Nhiều vấn đề sau vụ Samsung bị buộc bồi thường 445,5 triệu USD

9 giờ trướcBài gốc

Ngày 10.10, bồi thẩm đoàn liên bang tại Marshall, bang Texas (Mỹ) đã ra phán quyết buộc Tập đoàn Samsung Electronics phải bồi thường 445,5 triệu USD cho Collision Communications, một công ty có trụ sở tại bang New Hampshire, chuyên phát triển công nghệ giúp tăng hiệu quả truyền tải dữ liệu không dây.

Theo kết luận của tòa, Samsung đã vi phạm 4 bằng sáng chế thuộc sở hữu của Collision Communications khi sử dụng trái phép các giải pháp kỹ thuật này trong nhiều dòng sản phẩm thương mại, bao gồm cả điện thoại thông minh Galaxy và máy tính xách tay tích hợp chức năng kết nối không dây.

Việc bị kiện sẽ ảnh hưởng đến hình ảnh của Samsung

Vụ kiện, được khởi động từ năm 2023, kéo dài gần hai năm trước khi đi đến hồi kết. Phía Collision Communications cáo buộc rằng công nghệ tối ưu hóa hiệu suất mạng của họ – được thiết kế nhằm giảm nhiễu và cải thiện tốc độ truyền dữ liệu trong môi trường có mật độ tín hiệu cao – đã bị Samsung tích hợp mà không xin phép. Phán quyết của tòa không chỉ buộc Samsung trả khoản tiền khổng lồ, mà còn nhấn mạnh yêu cầu tập đoàn Hàn Quốc phải ngừng sử dụng các công nghệ tương tự trong tương lai nếu không được cấp phép hợp pháp.

Bối cảnh vụ kiện Samsung

Vụ kiện giữa Collision Communications và Samsung Electronics bắt đầu vào đầu năm 2023, khi công ty Mỹ này nộp đơn kiện lên Tòa án Liên bang khu vực Đông Texas – một địa điểm nổi tiếng trong giới công nghệ vì là nơi diễn ra rất nhiều vụ kiện bằng sáng chế lớn. Collision Communications cho rằng, kể từ khoảng năm 2019, một số thiết bị di động và laptop của Samsung đã sử dụng các phương thức xử lý tín hiệu mạng tương tự như công nghệ mà công ty này đã đăng ký độc quyền.

Các bằng sáng chế mà Collision Communications đề cập liên quan đến hiệu quả xử lý mạng vô tuyến và điều phối dữ liệu giữa nhiều thiết bị trong môi trường băng tần phức tạp, giúp tăng tốc độ truyền tải và giảm độ trễ khi nhiều người cùng kết nối. Những công nghệ này đặc biệt quan trọng trong thời đại 5G và Wi-Fi 6, khi hàng tỷ thiết bị cùng hoạt động trong một không gian hẹp.

Phía Collision Communications cáo buộc rằng, khi nghiên cứu các tài liệu kỹ thuật và sản phẩm của Samsung, họ nhận thấy những giải pháp tương đồng gần như “sao chép ý tưởng”, thậm chí cả thuật toán điều chỉnh công suất tín hiệu – một phần cốt lõi trong công nghệ mà họ đã phát triển và được cấp bằng sáng chế từ trước.

Trong khi đó, Samsung phủ nhận hoàn toàn cáo buộc, khẳng định rằng các công nghệ được sử dụng trong sản phẩm của họ là kết quả từ quá trình nghiên cứu nội bộ và các bằng sáng chế mà họ sở hữu riêng. Samsung cũng nhấn mạnh rằng “mọi công nghệ tích hợp trong sản phẩm thương mại đều trải qua quy trình đánh giá sở hữu trí tuệ nghiêm ngặt” và công ty “không hề vi phạm bất kỳ quyền nào của bên thứ ba”.

Hệ sinh thái càng lớn khiến Samsung càng khó kiểm soát về công nghệ tích hợp.

Tuy nhiên, sau gần 2 năm tranh tụng và thẩm định tài liệu kỹ thuật, tòa án đã xác định có sự trùng lặp rõ ràng trong cấu trúc kỹ thuật và cách thức xử lý tín hiệu giữa sản phẩm của Samsung và các mô tả trong bằng sáng chế của Collision Communications. Các chuyên gia độc lập do tòa chỉ định đã đưa ra kết luận rằng những phần mềm quản lý mạng trong một số thiết bị Galaxy “không thể ngẫu nhiên giống tới mức đó” mà không có ảnh hưởng từ công nghệ gốc.

