Nhiễm virus hợp bào hô hấp, đối tượng nào cần đặc biệt lưu tâm?

4 giờ trướcBài gốc

Biến chứng suy hô hấp do virus RSV

Bé N.T (4 tháng tuổi, trú tại phường Hai Bà Trưng, Hà Nội) được gia đình đưa đến Bệnh viện Bạch Mai trong tình trạng thở nhanh, khò khè, bú kém. Chỉ một ngày trước, trẻ chỉ ho nhẹ và quấy khóc, gia đình nghĩ đây là cảm lạnh thông thường. Tuy nhiên, kết quả xét nghiệm xác định bé bị nhiễm virus hợp bào hô hấp. Bé T phải thở ôxy liên tục nhiều ngày mới cải thiện.

Một trẻ nhỏ nhiễm virus RSV phải điều trị tích cực.

Tại BV Đa khoa Đức Giang cũng ghi nhận ca bệnh nhi mới 32 ngày tuổi nhập viện trong tình trạng suy tuần hoàn, suy hô hấp nặng do biến chứng của nhiễm virus RSV, phải điều trị tích cực. Bệnh nhi chuyển nặng chỉ trong 24-48 giờ dù triệu chứng ban đầu rất kín đáo.

TS.BS Đoàn Thu Trà, Phó viện trưởng Viện Nhiệt đới, BV Bạch Mai cho biết: Thời tiết giao mùa, môi trường ô nhiễm là điều kiện thuận lợi khiến virus RSV phát tán và phát triển mạnh. Virus hợp bào hô hấp là nguyên nhân hàng đầu gây viêm tiểu phế quản và viêm phổi ở trẻ dưới một tuổi.

Đường thở của các cháu nhỏ vốn rất hẹp, hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, lại khó khạc đờm. Vì vậy, chỉ cần một lượng virus nhỏ cũng có thể gây phù nề, bít tắc đường thở và dẫn đến suy hô hấp rất nhanh. Thời điểm này, nhiều trẻ nhập viện vì nhiễm virus RSV phải sử dụng đến biện pháp hỗ trợ thở oxy, thở máy và điều trị tích cực.

Không chỉ trẻ nhỏ, virus hợp bào hô hấp còn đe dọa người cao tuổi cao tuổi và người có bệnh nền như tim mạch, tăng huyết áp, bệnh phổi mạn tính, đái tháo đường hoặc suy thận. Ở nhóm lớn tuổi, virus hợp bào hô hấp có thể kích hoạt các bệnh nền bùng phát và làm tăng nguy cơ viêm phổi nặng, phải nhập viện điều trị tích cực.

Theo BS Trà, người cao tuổi có hệ miễn dịch suy giảm theo thời gian và khả năng thanh thải virus chậm khiến nguy cơ cao nhiễm RSV và diễn biến nặng. Khi virus xâm nhập, niêm mạc đường thở bị phù nề, tăng tiết dịch nhầy, tắc nghẽn. Các thay đổi sinh lý theo tuổi như giảm đàn hồi phổi, giảm chức năng cơ hô hấp, tạo điều kiện để RSV lan sâu xuống đường thở nhỏ, gây viêm tiểu phế quản hoặc viêm phổi. Sự tổn thương biểu mô và rối loạn đáp ứng miễn dịch tại chỗ làm tăng nguy cơ bội nhiễm vi khuẩn, đặc biệt là viêm phổi.

Cách nào để phòng biến chứng RSV?

Theo Bộ Y tế, bên cạnh cúm mùa, bệnh do virus hợp bào hô hấp cũng là nguyên nhân phổ biến gây viêm đường hô hấp cấp, đặc biệt nghiêm trọng ở trẻ nhỏ và người cao tuổi. Mỗi năm, có khoảng 3,6 triệu trẻ em dưới 5 tuổi trên thế giới phải nhập viện vì RSV và khoảng 100.000 ca tử vong được ghi nhận.

Tại Việt Nam, số ca mắc các bệnh viêm đường hô hấp cấp trong những năm gần đây luôn dao động từ 300.000 đến 500.000 ca mỗi năm. Riêng năm 2025, số mắc có xu hướng giảm vào giữa năm nhưng lại tăng dần trong ba tháng gần đây, dao động từ 8.500 đến 11.000 trường hợp mỗi tháng.

Cuối năm cũng là thời điểm gia tăng các hoạt động cộng đồng như lễ hội, hội nghị, đám cưới và nhu cầu đi lại. Mật độ tiếp xúc cao khiến nguy cơ lây lan bệnh từ nơi đông người về gia đình gia tăng, nhất là đối với nhóm dễ tổn thương như trẻ nhỏ và người cao tuổi. Hệ thống giám sát dịch tễ ghi nhận sự gia tăng cục bộ các ca mắc cúm mùa, RSV và tay chân miệng tại một số địa phương.

Bộ Y tế khuyến cáo người dân tăng cường các biện pháp phòng bệnh chủ động, như duy trì vệ sinh cá nhân, rửa tay thường xuyên bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn, che miệng khi ho, hắt hơi và tránh đưa tay chưa rửa sạch lên mắt, mũi, miệng; đeo khẩu trang tại nơi đông người và trên các phương tiện giao thông công cộng. Người dân được khuyến cáo hạn chế tiếp xúc với người đang mắc hoặc nghi mắc các bệnh viêm đường hô hấp nếu không cần thiết. Vệ sinh môi trường sống. Tăng cường dinh dưỡng đầy đủ và vận động thể lực hợp lý...

Ở góc độ miễn dịch học và tiêm chủng, TS.BS Nguyễn Huy Luân, Trưởng đơn vị tiêm chủng, Bệnh viện đại học Y dược TP.HCM khuyến cáo: Tiêm phòng vaccine là biện pháp chủ động bảo vệ nhóm nguy cơ. Theo đó, đối với phụ nữ mang thai ở tam cá nguyệt thứ ba, tiêm ngừa virus hợp bào hô hấp giúp truyền kháng thể qua nhau thai, bảo vệ trẻ trong sáu tháng đầu đời với hiệu quả từ 70-82%, điều này đặc biệt có ý nghĩa vì đây là giai đoạn trẻ dễ bị suy hô hấp nhất nếu mắc phải virus hợp bào hô hấp.

Trong khi đó, đối với người 60 tuổi trở lên, vaccine virus hợp bào hô hấp đã được Bộ Y tế cấp phép tại Việt Nam hiệu quả bảo vệ khỏi viêm phổi do RSV lên đến 89%, giúp giảm biến chứng nặng và tử vong.

"Khi xuất hiện các triệu chứng như ho, sốt, sổ mũi, đau đầu hoặc mệt mỏi, người dân cần liên hệ cơ sở y tế gần nhất để được tư vấn và điều trị kịp thời, tránh tự ý mua thuốc kháng virus hoặc điều trị tại nhà khi chưa có chỉ định của bác sĩ vì có thể gây biến chứng nguy hiểm hoặc che lấp triệu chứng", BS Trà cho biết thêm.

Vũ Vũ

Nguồn Xây Dựng : https://baoxaydung.vn/nhiem-virus-hop-bao-ho-hap-doi-tuong-nao-can-dac-biet-luu-tam-192251220164736032.htm