Thực hiện các kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư và chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, thời gian qua, Bộ Tài chính đã chủ động triển khai nhiều giải pháp nhằm nắm bắt tình hình, hướng dẫn, hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho các địa phương, bảo đảm việc thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp được thông suốt, ổn định.
Trong tháng 8/2025, Bộ Tài chính đã thành lập 6 đoàn công tác làm việc trực tiếp và trực tuyến với UBND cấp tỉnh tại 6 vùng, các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh và cấp xã của 34 địa phương, giải đáp 151 lượt câu hỏi liên quan đến lĩnh vực tài chính. Nội dung làm việc tập trung vào 9 nhóm vấn đề về triển khai sắp xếp đơn vị hành chính và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.
Lớp Bồi dưỡng, tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ tài chính, ngân sách, đầu tư cấp xã trong mô hình chính quyền địa phương 2 cấp dành cho Vùng Trung du và miền núi phía Bắc và Vùng Đồng bằng sông Hồng do Bộ Tài chính tổ chức cuối tháng 9/2025. Ảnh: Đức Minh.
Ngày 15-16/9/2025, Bộ Tài chính tổ chức đoàn công tác do Thứ trưởng làm Trưởng đoàn làm việc với UBND tỉnh Khánh Hòa, kiểm tra tình hình triển khai mô hình chính quyền 2 cấp, đánh giá kết quả, nêu rõ khó khăn, đồng thời kiến nghị Trung ương tiếp tục hỗ trợ.
Từ ngày 17-24/9/2025, Bộ trưởng Bộ Tài chính tiếp tục thành lập 7 đoàn công tác làm việc trực tiếp tại cấp xã thuộc các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Các đoàn đã phổ biến, hướng dẫn UBND cấp xã thực hiện Công điện số 05/CĐ-BTC, 06/CĐ-BTC và các văn bản hướng dẫn của Bộ; đồng thời tổng hợp, chuyển 9 công văn kiến nghị đến các bộ, ngành liên quan để xử lý theo thẩm quyền.
Từ ngày 1/7/2025 đến nay, Bộ Tài chính đã ban hành 30 văn bản hướng dẫn tổng thể nghiệp vụ và nội dung chuyên ngành cụ thể; đồng thời trả lời khoảng 250 lượt kiến nghị của các địa phương liên quan đến lĩnh vực tài chính - kế toán, ngân sách xã, thuế, hải quan, đăng ký kinh doanh…
Bộ Tài chính đã biên soạn chương trình bồi dưỡng kiến thức quản lý tài chính - ngân sách và đầu tư công cấp xã cho Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, giảng dạy thí điểm tại Trường Chính trị Nguyễn Văn Linh (Hưng Yên) ngày 28/8/2025. Đồng thời, Bộ tổ chức các lớp tập huấn trực tiếp và trực tuyến cho cán bộ, lãnh đạo cấp xã tại ba khu vực Bắc - Trung - Nam về công tác tài chính, ngân sách, đầu tư công và thủ tục hành chính phục vụ người dân, doanh nghiệp.
Ngày 26 - 27/7/2025, Bộ Tài chính tổ chức hai hội nghị trực tuyến toàn quốc với 34 địa phương, kết nối tới 3.321 xã, phường, đặc khu, giải đáp khoảng 200 câu hỏi liên quan đến việc triển khai chính quyền địa phương 2 cấp. Cùng ngày 27/7/2025, Bộ tổ chức hội nghị trực tuyến tại 34 Cục Thuế và 350 Chi cục Thuế cơ sở nhằm tháo gỡ vướng mắc trong thực hiện thủ tục hành chính thuế theo Nghị định số 118/2025/NĐ-CP.
Bộ cũng ban hành “Cẩm nang hướng dẫn cấp xã” với các nội dung trọng tâm về quản lý tài chính - ngân sách, mở tài khoản, thanh quyết toán tại Kho bạc Nhà nước, đăng ký hộ kinh doanh, quản lý và sử dụng tài sản công, giúp cán bộ cấp xã thuận tiện tra cứu, áp dụng.
Công tác tập huấn chuyên ngành được đẩy mạnh: Bộ Tài chính tổ chức tập huấn đăng ký kinh doanh cho cán bộ trên toàn quốc, trong đó có 2.800 cán bộ cấp tỉnh, xã; tổ chức 16 lớp tập huấn trực tuyến về quản lý tài sản công cho 34 tỉnh, thành phố, với 10.829 lượt cán bộ, công chức, viên chức tham gia; tổ chức các khóa bồi dưỡng đầu tư công tại Phú Thọ, Quảng Ninh, An Giang, Thừa Thiên Huế…
Trong tháng 10/2025, Bộ tiếp tục tổ chức 2 lớp bồi dưỡng cho các địa phương thuộc vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải Nam Trung Bộ, nhằm nâng cao năng lực quản lý tài chính, đầu tư, đấu thầu cho đội ngũ cán bộ cơ sở.
Với cách tiếp cận chủ động, thực chất và đồng bộ, Bộ Tài chính đã góp phần quan trọng trong việc hỗ trợ các địa phương triển khai hiệu quả mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Các hoạt động này không chỉ giúp tháo gỡ khó khăn kịp thời, mà còn tăng cường năng lực quản lý tài chính - ngân sách, bảo đảm hệ thống chính quyền cơ sở hoạt động ổn định, hiệu quả và minh bạch.
Hồng Vân