Dạy học đầy đủ, hoàn thành nhiệm vụ được giao, nhưng chế độ tiền lương và các quyền lợi chính đáng lại bị “treo” suốt nhiều tháng khiến đời sống của các thầy, cô giáo rơi vào cảnh chật vật, bức xúc kéo dài.
Theo phản ánh của các giáo viên, thực hiện quyết định của Sở Giáo dục và Đào tạo Thanh Hóa, từ ngày 1/9/2025, họ được biệt phái về công tác tại Trung tâm GDNN-GDTX số 1 trong thời hạn 1 năm nhằm khắc phục tình trạng thừa, thiếu giáo viên giữa các cơ sở giáo dục, bảo đảm định mức theo quy định. Quyết định biệt phái nêu rõ, giáo viên được hưởng đầy đủ chế độ, quyền lợi theo quy định hiện hành của Nhà nước tại đơn vị công tác. Tuy nhiên, trái với tinh thần của quyết định, đến nay đã hơn 4 tháng trôi qua, 9 giáo viên biệt phái vẫn chưa được nhận bất kỳ khoản lương hay phụ cấp nào. Trong khi đó, công việc giảng dạy vẫn được thực hiện bình thường theo phân công của ngành và của Trung tâm tiếp nhận.
Một giáo viên chia sẻ: “Chúng tôi chấp hành nghiêm túc quyết định biệt phái, xa trường cũ, ổn định công việc tại môi trường mới, hoàn thành nhiệm vụ chuyên môn. Thế nhưng suốt nhiều tháng qua, lương không có, chế độ không được giải quyết, cuộc sống gia đình bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Có người phải vay mượn để trang trải sinh hoạt tối thiểu”.
Trong đơn kiến nghị gửi các cơ quan chức năng, các giáo viên nêu rõ, việc chậm chi trả lương không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống vật chất mà còn tạo áp lực tinh thần, khiến họ lo lắng, bất an trong quá trình công tác. Dù đã nhiều lần phản ánh, kiến nghị, nhưng đến nay sự việc vẫn chưa được giải quyết dứt điểm.
Sau hơn 4 tháng biệt phái về Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp – Giáo dục thường xuyên số 1 tỉnh Thanh Hóa, giáo viên vẫn chưa nhận được lương.
Liên quan đến phản ánh trên, ông Nguyễn Thanh Hà, Phó Giám đốc Trung tâm GDNN-GDTX số 1 tỉnh Thanh Hóa cho biết, Trung tâm chưa được cấp bổ sung kinh phí để chi trả tiền lương cho các giáo viên biệt phái. “Chúng tôi chưa nhận được kinh phí bổ sung nên không thể chi trả lương cho giáo viên. Trung tâm cũng không rõ vướng mắc nằm ở khâu nào. Với số lượng 9 giáo viên biệt phái, mỗi tháng số tiền lương phải chi trả hơn 124 triệu đồng, vượt quá khả năng cân đối của đơn vị”, ông Nguyễn Thanh Hà thông tin.
Theo lãnh đạo Trung tâm, ngay từ khi tiếp nhận giáo viên biệt phái, đơn vị đã nhiều lần báo cáo, kiến nghị lên cấp trên để sớm tháo gỡ khó khăn, bảo đảm quyền lợi chính đáng cho giáo viên. Tuy nhiên, do chưa có hướng dẫn thống nhất về nguồn kinh phí chi trả, Trung tâm không thể tự ý ứng trước tiền lương.
Được biết, chủ trương điều chuyển giáo viên giữa các cơ sở giáo dục được Sở GD&ĐT Thanh Hóa triển khai nhằm khắc phục tình trạng nơi thừa, nơi thiếu, bảo đảm định mức giáo viên theo quy định. Giáo viên được điều chuyển có thời hạn, sau khi hoàn thành nhiệm vụ sẽ được bố trí trở về đơn vị cũ hoặc sắp xếp công tác tại đơn vị phù hợp hơn. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, đã phát sinh bất cập liên quan đến hình thức và cơ chế chi trả lương. Theo quy định hiện hành, đối với viên chức, việc đưa từ đơn vị này sang đơn vị khác trong thời hạn nhất định chỉ được thực hiện dưới hình thức biệt phái.
