Khu đất gia đình bà Nguyễn Thị Hồng định chuyển đổi mục đích sử dụng.
Theo phản ánh của gia đình ông Trần Duy Đồng (1965) và bà Nguyễn Thị Hồng (1970), trú tại khối Đức Thịnh, phường Hưng Lộc, TP Vinh (Nghệ An), gia đình ông có thửa đất sử dụng từ trước năm 1993 và đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Đây là đất vườn của gia đình nằm cạnh khu nghĩa trang thôn. Tuy nhiên, tháng 5-2025 vừa qua, gia đình “sốc” khi nhận thông báo nếu muốn chuyển sang đất ở phải nộp thuế gần 4,5 tỷ đồng.
Cụ thể, ngày 16-5, bà Nguyễn Thị Hồng (vợ ông Đồng) cùng con gái là chị Trần Vân Anh mang hồ sơ đến Bộ phận một cửa TP Vinh nộp, để làm thủ tục chuyển đổi 300m2 đất vườn sang đất ở.
Khi nộp hồ sơ ngày 16-5, chị Vân Anh được cấp giấy tiếp nhận và hẹn quay lại nhận thông báo thuế vào ngày 6-6. Tuy nhiên, khi chị cùng mẹ đến đúng hẹn, cán bộ thông báo hồ sơ vẫn chưa xử lý xong và dời lịch sang ngày 16-6. Đến ngày 17-6, bà Hồng tiếp tục lên Đội thuế TP Vinh hỏi thì được trả lời là chưa có hồ sơ và lại hẹn 7 ngày sau.
Gia đình bà Hồng “sốc” khi nhận thông báo số tiền thuế phải nộp gần 4,5 tỷ đồng cho 300m2.
Đến ngày 23-6, khi đến nhận thông báo thuế, gia đình bà Hồng “sốc”khi được yêu cầu nộp số tiền gần 4,5 tỷ đồng, tương đương giá sau khi chuyển mục đích sử dụng là 15 triệu đồng/m2. “Lúc đó tôi không tin vào mắt mình, bởi nếu áp dụng bảng giá đất cũ, số tiền phải nộp chỉ khoảng 600 triệu đồng”- chị Vân Anh chia sẻ.
Cũng theo chị Vân Anh, giá đất thị trường tại khu vực này khoảng 10 triệu đồng/m2. Nếu bán cả 300m2 đất sau khi chuyển mục đích và tách bìa cũng chỉ được 3 tỷ đồng trong khi gia đình phải nộp gần 4,5 tỷ đồng tiền thuế.
Câu chuyện này được chị chia sẻ lên mạng xã hội, lập tức nhận được nhiều sự quan tâm của cộng đồng mạng. Nhiều ý kiến cho rằng cần điều chỉnh lại bảng giá đất và mức đóng thuế chuyển quyền sử dụng đất.
Sau khi nhận giấy báo thuế, chiều cùng ngày, bà Hồng đến UBND Phường Hưng Lộc để hỏi thì được tư vấn nên rút hồ sơ và đề nghị cơ quan thuế hủy báo thuế để chờ Chính phủ sửa đổi Nghị định 103/2024 xem xét giảm thuế chuyển mục đích sử dụng đất từ 100% xuống còn 50%.
Giấy tờ thông báo thuế đất gia đình bà Hồng phải nộp là gần 4,5 tỷ đồng.
Tuy nhiên, theo phản ánh của gia đình, nếu giảm 50% tiền thuế chuyển mục đích thì gia đình bà Hồng vẫn phải đóng gần 2,5 tỉ đồng tiền thuế, trong khi giá đất thị trường chỉ có 3 tỷ đồng. Trước thông tin này, gia đình bà Hồng mong muốn UBND tỉnh Nghệ An xem xét lại bảng giá đất để người dân không quá thiệt thòi khi sử dụng đất hợp pháp của chính mình.
Tương tự trường hợp của gia đình bà Hồng, một gia đình tại xã Hưng Hòa (TP Vinh) có thửa đất được cấp từ trước năm 1980, đã xây dựng nhà ở ổn định. Gia đình muốn chuyển mục đích sử dụng để tách bìa từ bố mẹ sang cho các con gồm 3 anh em. Theo bảng giá đất cũ, chi phí dự kiến khoảng 1,4 tỷ đồng, nhưng khi áp dụng bảng giá mới, số tiền vọt lên gần 11 tỷ đồng, cao gấp gần 9 lần so với trước.
Theo lãnh đạo Văn phòng Đăng ký Quyền sử dụng đất tỉnh Nghệ An, so với trước đây, Nghị định 103/2024/NĐ-CP về thu tiền sử dụng đất, thuê đất đã thay đổi, thay vì nộp từ 45 - 50% tiền sử dụng đất thì nay khi chuyển mục đích phải nộp 100% tiền sử dụng đất. Bảng giá đất giai đoạn 2019 - 2024 khá thấp, nay bảng giá đất mới cập nhật giá thị trường theo hướng tăng cao, mức thuế mới khiến người dân bàng hoàng.
Đợt điều chỉnh giá đất lần này của UBND tỉnh Nghệ An tăng cao so với các lần điều chỉnh giá trước đây. Theo đó, giá đất ở tại nhiều tuyến đường, khu vực trọng điểm tại TP Vinh và các huyện, thị xã đều tăng mạnh, có nơi tăng 15 lần so với bảng giá giai đoạn 2020 - 2024.
Cụ thể, giá đất ở đường Quang Trung, TP Vinh được điều chỉnh từ 52 triệu đồng lên 150 triệu đồng/m2, các lô góc 2 mặt đường tại tuyến này tăng từ 53 triệu lên 165 triệu đồng/m2. Các lô đất trên tuyến đường nối từ tỉnh lộ 535A đến tỉnh lộ 353B thuộc xã Nghi Xuân, TP Vinh cũng tăng từ 1,2 triệu đồng lên 18 triệu đồng/m2.
Ngoài ra, tuyến Quốc lộ 46C đoạn qua xã Nghi Xuân tăng từ 1,3 triệu lên 14 triệu đồng/m2, đường 72m nối TP Vinh - Cửa Lò tăng từ 3 triệu đồng lên 35 triệu đồng/m2. Tại các huyện, thị, lần điều chỉnh này giá đất cũng tăng từ 2 đến 10 lần, nhất là những khu vực bám các tuyến đường lớn.
Việc điều chỉnh giá nhằm tiệm cận giá thị trường, tăng tính minh bạch trong giao dịch, đồng thời làm căn cứ quản lý Nhà nước về đất đai, xác định nghĩa vụ tài chính của người dân và doanh nghiệp. Tuy nhiên, thực tế cho thấy bảng giá đất tăng đột biến đã khiến nhiều người dân rơi vào cảnh khó khăn khi phải đóng mức thuế cao để chuyển mục đích sử dụng đất.
Dương Hóa