Nhiều chuyển biến tích cực trong giải ngân vốn đầu tư công giúp tăng tốc, phát triển

5 giờ trướcBài gốc

Tháo gỡ điểm nghẽn hiệu quả, đưa đến kết quả khả quan

Tính đến hết tháng 9/2024, tổng số vốn giải ngân của kế hoạch năm 2025 là trên 440.402 tỷ đồng, đạt khoảng 50% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao; so với cùng kỳ năm 2024 (giải ngân trên 307.837 tỷ đồng, đạt 45,3%) cao hơn 4,5% về tỷ lệ và trên 132.564 tỷ đồng về số tuyệt đối.

Nếu tính trên kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao đầu năm (825.922,3 tỷ đồng), giải ngân đến hết tháng 9 đạt 53,3%. Trong khi đó, phần vốn từ kế hoạch năm trước kéo dài sang năm 2025 được giải ngân trên 27.085 tỷ đồng, đạt 42% kế hoạch (64.795,8 tỷ đồng).

Như vậy, tổng cộng cả hai nguồn, đầu tư công đã góp phần đáng kể vào việc duy trì ổn định vĩ mô, tạo công ăn việc làm và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Đáng chú ý, nhiều địa phương dù phải đối mặt với điều kiện thời tiết khắc nghiệt và quá trình chuyển giao mô hình chính quyền địa phương 2 cấp vẫn đạt kết quả ấn tượng trong giải ngân vốn đầu tư công. Đơn cử như Hà Tĩnh đạt tỷ lệ giải ngân vượt kế hoạch (110%), Thanh Hóa (92%), Ninh Bình (91%), Lào Cai (81%), Thái Nguyên (74%)… Những con số này cho thấy sự nỗ lực, tinh thần trách nhiệm cao trong công tác điều hành và tổ chức thực hiện nhiệm vụ của các địa phương.

Thành công trong việc cải thiện tiến độ giải ngân vốn đầu tư công năm 2025 đến từ nhiều yếu tố, trong đó nổi bật là các cải cách thể chế, cơ chế chính sách và công tác điều hành quyết liệt từ trung ương tới địa phương.

Ảnh minh họa.

Cụ thể, để đảm bảo thực chất, hiệu quả, thông suốt, không bị gián đoạn khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp (trong đó có công tác giải ngân vốn đầu tư công), Chính phủ đã quyết liệt chỉ đạo và kịp thời ban hành 28 Nghị định về phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền khi triển khai mô hình chính quyền mới làm căn cứ cho các bộ, cơ quan trung ương, địa phương tổ chức triển khai thực hiện. Các địa phương cũng đã tập trung rà soát, ban hành kịp thời các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn, cụ thể hóa việc thực hiện các Nghị định mới của Chính phủ, đảm bảo tính thống nhất giữa văn bản của trung ương và địa phương, phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Đồng thời, Chính phủ cũng ban hành Nghị quyết số 66.4/2025/NQ-CP tháo gỡ khó khăn trong thực hiện Luật Địa chất và khoáng sản, tạo thuận lợi trong việc cung cấp nguyên vật liệu cho các dự án trọng điểm; Nghị định số 254/2025/NĐ-CP cải cách mạnh mẽ quy trình thanh toán, giảm tới 70% văn bản giấy tờ, rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ thanh toán còn tối đa 2 ngày làm việc.

Bên cạnh đó, Bộ Tài chính với chức năng và nhiệm vụ của mình cũng đang phối hợp sửa đổi các đạo luật quan trọng như Luật Quy hoạch, Luật Quản lý nợ công, Luật Đầu tư công… nhằm đảm bảo sự đồng bộ, minh bạch và khả thi trong tổ chức triển khai.

Kết quả tích cực trong phát triển hạ tầng

Vốn đầu tư công góp phần thúc đẩy cơ cấu lại đầu tư và các ngành, vùng lãnh thổ

Báo cáo từ Bộ Tài chính cho thấy, vốn đầu tư công thời gian qua đã cơ bản bảo đảm tương quan hợp lý giữa phát triển kinh tế - xã hội và an sinh xã hội, giữa các ngành, lĩnh vực, các địa phương..., đồng thời vẫn đảm bảo bố trí vốn cho các vùng kinh tế động lực, cực tăng trưởng. Những dự án hoàn thành đã tạo sự chuyển biến rõ nét về hạ tầng giao thông, nông nghiệp và phát triển nông thôn, quốc phòng, an ninh, công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong giai đoạn này.

Theo nhận định của các chuyên gia kinh tế, chưa bao giờ công tác điều hành giải ngân vốn đầu tư công lại được Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ dành sự quan tâm đặc biệt như năm 2025. Từ các hội nghị chuyên đề đến các chuyến công tác thực địa, các chỉ thị, công điện, nghị quyết… tất cả đều cho thấy quyết tâm chính trị cao nhất để đạt mục tiêu giải ngân 100% vốn đầu tư công trong năm.

