Mẹ tôi được bà hàng xóm giới thiệu đi dự hội thảo giới thiệu về các mặt hàng như đồ gia dụng, thực phẩm chức năng, một số máy móc chữa bệnh. Đáng chú ý, mỗi lần tham dự như thế dù chưa mua gì nhưng đều được tặng một số thứ như chai mắn, chai dầu ăn, gói gia vị…
Chính vì những món quà nho nhỏ đó mà mẹ tôi rất chăm đi nghe và rồi không ít lần bỏ tiền ra mua hết cái này đến cái khác. Cái nào cũng được quảng cáo có công dụng thần thánh với giá cao ngất ngưởng. Có lần tôi đòi đi cùng mẹ đến hội thảo nhưng ở đó có người canh gác, không cho người trẻ hay trung niên vào, chỉ có người già mới được vào.
Ảnh minh họa
Tôi cũng hỏi mẹ, thế nếu chỉ đi nghe và nhất quyết không mua gì thì có được không. Mẹ bảo không được, như bà Hạo đầu ngõ, đi bao lần không bỏ tiền ra mua hàng gì của họ mà chỉ nhăm nhăm mang dầu ăn với nước mắm về nhà, thế là bị… cấm cửa.
Tôi ngồi phân tích cho mẹ rằng, những phần quà được tặng khi tham dự hội thảo đấy thực chất là một cách dụ dỗ người mua hàng. Người mua hàng với giá “cắt cổ” nên họ trích một phần lợi nhuận rất nhỏ để tặng quà, khiến người mua thấy hời, mua tiếp hàng. Nếu ai cũng không mua mà chỉ nhận hàng tặng là biết ngay, họ không có lợi nhuận và thẳng thừng từ chối.
Nhưng nói thế nào thì mẹ tôi cũng không nghe và khá đều đặn đi tham dự các hội thảo rồi bỏ ra tiền triệu đến hàng chục triệu mua hàng của họ, sau đó hỉ hả khi được tặng kèm một món hàng rẻ tiền.
Khuyên không nên mua thì mẹ giãy nảy bảo tiền mẹ mẹ mua, ảnh hưởng gì đến các con. Các con thì đi làm quanh năm suốt tháng, thỉnh thoảng về thăm bố mẹ cũng chỉ cho ít tiền chứ có biết bố mẹ cần gì mà mua cho đâu.
Mẹ cần vòng hạ huyết áp hơn thuốc hạ huyết áp. Thuốc thì phải uống hàng ngày, đúng giờ, còn cái vòng hạ huyết áp có vài triệu, chỉ cần đeo vào, vừa đẹp, vừa chữa được bệnh thì quá tốt còn gì.
Chưa kể quanh đây, hầu như bà nào cũng đeo cái vòng hạ huyết áp, chỉ cần nhìn vào cái vòng đó là người đối diện thấy được người đeo vòng vừa có điều kiện kinh tế, vừa thể hiện sự hiểu biết về khoa học tân tiến lại biết quan tâm đến sức khỏe bản thân. Nếu ai không đeo bị cho là lạc hậu, không theo kịp thời đại và chẳng có điều kiện.
Phải nói là các nơi bán hàng kiểu này thao túng tâm lý rất giỏi. Họ toàn bán các mặt hàng về sức khỏe dành cho người già. Người già thì ai cũng quan tâm đến sức khỏe bản thân, lại ít nhiều cũng có tiền dưỡng già.
Những mặt hàng có công dụng thì bằng cái móng tay nhưng luôn được thổi phồng lên quá mức. Mà người già thì tiếp cận thông tin kém, không nhanh nhạy, không biết cách kiểm chứng các mặt hàng, lại thật thà, dễ tin người.
Tôi từng cầm điện thoại, tra giá tiền các hàng mẹ đã mua y hệt nhưng giá thấp hơn rất nhiều. Tuy nhiên mẹ vẫn không tin và cho rằng, hàng trên mạng chắc gì đã chuẩn, là hàng nhái nên giá rẻ hơn, chỉ có hàng bán ở các hội thảo từ chính nhà sản xuất hay nhà phân phối mới là chuẩn, mới đáng tin cậy.
