đẩy một trật tự quốc tế tự do và cởi mở dựa trên pháp quyền.
Ngay sau chuyến thăm Malaysia 3 ngày, tân Thủ tướng Nhật Bản sẽ trở về nước để tiếp kiến Tổng thống Mỹ Donald Trump, người dự kiến sẽ đến Nhật Bản vào ngày 27/10 trong khuôn khổ chuyến công du châu Á.
Tiếp theo, vào ngày cuối cùng của tháng 10, bà dự kiến sẽ tham dự Hội nghị cấp cao Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á-Thái Bình Dương, khai mạc tại Hàn Quốc.
Nam Sơn