Luật Viên chức quy định rõ: “Trong thời gian biệt phái, đơn vị sự nghiệp công lập cử viên chức biệt phái có trách nhiệm bảo đảm tiền lương và các quyền lợi khác của viên chức”. Điều này đồng nghĩa với việc, đơn vị cử giáo viên đi biệt phái phải tiếp tục chi trả lương và các chế độ cho viên chức trong suốt thời gian biệt phái. Trong khi đó, trên thực tế, việc điều chuyển giáo viên của ngành Giáo dục Thanh Hóa mang tính chất điều động nhằm bảo đảm định mức giáo viên, chuyển con người gắn với nhiệm vụ và chế độ hưởng tại đơn vị mới.
Bản chất của hoạt động này gần với điều động, song điều động lại chưa được quy định cụ thể trong các văn bản pháp luật đối với viên chức. Từ đó, ngành Giáo dục sử dụng thuật ngữ “điều động biệt phái” để thực hiện việc điều chuyển có thời hạn. Trước những vướng mắc nêu trên, Sở GD&ĐT Thanh Hóa đã có tờ trình gửi Sở Tài chính, đề nghị chuyển toàn bộ chế độ tiền lương và các khoản chi trả liên quan của giáo viên biệt phái sang đơn vị tiếp nhận để thực hiện chi trả.
Tuy nhiên, Sở Tài chính Thanh Hóa đã có văn bản phản hồi, đề nghị điều chỉnh, bổ sung dự toán ngân sách Nhà nước năm 2025 đối với các cơ sở giáo dục trực thuộc Sở GD&ĐT. Theo Sở Tài chính, dự toán ngân sách năm 2025 đã được bố trí đầy đủ tiền lương, phụ cấp và các khoản đóng góp theo lương đối với cán bộ, giáo viên được giao biên chế tại các đơn vị trực thuộc Sở GD&ĐT ngay từ đầu năm.
Dẫn chiếu Luật Viên chức số 58/2010/QH12, Sở Tài chính khẳng định, trong thời gian biệt phái, đơn vị cử viên chức đi biệt phái phải có trách nhiệm bảo đảm tiền lương và các quyền lợi khác cho viên chức. Việc đề nghị chuyển toàn bộ kinh phí chi trả lương của giáo viên biệt phái sang đơn vị tiếp nhận là chưa đủ cơ sở pháp lý để tham mưu cấp có thẩm quyền điều chỉnh, bổ sung dự toán ngân sách năm 2025.
Trao đổi với phóng viên, đại diện Sở Tài chính Thanh Hóa nhấn mạnh: “Việc Sở GD&ĐT đề nghị chuyển tiền từ đơn vị cũ sang đơn vị mới là không đúng quy định của pháp luật. Đơn vị có giáo viên đi biệt phái phải tiếp tục chi trả lương theo dự toán ngân sách đã được giao. Trường hợp giáo viên biệt phái công tác tại vùng khó khăn hoặc địa bàn được hưởng chế độ ưu đãi theo quy định thì Sở Tài chính sẽ thực hiện cấp bù các khoản này”.
Thực tế cho thấy, trong khi các cơ quan quản lý còn lúng túng trong việc áp dụng quy định, thì những người trực tiếp chịu ảnh hưởng lại chính là các giáo viên biệt phái. Họ chấp hành nghiêm quyết định của ngành, sẵn sàng nhận nhiệm vụ ở đơn vị mới, nhưng quyền lợi chính đáng lại bị chậm trễ kéo dài. Việc để giáo viên rơi vào cảnh nhiều tháng không có lương không chỉ ảnh hưởng đến đời sống cá nhân, gia đình mà còn tác động tiêu cực đến tâm lý, động lực công tác của đội ngũ nhà giáo. Đây là vấn đề cần được các cấp, ngành liên quan sớm vào cuộc, rà soát lại quy trình điều chuyển, thống nhất cách hiểu và cách thực hiện pháp luật, bảo đảm quyền lợi cho viên chức.
Hơn hết, việc tháo gỡ vướng mắc không chỉ để giải quyết câu chuyện tiền lương trước mắt, mà còn nhằm tạo sự đồng thuận, ổn định trong công tác quản lý, điều hành ngành Giáo dục, tránh để những bất cập về cơ chế tiếp tục gây hệ lụy cho người lao động trong thời gian tới.
Trần Thắng