Vì vậy, bồi thẩm đoàn đã biểu quyết yêu cầu Samsung bồi thường 445,5 triệu USD – bao gồm thiệt hại trực tiếp, lợi nhuận bất chính và chi phí cấp phép giả định. Dù Samsung có quyền kháng cáo, phán quyết này vẫn tạo ra chấn động lớn trong giới công nghệ, đặc biệt khi nó phản ánh một xu hướng ngày càng rõ: các công ty nhỏ nắm giữ bằng sáng chế đang mạnh dạn thách thức các tập đoàn khổng lồ.

Samsung sẽ kháng cáo?

Tuy nhiên, phán quyết tại Texas chưa phải là hồi kết. Theo quy định của pháp luật Mỹ, Samsung vẫn có quyền kháng cáo lên Tòa Phúc thẩm Liên bang (CAFC) – cơ quan chuyên trách xem xét lại các vụ án liên quan đến bằng sáng chế. Trong các vụ kiện sở hữu trí tuệ quy mô lớn, việc kháng cáo gần như là bước đi bắt buộc của các tập đoàn công nghệ, nhằm kéo dài thời gian đàm phán hoặc giảm mức bồi thường.

Giới phân tích cho rằng Samsung nhiều khả năng sẽ kháng cáo trong những tháng tới, với hai hướng chính: Thứ nhất là thách thức tính hợp lệ của các bằng sáng chế mà Collision Communications nắm giữ, cho rằng một số giải pháp kỹ thuật đã “không còn tính mới” hoặc “đã được công bố công khai trước khi nộp đơn đăng ký”; thứ hai là yêu cầu xem xét lại quy trình thẩm định của tòa cấp dưới, đặc biệt là việc sử dụng bằng chứng mô phỏng kỹ thuật trong giai đoạn xét xử.

Một số chuyên gia pháp lý nhận định, dù cơ hội lật ngược hoàn toàn phán quyết không cao, Samsung vẫn có khả năng đạt được thỏa thuận ngoài tòa – điều từng xảy ra trong nhiều vụ kiện tương tự. Với nguồn lực tài chính mạnh và ảnh hưởng toàn cầu, tập đoàn Hàn Quốc có thể chọn con đường đàm phán bồi thường thấp hơn, đổi lại việc Collision Communications cấp phép sử dụng công nghệ dài hạn.

Dẫu vậy, việc phải kháng cáo và kéo dài vụ kiện cũng đồng nghĩa với chi phí pháp lý khổng lồ, tác động đến hình ảnh doanh nghiệp. Phán quyết – dù được giữ nguyên hay giảm nhẹ – vẫn là lời nhắc nhở rằng quyền sở hữu trí tuệ đang trở thành chiến trường mới, nơi những gã khổng lồ công nghệ như Samsung phải vừa đổi mới, vừa thận trọng từng bước để không rơi vào vòng xoáy pháp lý tốn kém.

Những vụ kiện tương tự trong 2 năm gần đây

Vụ việc vừa rồi của Samsung chỉ là phần nổi của tảng băng trong làn sóng kiện tụng sở hữu trí tuệ đang lan rộng khắp ngành công nghệ toàn cầu. Trong 2 năm qua, hàng loạt tập đoàn lớn – từ Mỹ đến châu Á – đã bị lôi vào những cuộc chiến pháp lý trị giá hàng trăm triệu USD xoay quanh các công nghệ mạng không dây, xử lý tín hiệu và sạc không dây.

Một trong những vụ đáng chú ý nhất là vào tháng 5.2025, khi Tòa án liên bang Mỹ buộc Samsung bồi thường 112 triệu USD cho Maxell, một công ty Nhật Bản chuyên về công nghệ hiển thị và truyền thông. Maxell cáo buộc Samsung vi phạm 3 bằng sáng chế liên quan đến giao thức truyền dữ liệu và hiệu quả năng lượng trong các thiết bị di động, tương tự những công nghệ được dùng trong điện thoại dòng Galaxy và máy tính bảng.

Dù quy mô nhỏ hơn vụ với Collision Communications, phán quyết này tiếp tục khiến Samsung chịu áp lực lớn về tuân thủ bản quyền tại Mỹ.

Mojo Mobility kiện Samsung về công nghệ sạc không dây.

Ngoài ra, Samsung còn dính thêm vụ kiện với Mojo Mobility về công nghệ sạc không dây và phải bồi thường khoảng 192 triệu USD. Với hàng loạt vụ việc diễn ra nối tiếp, tập đoàn Hàn Quốc gần như trở thành mục tiêu hàng đầu của các vụ kiện bản quyền, do họ là một trong những nhà sản xuất lớn nhất thế giới về thiết bị di động, sử dụng vô số công nghệ chồng chéo trong thiết kế phần cứng và phần mềm.

