Nhìn lại chặng đường thi đua yêu nước của dân tộc

2 giờ trướcBài gốc

Di sản lịch sử và giá trị thời đại

Phong trào thi đua yêu nước là một trụ cột trong nền chính trị - xã hội của Việt Nam suốt 77 năm qua, bắt nguồn từ Lời kêu gọi thi đua ái quốc của Chủ tịch Hồ Chí Minh ngày 11/6/1948. Trong lời hiệu triệu đầu tiên đó, Người nhấn mạnh: “Bổn phận của người dân Việt Nam, bất kỳ sĩ, nông, công, thương, binh; bất kỳ làm việc gì, đều cần phải thi đua nhau…” như một phương thức huy động sức mạnh toàn dân để vượt qua khó khăn, sản xuất - chiến đấu hiệu quả và góp phần vào thắng lợi chung của cách mạng.

Phong trào không chỉ là một lời kêu gọi tinh thần, mà còn là một chiến lược vận động toàn dân trong giai đoạn kháng chiến gian khổ, khi đất nước phải đối mặt với nạn đói, chiến tranh và hạn chế nguồn lực. Các phong trào như “Diệt giặc đói, diệt giặc dốt, diệt giặc ngoại xâm”, “Bình dân học vụ”, “Hũ gạo kháng chiến” đã lan tỏa khắp các vùng chiến lược, thúc đẩy mỗi tầng lớp trong xã hội thi đua lao động, học tập và sản xuất.

Qua hai cuộc kháng chiến và giai đoạn xây dựng chủ nghĩa xã hội, thi đua yêu nước luôn gắn với nhiệm vụ chính trị mỗi thời kỳ. Tinh thần “thi đua là yêu nước, yêu nước thì phải thi đua” đã trở thành giá trị văn hóa tinh thần sâu rộng, từ chiến trường đến nhà máy, trường học, hợp tác xã và khu dân cư. Với sự chỉ đạo xuyên suốt của Đảng và Nhà nước, phong trào ngày càng được tổ chức chặt chẽ hơn, kết hợp giữa thi đua thực chất và công tác khen thưởng, tạo điều kiện cho các điển hình tiên tiến được phát hiện và tôn vinh trên các lĩnh vực.

Chủ tịch Hồ Chí Minh và Lời kêu gọi thi đua Ái quốc. Ảnh tư liệu

Trong giai đoạn Đổi mới, thi đua yêu nước không chỉ dừng lại ở các phong trào sản xuất, chiến đấu truyền thống mà đã lan rộng thành một cơ chế vận động toàn xã hội với đa dạng hành động. Từ phong trào “Cả nước chung tay xây dựng nông thôn mới” đến các phong trào về xóa đói, giảm nghèo, đảm bảo an sinh xã hội, phát triển hạ tầng, phong trào thi đua đã góp phần tạo ra những chuyển dịch sống còn trong cơ cấu kinh tế - xã hội các địa phương. Ở nhiều địa phương, việc tổ chức thi đua gắn với các chương trình cụ thể đã giúp hoàn thành xây dựng nông thôn mới, phát triển sản phẩm OCOP và nâng cao đời sống người dân một cách rõ rệt.

Không chỉ dừng lại ở các phong trào địa phương, nhiều tổ chức, doanh nghiệp, cơ quan đã hình thành phong trào thi đua mang tính chuyên ngành và sáng tạo cao. Trong ngành báo chí - truyền thông, các phong trào thi đua đã được tổ chức nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm, đa dạng hóa các nền tảng truyền thông và mở rộng tầm ảnh hưởng quốc tế. Điều này không chỉ khẳng định vai trò của thi đua yêu nước trong nhiệm vụ chính trị - xã hội mà còn là minh chứng cho khả năng thích ứng của phong trào trong bối cảnh mới.

Từ phong trào đến đời sống thực tiễn

Bước vào giai đoạn phát triển mới, một câu hỏi ngày càng được đặt ra nhiều hơn trong xã hội là làm thế nào để phong trào thi đua yêu nước không chỉ dừng lại ở những khẩu hiệu quen thuộc, mà thực sự trở thành động lực thúc đẩy đời sống kinh tế - xã hội, chạm tới công việc và sinh kế hằng ngày của người dân. Thực tiễn cho thấy, thi đua chỉ có sức sống bền vững khi nó gắn chặt với những vấn đề cụ thể mà xã hội đang đối diện, từ tăng trưởng kinh tế, nâng cao năng suất lao động đến cải thiện chất lượng quản trị và chất lượng sống.

