Nhiều băn khoăn về truy thu thuế bệnh viện công ở TPHCM

4 giờ trướcBài gốc

Vừa qua, đoàn công tác Bộ Y tế do TS.BS Vũ Mạnh Hà - Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Thứ trưởng Thường trực Bộ Y tế dẫn đầu đã có chương trình làm việc cùng lãnh đạo UBND TPHCM và lãnh đạo các sở, ngành về lĩnh vực y tế trên địa bàn.

Tại buổi làm việc, PGS.TS.BS Tăng Chí Thượng – Giám đốc Sở Y tế TPHCM đã nêu thực trạng bệnh viện công bị truy thu thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN).

Cụ thể, một bệnh viện nhi tuyến cuối bị truy thu và phạt gần 70 tỷ đồng, trong khi một bệnh viện đa khoa tuyến cơ sở bị truy thu hơn 5 tỷ đồng.

Lãnh đạo Sở Y tế ước tính, nếu áp dụng truy thu và phạt, lãi chậm đóng thuế TNDN trên toàn hệ thống y tế công lập TPHCM, số tiền có thể lên tới khoảng 2.100 tỷ đồng.

Trước số tiền quá lớn và gần như không tìm ra nguồn đóng, cộng với những bất cập về chính sách thuế đối với mạng lưới bệnh viện công lập, PGS.TS.BS Tăng Chí Thượng đã đề xuất UBND TPHCM, Bộ Y tế sớm kiến nghị với các bộ, ngành liên quan để thống nhất hướng xử lý, tránh ảnh hưởng đến nguồn tài chính, đời sống cán bộ y tế và hoạt động chăm sóc sức khỏe nhân dân.

Để làm rõ hơn vấn đề này, phóng viên Báo Sức khỏe & Đời sống đã trao đổi với TS.BS.CKII Phạm Đình Nguyên - Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi đồng 1 (TPHCM), về việc ngành Thuế TPHCM truy thu và phạt chậm đóng thuế TNDN giai đoạn 2017 – 2020 đối với bệnh viện.

TS.BS.CKII Phạm Đình Nguyên – Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi đồng 1 và nhân sự chủ chốt Phòng Tài chính - Kế toán nêu kiến nghị liên quan tới vấn đề truy thu thuế TNDN với bệnh viện công. Ảnh: Đ.B

Tính thuế cả nhóm dịch vụ có giá thu theo khung của Bộ Y tế

Phóng viên: Thưa bác sĩ, vừa qua ngành Thuế TPHCM đã yêu cầu truy thu thuế TNDN đối với Bệnh viện Nhi đồng 1. Cụ thể, việc này được thực hiện như thế nào?

TS.BS.CKII Phạm Đình Nguyên: Đúng vậy. Bệnh viện Nhi đồng 1 là đơn vị đầu tiên trên địa bàn TPHCM được kiểm tra thuế năm 2025, với phạm vi rà soát từ năm 2017 đến 2020. Sau khi hoàn tất, ngành Thuế cho biết sẽ tiến hành tương tự đối với tất cả bệnh viện công lập khác trên địa bàn.

Về nguyên tắc, bệnh viện công là đơn vị sự nghiệp công lập, nên việc tuân thủ chính sách, quy định về thuế là đương nhiên. Từ trước đến nay, bệnh viện đều kê khai và nộp thuế đầy đủ, gửi báo cáo tài chính hằng năm cho Sở Y tế và cơ quan thuế. Trong các năm đó, không có yêu cầu truy thu thuế nào được đưa ra từ cơ quan thuế.

Phóng viên: Cụ thể, cơ quan thuế đang truy thu khoản thuế nào, thưa ông?

TS.BS.CKII Phạm Đình Nguyên: Vấn đề nằm ở cách tính thuế TNDN. Theo quy định, thuế TNDN có thể được tính trên lợi nhuận hoặc doanh thu. Với các đơn vị sự nghiệp công như bệnh viện, việc xác định lợi nhuận ròng là rất phức tạp, vì nguồn thu và chi chủ yếu phục vụ nhiệm vụ chính trị, không nhằm mục đích kinh doanh. Do đó, TNDN đối với bệnh viện được tính trên doanh thu.

Doanh thu của bệnh viện đến từ 3 nhóm sử dụng dịch vụ y tế, gồm nhóm khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế; nhóm khám, chữa bệnh thu phí thông thường; nhóm khám, chữa bệnh theo yêu cầu. Trong đó, doanh thu từ nhóm khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế là chủ lực, chiếm hầu hết nguồn thu của bệnh viện.

