Nhìn mình đi

8 giờ trướcBài gốc

Câu trả lời chất vấn trước Quốc hội của Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn nhận được chia sẻ của đông đảo dư luận mấy ngày qua. Nó đánh thẳng vào suy tư và cảm xúc của mỗi người, về thái độ nhìn nhận hiện thực đời sống.

Không chỉ đại biểu Quốc hội, mà ngay mỗi chúng ta, câu hỏi, hay đúng hơn là nỗi khát khao thường trực, đó là đến khi nào thì không còn bạo lực học đường, khi nào thì con em chúng ta thực sự an toàn và hạnh phúc khi đến trường? Nhưng trả lời câu hỏi này cũng khó khăn tựa như tìm lời đáp, rằng khi nào đời sống này thoát khỏi một nửa (thậm chí nhiều hơn) sự trần trụi và thô bạo vốn đã thành bản chất vĩnh cửu của nó?

Đáp án của Bộ trưởng Kim Sơn dựa vào một triết lý sơ khai nhất của loài người. Đó là nhân quả, là hoàn cảnh khách quan và số phận chủ quan. Và ngược lại.

Nhà văn Nguyễn Huy Thiệp thông qua nhân vật ông giáo già từng thốt lên: “Sống dễ lắm, cứ nhìn vào mắt trẻ con”. Ừ, tại sao người lớn lại vật vã để sống và chết như vậy, với đầy những toan tính, bon chen, những thói đời tham lam không có điểm dừng?

Rồi lại nhớ tới danh họa người Pháp đầu thế kỷ 20 Henri Matisse: “Hãy nhìn cuộc sống bằng con mắt của một đứa trẻ”. Đó là ánh mắt/tinh thần của những đứa trẻ mở ra thế giới đầy trong trẻo, hân hoan, tò mò, chưa kịp thành kiến, kỳ thị hay sợ hãi.

Tưởng là tương đồng, những kỳ thực Nguyễn Huy Thiệp và Henri Matisse xuất phát từ hai cực: Một từ chủ thể người lớn, và một từ chủ thể trẻ con.

Nhìn vào mắt trẻ con, thấy gì? Cá nhân tôi thường thấy sự hồn nhiên, tò mò của những đứa bé. Những thoáng hoang mang, nghi ngại của bọn tuổi nhỡ. Và sự im lặng khá khó chịu của bọn lớn hơn. Nhưng tựu trung, ánh mắt của chúng luôn muốn hỏi: Ông là ai? Đang làm gì thế? Làm kiểu gì vậy? Trong khi chủ thể người lớn đa phần lại phớt lờ, coi thường mọi thứ tín hiệu ấy.

Để rồi với tư cách là chủ thể, bọn trẻ sẽ cho chúng ta những đáp án phần lớn bằng hành động, chứ không phải lời nói. Bạn có thấy đứa con của mình thường im lặng thu mình vào thế giới riêng của chúng không? Rồi sẽ tới những bước tiếp theo. Ngày càng quen thuộc với cảnh những đứa trẻ kéo nhau đi bụi, xách “hàng nóng” xử nhau một cách đơn giản, đua xe như không còn thiết sống. Từ thất vọng, chán ngán tới xem thường. Không chỉ coi thường người lớn hay người khác, chúng coi thường tất cả mọi thứ, mà đầu tiên là nhân cách và mạng sống của chính mình.

“Cứ hình dung mình là đứa bé, đứa bé cần gì thì dạy thứ ấy... đừng dạy nó thứ không cần”. Lời ông giáo Chi trong truyện vừa nhắc của Nguyễn Huy Thiệp.

Ừ, người lớn có khi nào thấy mình ngày ngày vẫn đang tự dạy cho mình cái ác, bạo lực và lòng tham?

Theo Trí Quân (TPO)

Nguồn Gia Lai : https://baogialai.com.vn/nhin-minh-di-post329249.html