Điển hình, Công điện 169/CĐ-TTg ban hành ngày 21/9/2025 đã nêu rõ các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm để tháo gỡ các điểm nghẽn. Đồng thời, Quyết định 1544/QĐ-TTg thành lập 8 tổ công tác đặc biệt nhằm rà soát, xử lý vướng mắc, đôn đốc tiến độ, hỗ trợ các bộ, ngành và địa phương.

Với sự điều hành chủ động, sát sao từ Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, vốn đầu tư công tiếp tục được tập trung cho các dự án trọng điểm, tạo “cú hích” cho phát triển kinh tế - xã hội. Từ đầu năm đến nay, đã có 455km đường cao tốc được hoàn thành, nâng tổng số chiều dài cao tốc cả nước lên 2.476km. Theo đó, mục tiêu đến cuối năm 2025 đạt ít nhất 3.000km cao tốc được nhiều chuyên gia kinh tế đánh giá là hoàn toàn khả thi.

Đặc biệt, nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9 vừa qua, cả nước đã khởi công thêm 6 dự án cao tốc dài 364km, bao gồm tuyến Cà Mau - Đất Mũi, tuyến đường cuối cùng hoàn thiện trục huyết mạch Bắc - Nam. Ngoài ra, công trình sân bay Gia Bình, tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, các dự án kết nối liên vùng, khu tái định cư… đã và đang được triển khai khẩn trương đều đang cho thấy vai trò dẫn dắt và lan tỏa của vốn đầu tư công.

Quyết liệt hành động, đưa đầu tư công về đích đúng tiến độ

Tuy nhiên, theo báo cáo từ Bộ Tài chính, bên cạnh những kết quả tích cực, vẫn còn 29 bộ, cơ quan trung ương và 15 địa phương có tỷ lệ giải ngân dưới mức trung bình cả nước. Những đơn vị này đã được yêu cầu xác định nguyên nhân cụ thể, cá thể hóa trách nhiệm, đặc biệt là vai trò của người đứng đầu, và có biện pháp khắc phục kịp thời.

Ông Dương Bá Đức - Vụ trưởng Vụ Phát triển hạ tầng, Bộ Tài chính cho biết, tình hình giải ngân vốn đầu tư công trong 9 tháng qua cho thấy nhiều điểm sáng, thể hiện rõ nỗ lực đồng bộ của cả hệ thống chính trị. “Từ thể chế đến điều hành, từ kỹ thuật đến thực tiễn, tất cả đều đang hướng tới mục tiêu cao nhất: sử dụng hiệu quả từng đồng vốn ngân sách để phục vụ phát triển đất nước” - ông Đức nhấn mạnh.

Về phía Bộ Tài chính, ông Đức cho biết, để hoàn thành giải ngân 100% kế hoạch vốn đầu tư công năm 2025, góp phần hoàn thành mục tiêu tăng trưởng GDP từ 8,3% - 8,5%, Bộ Tài chính đã đề xuất một loạt giải pháp đồng bộ, tập trung vào việc hoàn thiện tổ chức bộ máy, nhân sự tại các địa phương sau khi chuyển đổi mô hình chính quyền 2 cấp; tháo gỡ vướng mắc pháp lý, đặc biệt trong công tác giải phóng mặt bằng, đấu thầu, thủ tục đầu tư, điều chỉnh quy hoạch.

Đặc biệt, việc tăng cường phân cấp, phân quyền, nhất là trong các dự án giao thông trọng điểm cũng là một trong những giải pháp được Bộ Tài chính chú trọng song song với tập trung thanh toán kịp thời, đúng quy định theo các hướng dẫn mới rút gọn của Nghị định 254/2025/NĐ-CP và khẩn trương phân bổ vốn chi tiết vốn, thực hiện tốt việc điều chuyển vốn nội bộ giữa các dự án theo hiệu quả giải ngân….

Chỉ còn một quý cuối cùng để giải ngân khối lượng lớn vốn đầu tư công. Không để vốn nằm chờ thủ tục, không để dự án chờ vốn – đó là mệnh lệnh hành động. Mỗi đồng vốn phải được sử dụng đúng chỗ, đúng thời điểm, đúng mục tiêu, tạo động lực tăng trưởng rõ rệt cho nền kinh tế. Với sự chỉ đạo sát sao từ Chính phủ, sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị và nỗ lực thực chất từ các địa phương, mục tiêu giải ngân 100% vốn đầu tư công năm 2025 là hoàn toàn khả thi, qua đó khẳng định vai trò dẫn dắt, lan tỏa của đầu tư công trong thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Vân Hà

Nguồn Thời báo Tài chính : https://thoibaotaichinhvietnam.vn/nhieu-chuyen-bien-tich-cuc-trong-giai-ngan-von-dau-tu-cong-giup-tang-toc-phat-trien-184709.html