Tuy nhiên, trong đợt kiểm tra vừa rồi, cơ quan thuế yêu cầu bệnh viện phải đóng thuế TNDN trên cả phần doanh thu bảo hiểm y tế và thu phí thông thường - tức là hai nhóm dịch vụ có giá thu theo khung của Bộ Y tế. Nếu thực hiện theo cách này, các bệnh viện công sẽ gặp khó khăn rất lớn.

Đơn cử tại Nhi đồng 1, ngành Thuế TPHCM yêu cầu truy thu các khoản thuế TNDN giai đoạn 2017 – 2020 với số tiền lần lượt hơn 9 tỷ, gần 12 tỷ, 11,6 tỷ và 9,2 tỷ đồng, tổng cộng gần 40 tỷ đồng. Sau đó, cộng thêm mức phạt 20% và tiền chậm nộp 0,03% mỗi ngày (tương đương khoảng 10% mỗi năm), tổng số có thể lên đến gần 70 tỷ đồng. Đây là con số rất lớn với một đơn vị sự nghiệp công.

Bệnh viện Nhi đồng 1 là bệnh viện Nhi khoa tuyến cuối ở phía Nam, nơi điều trị nhiều bệnh lý nặng.

Chênh lệch thu – chi sẽ giảm mạnh

Phóng viên: Với quy mô và đặc thù hoạt động, việc truy thu này sẽ tác động thế nào đến bệnh viện?

TS.BS.CKII Phạm Đình Nguyên: Ảnh hưởng rất rõ. Bởi nguồn thu lớn nhất của bệnh viện là từ bảo hiểm y tế, trong khi giá dịch vụ BHYT hiện mới tính hai trong bốn cấu phần chi phí thực tế. Cụ thể là chi phí thuốc, máu, hóa chất, vật tư và tiền lương. Còn hai yếu tố chưa tính, gồm chi phí quản lý và chi phí khấu hao trang thiết bị - cơ sở hạ tầng, trong đó khoản thu từ chi phí thuốc, vật tư là thu theo giá mua vào.

Do đó nguồn thu từ hoạt động khám bệnh, chữa bệnh BHYT của bệnh viện chưa đủ để trang trải các chi phí khám bệnh, chữa bệnh nên không còn tiền để nộp thuế như đề nghị của cơ quan thuế. Nói cách khác, bệnh viện vốn đã phải bù lỗ khi thực hiện khám chữa bệnh BHYT, giờ nếu phải nộp thêm thuế TNDN trên doanh thu này thì chênh lệch thu – chi sẽ giảm mạnh.

Khi đó, các quỹ của bệnh viện như Quỹ cải cách tiền lương (trích nộp 16%), Quỹ phát triển sự nghiệp (trích nộp 25%), Quỹ phúc lợi và thu nhập tăng thêm cho nhân viên đều sẽ bị ảnh hưởng. Thu ít đi, các khoản đầu tư cho chuyên môn, cơ sở vật chất, cũng như phúc lợi cho nhân viên đều giảm. Điều này gây khó khăn rất lớn cho việc duy trì hoạt động ổn định của bệnh viện.

Phóng viên: Bệnh viện có căn cứ pháp lý nào để kiến nghị về việc này không, thưa bác sĩ?

TS.BS.CKII Phạm Đình Nguyên: Có. Từ trước đến nay, việc không tính thuế TNDN trên doanh thu từ bảo hiểm y tế đã được hướng dẫn rõ trong nhiều văn bản của Bộ Tài chính và Bộ Y tế, như Thông tư 128/2011, Nghị định 218/2013, các Thông tư 2014, Công văn 1515/BTC, Văn bản 569/KHTC-BYT năm 2020, v.v... Tất cả đều nêu rõ: Nguồn thu từ BHYT và thu phí theo khung Nhà nước của đơn vị sự nghiệp công lập không thuộc diện chịu thuế TNDN.

Do đó, bệnh viện kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền xem xét lại để có hướng dẫn thống nhất, phù hợp thực tiễn. Bởi nếu áp cách tính như doanh nghiệp tư nhân, các bệnh viện công sẽ gặp khó khăn rất lớn trong việc duy trì hoạt động, tái đầu tư và đảm bảo đời sống cán bộ, nhân viên.

Phóng viên: Xin cảm ơn bác sĩ đã chia sẻ.

Đỗ Bá

Nguồn SK&ĐS : https://suckhoedoisong.vn/nhieu-ban-khoan-ve-truy-thu-thue-benh-vien-cong-o-tphcm-169251107091947792.htm