Trong năm 2024, Verizon, một trong những nhà mạng lớn nhất nước Mỹ, bị buộc trả tới 847 triệu USD cho General Access Solutions vì vi phạm công nghệ mạng không dây liên quan đến kết nối hotspot và truyền tín hiệu 5G. Đây là một trong những mức bồi thường cao nhất từng được tuyên trong lĩnh vực viễn thông, phản ánh mức độ cạnh tranh khốc liệt trong ngành hạ tầng mạng hiện nay.

Đầu năm 2025, Đại học Cornell – một tổ chức nghiên cứu danh tiếng của Mỹ – đã đệ đơn kiện AT&T và Verizon vì vi phạm 2 bằng sáng chế về hiệu suất Wi-Fi và quản lý tín hiệu không dây, cho rằng các nhà mạng đã sử dụng công nghệ do trường phát triển trong thiết bị định tuyến mà không xin phép. Dù vụ việc vẫn đang trong giai đoạn xét xử, nó cho thấy xu hướng các trường đại học và phòng thí nghiệm cũng bước vào “mặt trận pháp lý” nhằm bảo vệ tài sản trí tuệ của mình.

Mới đây, một vụ khác liên quan đến AT&T và Nokia lại có kết cục khác: họ thắng kháng cáo vào tháng 9.2025, sau khi Tòa Phúc thẩm Mỹ hủy bỏ phán quyết 166 triệu USD mà tòa cấp dưới từng tuyên. Trong vụ này, Finesse Wireless cáo buộc hai tập đoàn vi phạm công nghệ giảm nhiễu sóng vô tuyến, song tòa phúc thẩm cho rằng bằng chứng không đủ mạnh để chứng minh hành vi xâm phạm.

Vì sao có nhiều vụ kiện như vậy và xu thế trong tương lai

Giới chuyên gia nhận định, nguyên nhân sâu xa khiến các vụ kiện bằng sáng chế trong lĩnh vực công nghệ không dây bùng nổ là vì sự phát triển vượt bậc của công nghệ truyền thông trong thời kỳ hậu 5G.

Mỗi chiếc điện thoại thông minh ngày nay tích hợp hàng nghìn bằng sáng chế, từ chip xử lý, modem đến thuật toán tối ưu năng lượng. Việc vô tình hay cố ý sử dụng công nghệ đã được đăng ký bản quyền là điều rất khó tránh khỏi.

Một yếu tố quan trọng khác là chiến lược thương mại hóa bằng sáng chế của các công ty nhỏ. Nhiều doanh nghiệp chuyên nghiên cứu hẹp trong lĩnh vực viễn thông không có khả năng sản xuất sản phẩm đại trà, nên họ chọn cách đăng ký bằng sáng chế và cấp phép sử dụng cho các tập đoàn lớn. Khi không đạt được thỏa thuận, kiện tụng trở thành công cụ duy nhất để họ thu lại giá trị đầu tư nghiên cứu. Collision Communications, trong vụ kiện với Samsung, chính là ví dụ điển hình của mô hình này.

Ngoài ra, môi trường pháp lý tại Mỹ, đặc biệt là các tòa ở bang Texas, rất thuận lợi cho các nguyên đơn trong vụ kiện bằng sáng chế. Các bồi thẩm đoàn ở đây thường đồng cảm với lập luận của các công ty nhỏ, cho rằng quyền sở hữu trí tuệ cần được bảo vệ để thúc đẩy đổi mới. Điều đó lý giải vì sao nhiều tập đoàn châu Á như Samsung, Huawei hay ZTE thường đối mặt với các vụ kiện tại khu vực này.

Xu hướng trong tương lai có thể sẽ ngày càng phức tạp. Khi công nghệ 6G, trí tuệ nhân tạo (AI) và Internet vạn vật (IoT) trở thành nền tảng cho các sản phẩm mới, ranh giới giữa “phát minh riêng” và “ý tưởng được thừa hưởng” càng khó xác định. Các chuyên gia pháp lý dự đoán, trong thập kỷ tới, số lượng vụ kiện bằng sáng chế trong ngành công nghệ có thể tăng gấp đôi, đặc biệt ở các lĩnh vực như xử lý tín hiệu, truyền dữ liệu tốc độ cao, pin, cảm biến và sạc không dây.

Đối với Samsung, phán quyết lần này là một lời cảnh báo rằng trong thời đại mà công nghệ phát triển quá nhanh, việc kiểm soát rủi ro pháp lý về bản quyền phải trở thành ưu tiên hàng đầu. Bởi chỉ một sơ suất trong khâu đánh giá kỹ thuật cũng có thể khiến một tập đoàn hàng đầu thế giới phải trả giá bằng hàng trăm triệu USD và cả uy tín thương hiệu.

Bùi Tú

Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/nhieu-van-de-sau-vu-samsung-bi-buoc-boi-thuong-445-5-trieu-usd-238758.html