Trong bối cảnh đó, sự gắn kết giữa thi đua yêu nước với phát triển kinh tế - xã hội thực chất đang nổi lên như một hướng tiếp cận ngày càng rõ nét. Thủ tướng Chính phủ cũng đã phát động nhiều phong trào thi đua, được triển khai hiệu quả và đi vào chiều sâu, tạo bước chuyển biến quan trọng trong thực hiện các chiến lược đột phá, các nhiệm vụ chính trị và mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng. Các phong trào thi đua được triển khai bài bản, hình thức đa dạng, phong phú, có tiêu chí và nội dung rõ ràng, cụ thể, thiết thực, bám sát nhiệm vụ chính trị, gắn với quyền và lợi ích của người dân nên được Nhân dân tích cực hưởng ứng, tham gia.

Hướng tới Đại hội Thi đua yêu nước lần thứ XI, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chỉ đạo, việc tổng kết các phong trào thi đua phải tổng thể, toàn diện và cân bằng ở tất cả ngành, lĩnh vực, các vùng, miền, các thành phần; thể hiện bức tranh toàn cảnh về phong trào thi đua sôi nổi trên cả nước, đặc biệt là kết quả của các phong trào, với những sản phẩm cụ thể mà nhân dân được thụ hưởng thật.

Một vấn đề khác cũng được xã hội quan tâm không kém là bệnh thành tích và nguy cơ hình thức hóa phong trào thi đua. Khi tiêu chí thi đua xa rời thực tiễn công việc, thi đua dễ trở thành áp lực hồ sơ hơn là động lực phấn đấu. Bài học rút ra từ nhiều năm triển khai phong trào cho thấy, thi đua chỉ thực sự có ý nghĩa khi nó giúp con người làm việc hiệu quả hơn, tổ chức vận hành tốt hơn và kết quả cuối cùng được xã hội ghi nhận. Chính vì vậy, yêu cầu đặt ra cho giai đoạn mới là phải đưa chất lượng, hiệu quả và chiều sâu trở thành thước đo cốt lõi của thi đua.

Tại Đại hội Thi đua quyết thắng toàn quân lần thứ XI, Tổng Bí thư Tô Lâm chỉ rõ: "Thi đua ở đây không phải là chạy theo thành tích mà là cơm ăn nước uống hàng ngày", đồng thời nhấn mạnh, thi đua là yêu nước, yêu nước phải thể hiện bằng kết quả cụ thể, trách nhiệm cụ thể.

Tổng Bí thư Tô Lâm và các Mẹ Việt Nam anh hùng tại Đại hội thi đua quyết thắng toàn quân lần thứ XI. Ảnh: Minh Trang

Bên cạnh đó, trong bối cảnh chuyển đổi số và hội nhập sâu rộng, thi đua yêu nước cũng đang đứng trước yêu cầu tự đổi mới. Thi đua ngày nay không chỉ là làm nhiều hơn, mà là làm thông minh hơn, sáng tạo hơn và hiệu quả hơn. Khi các phong trào thi đua được gắn với đổi mới sáng tạo, cải cách hành chính, nâng cao năng lực cạnh tranh và thích ứng với những biến động toàn cầu, thi đua sẽ tiếp tục giữ được vai trò là nguồn động lực tinh thần quan trọng của xã hội.

Theo Thủ tướng Chính phủ, Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc còn là nơi tôn vinh các điển hình tiên tiến. Thông qua đó, hội tụ, lan tỏa tinh thần yêu nước, ý chí vươn lên, khát vọng cống hiến của toàn dân tộc; khơi dậy sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, kết hợp giữa sức mạnh bên trong với sức mạnh bên ngoài, sức mạnh của dân tộc và sức mạnh thời đại, sức mạnh Nhà nước với sức mạnh của nhân dân. Đồng thời, mở ra một giai đoạn thi đua mới, đưa đất nước phát triển giàu mạnh, phồn vinh, văn minh, hạnh phúc, vững bước đi lên chủ nghĩa xã hội.

Nhìn từ thực tiễn đời sống, những định hướng lớn về thi đua yêu nước hiện nay đang dần hội tụ ở một điểm chung, đưa phong trào trở về với giá trị cốt lõi là khơi dậy tinh thần trách nhiệm, ý chí vươn lên và khát vọng đóng góp của mỗi người dân. Đó cũng chính là bài học xuyên suốt để thi đua yêu nước tiếp tục đồng hành cùng đất nước trong chặng đường phát triển mới, trước thềm Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ XI.

Minh Trang

Nguồn Công Thương : https://congthuong.vn/nhin-lai-chang-duong-thi-dua-yeu-nuoc-cua-dan-toc-436452.html