Một số cơ sở rửa xe lấn chiếm vỉa hè ở phố Tôn Quang Phiệt (phường Nghĩa Đô).
Vỉa hè bị lấn chiếm tràn lan
Ghi nhận thực tế trên đường Hồ Tùng Mậu (phường Từ Liêm) cho thấy, nhiều chủ cửa hàng sửa, rửa xe đã sử dụng phần lớn vỉa hè dành cho người đi bộ làm nơi đặt bàn ghế, máy móc, xe máy, các dụng cụ xịt rửa xe... vừa chiếm dụng vỉa hè, vừa phun nước, dầu mỡ ra mặt hè khiến người đi bộ phải đi xuống lòng đường. Theo phản ánh của người dân tại các tuyến phố Trần Bình, Hồ Tùng Mậu, tình trạng này kéo dài nhiều tháng qua, ảnh hưởng đến người dân khi bề mặt vỉa hè, lòng đường luôn đọng nước thải từ việc rửa xe. Không những thế, lốp xe, dầu mỡ từ việc bảo dưỡng, sửa chữa xe của nhiều cửa hàng khiến vỉa hè, lòng đường vừa nhếch nhác, lộn xộn, mất mỹ quan và mất vệ sinh môi trường.
Tình trạng này cũng diễn ra ở nhiều khu vực khác. Điển hình tại ngõ 34 phố Xuân La (phường Xuân Đỉnh), một cửa hàng chuyên rửa xe máy đã lấn chiếm vỉa hè để xả nước, phun rửa xe, bày bồn nước, chậu cây chiếm dụng lối đi trên vỉa hè, gây khó khăn cho người đi bộ khi di chuyển qua đây. Thậm chí, chủ cửa hàng còn bày kệ gỗ, bàn ghế, xe đạp xuống lòng đường, gây bức xúc kéo dài trong khu dân cư. Trên một số tuyến đường khác như Võ Chí Công (phường Phú Thượng), phóng viên Báo Hànôịmới ghi nhận nhiều cơ sở rửa xe, sửa xe và các hoạt động dịch vụ nhỏ bày biện đồ đạc, biển hiệu tràn ra vỉa hè, ảnh hưởng tới không gian đi lại của người dân. Những dòng nước thải đen, cuốn theo rác, dầu mỡ và xà phòng hằng ngày xả thẳng xuống miệng cống.
Tương tự, phố Tôn Quang Phiệt (phường Nghĩa Đô) luôn tấp nập các hoạt động sửa xe, chăm sóc xe hơi. Tình trạng dựng ki ốt, mở cửa hàng sửa xe, rửa xe… trên vỉa hè, lòng đường và đất lưu không khá phổ biến. Hằng ngày, các cửa hàng sử dụng diện tích đất công cộng để phun nước rửa xe, bày bàn ghế, làm "méo mó" bộ mặt đô thị.
Ngoài ra, tại các tuyến đường như Nguyễn Khang (phường Cầu Giấy), Nguyễn Huy Tự (phường Hai Bà Trưng), phố Liên Trì (phường Cửa Nam)... cũng tồn tại một số cửa hàng rửa xe tận dụng diện tích vỉa hè và lòng đường để kinh doanh, khiến các tuyến phố luôn nhớp nháp, mất vệ sinh bởi các chất tẩy rửa được xả thẳng ra mặt đường.
Để không "bắt cóc bỏ đĩa"
Thực tế, tình trạng lấn chiếm hè đường để làm dịch vụ sửa hoặc rửa xe không phải là vấn đề mới, mà đã tồn tại từ nhiều năm qua. Các lực lượng chức năng, chính quyền địa phương đã có nhiều biện pháp tuyên truyền, nhắc nhở, thậm chí xử phạt. Tuy nhiên, các vi phạm vẫn tái diễn. Đơn cử, trong tuần qua, Công an phường Hai Bà Trưng đã chỉ đạo lực lượng cảnh sát trật tự lập biên bản xử phạt cơ sở rửa xe tại phố Nguyễn Huy Tự (phường Hai Bà Trưng), yêu cầu cơ sở kinh doanh ký cam kết không lấn chiếm vỉa hè làm nơi rửa xe, đồng thời hướng dẫn cơ sở rửa xe trong khu vực sân, liên hệ UBND phường cải tạo đường ống thoát nước, không xả nước thải ra khu vực vỉa hè. Trước đó, tháng 7-2025, cơ sở này cũng đã bị lực lượng chức năng kiểm tra, nhắc nhở, song chỉ một thời gian ngắn đã hoạt động trở lại, khiến người dân khu vực bức xúc.
Về vấn đề này, Trưởng phòng Kinh tế, Hạ tầng và Đô thị phường Hai Bà Trưng Nguyễn Thùy Dương cho biết, phường đã giao lực lượng công an tăng cường tuyên truyền và kiểm tra, xử lý liên tục các trường hợp lấn chiếm vỉa hè để kinh doanh, buôn bán, đặc biệt là rửa xe gây ô nhiễm môi trường và mất mỹ quan đô thị. Thời gian tới, các lực lượng sẽ kiểm tra gắt gao hơn để bảo đảm trật tự văn minh đô thị.
Thông tư số 26/2015/TT-BTNMT ngày 28-5-2015 của Bộ Tài nguyên và Môi trường (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường) quy định Đề án bảo vệ môi trường chi tiết; Đề án bảo vệ môi trường đơn giản quy định: Các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ (bao gồm cả dịch vụ rửa xe) phải lập đề án bảo vệ môi trường đơn giản trình cấp có thẩm quyền phê duyệt. Tại Khoản 7, Điều 12 Nghị định số 168/2024/NĐ-CP ngày 26-12-2024 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông trong lĩnh vực giao thông đường bộ; trừ điểm, phục hồi điểm giấy phép lái xe, nêu rõ: Phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với cá nhân, từ 4.000.000 đồng đến 6.000.000 đồng đối với tổ chức thực hiện hành vi sử dụng trái phép lòng đường, vỉa hè để họp chợ; kinh doanh dịch vụ ăn uống; bày, bán hàng hóa; sửa chữa phương tiện, máy móc, thiết bị; rửa xe; đặt, treo biển hiệu, biển quảng cáo. Các chế tài đã rõ, tuy nhiên, khi trả lời vấn đề này, hầu hết các phường đều cho rằng, các điểm rửa xe trên địa bàn đều chưa có đề án bảo vệ môi trường. Mọi hoạt động là tự phát và không thể tránh được việc sử dụng lòng hè đường để phục vụ hoạt động rửa xe.
Thời gian qua, UBND thành phố Hà Nội đã chỉ đạo các đơn vị chức năng tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi chiếm dụng vỉa hè, trả lại không gian đi bộ an toàn cho người dân. Các biện pháp tuyên truyền, nhắc nhở, xử phạt hành chính được triển khai đồng bộ. Tuy nhiên, việc xử lý vẫn chỉ mang tính nhất thời, bởi chỉ vài ngày sau đó, vi phạm lại tái diễn. Điều này đòi hỏi chính quyền địa phương, cơ quan chức năng phải có các phương án kiểm tra, chấn chỉnh liên tục và bền bỉ, nhằm xử lý vi phạm triệt để, tránh tình trạng "bắt cóc bỏ đĩa".
Dung Nhi