Mẹ tôi còn "nói cùn" rằng, con cái thỉnh thoảng biếu mẹ ít tiền thích mua gì thì mua, sao lại cấm cản khi mẹ mua hàng. Hàng tốt hay không thì cũng là mẹ dùng, chứ các con có dùng đâu mà lo với can ngăn. Nhiều khi gia đình rơi vào cảnh bất hòa vì khuyên nhủ mẹ không được.
Chúng tôi bận bịu công việc, không thể giám sát mẹ cả ngày được nên đành bất lực nhìn mẹ dùng hàng rởm với giá trên trời như vậy. Nhiều khi tôi đành tặc lưỡi, chấp nhận coi như nhìn mẹ “bị lừa” mà không thể can thiệp được. Tôi vẫn cứ nghĩ, nếu hàng không đúng giá trị thật sẽ đến một ngày nào đó tự thân nó sẽ lộ chân tướng.
Quả đúng như vậy, chỉ một thời gian ngắn, hàng mẹ mua đã tự phản ánh rõ chất lượng như thế nào. Chiếc vòng hạ huyết áp không giúp huyết áp của mẹ trở về bình thường như khi uống thuốc. Bột giảm cân, thanh lọc cơ thể đã khiến mẹ sút đi 4 cân, nhìn hốc hác.
Còn cái đệm sinh học "phục hồi cột sống" với giá 20 triệu mẹ nằm vài hôm thì thấy đau lưng hơn. Sáng ngủ dậy thấy mẹ nhăn nhó, nhìn như bị ai đánh vậy. Mấy lần đầu mẹ bảo: “Chắc do cơ thể chưa thích nghi đấy” hoặc “phục hồi thì cũng phải từ từ chứ”.
Đến khi bắt đầu mất ngủ, nhức đầu liên tục, xương khớp đau nhức, sút cân quá mức… tôi phải đưa mẹ đi khám thì bác sĩ hỏi lại có phải thời gian gần đây do nằm đệm không phù hợp, lại dừng uống thuốc hạ huyết áp đúng không?…Lúc này mẹ tôi mới bừng tỉnh.
Về nhà, mẹ tự động tháo vòng hạ huyết áp, thu dọn đệm sinh học thần thánh ra khỏi phòng, vứt bột thanh lọc cơ thể. Chưa hết, mẹ tôi còn giở mấy thứ từng mua ra xem, và bất ngờ khi thấy chảo chống dính chưa dùng mà đã hoen gỉ.
Cũng may là cuối cùng mẹ tôi đã nhận ra thứ hàng rởm được bán dạo trá hình thông qua các buổi hội thảo tặng quà tri ân khách hàng, nào là hàng tốt, chữa được bệnh, tốt cho sức khỏe lại có thu nhập thụ động. Tôi không rõ có nhiều gia đình giống nhà tôi không nhưng thực sự cảm thấy bất lực trong việc khuyên can, ngăn ngừa từ sớm.
Nếu ai cũng phải trả một giá đắt, dùng một thời gian thực tế mới nhận ra giá trị thật của món hàng thì vẫn còn là đất sống màu mỡ cho những kẻ bán hàng thổi phồng công dụng. Vì mỗi nhóm bán hàng cũng chỉ duy trì một nơi trong khoảng thời gian ngắn rồi lại di chuyển sang chỗ khác. Đừng để người già nào cũng phải "bị lừa" một vài lần như thế mới tỉnh ngộ.
Tôi mong những người già cần tỉnh táo và đọc được câu chuyện này của gia đình tôi để không bị cuốn vào cơn lốc mua hàng giá chát không tương xứng chất lượng kẻo tiền mất, tật mang, gây bất hòa gia đình.
HẠ YÊN