Trái với cảnh tấp nập thường thấy tại cảng cá Thuận An, những ngày cuối năm 2025, nhiều tàu cá công suất lớn của ngư dân phường Thuận An (TP Huế) phải “đắp chiếu” nằm bờ không thể ra khơi. Đứng bên tàu cá số hiệu TTH-91268 có công suất hơn 700CV, ngư dân Lê Hữu Hùng (ở phường Thuận An) cho biết, do tàu cá công suất lớn nên mỗi lần ra khơi đánh bắt xa bờ, ông Hùng phải kêu gọi gần 10 lao động tại địa phương làm bạn đi tàu và mỗi chuyến biển xa bờ thường kéo dài hơn nửa tháng.
Hàng loạt tàu cá của ngư dân ở phường Thuận An, TP Huế phải nằm bờ trong thời gian chờ nhận tiền hỗ trợ nhiên liệu.
Theo Quyết định số 48/2010/QĐ-TTg, ngày 13/7/2010 của Thủ tướng Chính phủ về “Một số chính sách khuyến khích, hỗ trợ khai thác, nuôi trồng hải sản và dịch vụ khai thác hải sản trên các vùng biển xa”, tàu cá của ông Hùng thuộc diện được hỗ trợ nhiên liệu cho mỗi chuyến biển xa khi đảm bảo quy định quãng đường từ cảng cá ra vùng đánh bắt dài 250 hải lý và mỗi đợt đi biển kéo dài hơn 15 ngày.
“Tuy nhiên, sau nhiều chuyến biển xa bờ trong năm 2024 và 2025 thì đến nay, tôi chỉ mới nhận được tiền hỗ trợ cho 1 chuyến biển vào đầu năm 2024 là 100 triệu đồng, 7 chuyến biển còn lại hiện vẫn chưa được chi trả. Vợ chồng tôi phải vay mượn khắp nơi mới có kinh phí mua nhiên liệu và tạm ứng tiền công cho bạn tàu. Đến cuối năm 2025 này thì tôi không thể tiếp tục cầm cự được nữa nên đành cho tàu nằm bờ”, ông Hùng buồn bã nói.
Tương tự, tàu cá số hiệu TTH-95679TS có công suất 720CV chuyên hoạt động đánh bắt hải sản bằng lưới vây của ông Phạm Ngạch (ở phường Thuận An, TP Huế) cũng đang phải hoạt động theo kiểu “cầm chừng” để chờ nhận kinh phí hỗ trợ nhiên liệu. Ông Ngạch bộc bạch rằng, chính sách hỗ trợ nhiên liệu cho ngư dân khai thác hải sản trên các vùng biển xa của Nhà nước rất thiết thực. Nhiều năm qua, nhờ có chính sách này mà ông Ngạch và các ngư dân ở Thuận An an tâm bám biển, đánh bắt vùng biển xa hiệu quả.
Ông Ngạch chia sẻ: “Những năm trước, việc chi trả tiền hỗ trợ nhiên liệu cho ngư dân chúng tôi được cơ quan chức năng TP Huế thực hiện đúng theo quy định. Tuy nhiên trong năm 2024 và 2025, vì nhiều lý do nên trong 6 chuyến biển xa của tàu cá gia đình tôi thì chỉ mới được giải ngân hỗ trợ kinh phí nhiên liệu 1 chuyến. Thiếu kinh phí hỗ trợ, ngư dân chúng tôi rất lo lắng trước tình cảnh nợ nần chồng chất”.
Theo tìm hiểu của PV Báo CAND, ngoài các trường hợp kể trên, hiện ở phường Thuận An còn có hàng trăm ngư dân là chủ tàu cá công suất từ 700CV đến hơn 1.000CV thực hiện rất nhiều chuyến biển xa trong năm 2024 và 2025 chưa nhận được kinh phí hỗ trợ nhiên liệu theo Quyết định số 48/2010/QĐ-TTg. Tại các địa phương ven biển khác của TP Huế cũng xảy ra tình trạng tương tự. Thay vì cho tàu cá ra khơi để đánh bắt, khai thác hải sản phục vụ thị trường Tết Nguyên đán sắp tới thì hàng loạt tàu cá của ngư dân phải nằm bờ chờ giải quyết kinh phí hỗ trợ nhiên liệu trong 2 năm qua. Trong đó, tại xã Phú Vinh, TP Huế có 27 tàu cá chuyên đánh bắt xa bờ thì chỉ mới có 2 tàu được chi trả tiền hỗ trợ nhiên liệu quý I/2024.
Ông Nguyễn Thanh Phát, Chủ tịch Nghiệp đoàn nghề cá xã Phú Vinh cho biết: “Việc chậm giải quyết kinh phí hỗ trợ cho những chuyến biển xa khiến ngư dân địa phương gặp nhiều khó khăn, nhất là vào thời điểm cuối năm như hiện nay. Do đó, ngoài nỗ lực kết nối với các cơ quan chức năng liên quan để chờ giải quyết thì hiện đơn vị tiếp tục động viên bà con ngư dân cố gắng duy trì bám biển, không để tàu cá nằm bờ để tránh lãng phí khi nhu cầu tiêu thụ hải sản vào dịp cuối năm đang tăng cao”.
Trước tình trạng có nhiều tàu cá của ngư dân nằm bờ do chưa được nhận kinh phí hỗ trợ nhiên liệu, bà Phan Thị Thu Hồng, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản TP Huế thông tin: Trong quý I/2024, địa phương đã chi trả khoảng 15 tỷ đồng cho các tàu cá đánh bắt xa bờ đủ điều kiện. Tuy nhiên, đến nay còn tồn đọng 1.064 hồ sơ tàu cá năm 2024 và 1.319 hồ sơ tàu cá năm 2025 chờ được giải quyết để chi trả kinh phí hỗ trợ nhiên liệu đánh bắt xa bờ theo quy định Nhà nước.
Theo bà Phan Thị Thu Hồng, nguyên nhân của tình trạng này là do từ quý II/2024, cơ quan Công an khởi tố vụ án “Nhận hối lộ” xảy ra tại Chi cục Thủy sản và thu giữ toàn bộ hồ sơ tàu cá để phục vụ điều tra, khiến tổ thẩm định không có căn cứ trình duyệt cấp trên để chi trả kinh phí hỗ trợ cho ngư dân. Hiện UBND TP Huế đã đề nghị cơ quan Công an đẩy nhanh tiến độ, sớm hoàn trả hồ sơ để Chi cục Thủy sản TP Huế tiếp tục thẩm định, làm cơ sở giải quyết chi trả kinh phí hỗ trợ nhiên liệu cho ngư dân.
Vào tháng 10/2024, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Thừa Thiên Huế (nay là TP Huế) đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can, bắt tạm giam 4 đối tượng và cấm đi khỏi nơi cư trú 1 đối tượng để điều tra hành vi “Nhận hối lộ” xảy ra tại Chi cục Thủy sản tỉnh Thừa Thiên Huế. Các đối tượng đã lợi dụng quá trình thực hiện đăng kiểm tàu cá để câu kết với các đơn vị cấp chứng thư giám định máy tàu, cơ sở thi công cải hoán tàu cá rồi nhận tiền của các ngư dân, hợp thức hóa hồ sơ cải hoán tàu cá, nâng công suất máy tàu không đúng quy định. Tiếp đó, đầu tháng 8/2025, Cơ quan CSĐT Công an TP Huế ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và lệnh cấm đi khỏi nơi cư trú đối với Nguyễn Quang Vinh Bình, nguyên Chi cục trưởng và Võ Giang, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản TP Huế về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.
Anh Khoa