Điểm nhấn trước bảo tàng là tháp Chiến thắng cao 45 mét, tượng trưng cho dấu mốc năm 1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản tuyên ngôn độc lập khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Phần trên cùng của ngọn tháp cắt vát 60 độ, tạo hình ngôi sao 5 cánh trên đỉnh.
Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam được Bộ Quốc phòng đầu tư xây dựng mới trên địa bàn hai phường Tây Mỗ và Đại Mỗ (quận Nam Từ Liêm, Hà Nội) từ năm 2019 với diện tích 386.600m2. Bảo tàng hiện đang lưu giữ và trưng bày hơn 150.000 hiện vật, trong đó có 4 bảo vật quốc gia và nhiều hiện vật quý.
Nổi bật ở lối vào là chiếc MiG-21 mang số hiệu 4324 có biệt danh "Én bạc", được treo trên các sợi cáp tạo cảm giác như đang xuất kích chiến đấu. Trong kháng chiến chống Mỹ, có 9 phi công thay nhau điều khiển và đã bắn rơi 14 máy bay Mỹ. Trên thân của chiếc MiG-21 số hiệu 4324 được in hình 14 ngôi sao màu đỏ, thể hiện 14 máy bay địch bị tiêu diệt. Máy bay MiG-21 mang số hiệu 4324 vinh dự được Thủ tướng Chính phủ công nhận là Bảo vật quốc gia năm 2015. Đây là một trong 4 bảo vật đang được trưng bày và lưu giữ tại Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam.
Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam được đưa vào hoạt động là sự kiện quan trọng hướng tới chào mừng kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam, 35 năm Ngày hội Quốc phòng toàn dân và 80 năm Ngày truyền thống Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam.
Sau đây là một số ghi nhận của phóng viên trong ngày 1/11:
Bảo tàng mới được xây dựng với thiết kế, kiến trúc hiện đại.
Tòa nhà chính của bảo tàng rộng hơn 23.000m2.
Các hiện vật máy bay, xe tăng và nhiều loại khí tài lớn thu được trong các cuộc kháng chiến, gắn bó với nhiều sự kiện, nhân vật lịch sử quan trọng được trưng bày ở hai khu vực quảng trường với diện tích hơn 20.000m2.
Chiếc MiG-21 mang số hiệu 4324 có biệt danh "Én bạc” ngay tại lối vào.
Không gian trưng bày được chia làm 6 chủ đề: Buổi đầu dựng nước và giữ nước; Bảo vệ nền độc lập từ năm 939 đến năm 1858; Chống thực dân Pháp, giành độc lập dân tộc từ năm 1858 đến năm 1945; Kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược từ năm 1945 đến năm 1954; Cuộc kháng chiến chống Mỹ từ năm 1954 đến năm 1975; Xây dựng và bảo vệ đất nước từ năm 1975 đến năm 2024.
Bảo tàng mới sử dụng nhiều ứng dụng công nghệ như 3D mapping hay phim 3D vào trưng bày.
Hiện Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam đang lưu giữ, trưng bày hơn 150.000 hiện vật.
Người dân và khách tham quan được hiểu rõ hơn về truyền thống văn hóa và tinh thần, ý chí đấu tranh anh dũng, kiên cường trong quá trình dựng nước và giữ nước của dân tộc suốt chiều dài lịch sử.
Bị thu hút bởi màn hình lớn giới thiệu về đất nước Việt Nam, con người Việt Nam hòa hiếu, thân thiện, yêu chuộng hòa bình ở cửa vào, nhiều người đến tham quan không khỏi tự hào xen lẫn bồi hồi, xúc động.
Dù phải đi một quãng đường xa để đến tham quan, ông Giang Thanh Giản (72 tuổi, sống tại Thái Bình) đã đến bảo tàng từ rất sớm để tham quan cũng như hoài niệm lại những ký ức xưa. Ông Giản chia sẻ, ông như được sống lại một thời hào hùng của dân tộc, tuy gian khó, vất vả, nhưng thời ấy dân quân đồng lòng, chung sức bảo vệ đất nước.
Là một cựu chiến binh từng tham gia Chiến dịch “Điện Biên Phủ trên không” năm 1972, ông Nguyễn Văn Lương (trú tại Cầu Giấy) bồi hồi kể: “Cứ nhìn những tấm ảnh này, tôi lại nhớ về những người đồng đội đã nằm lại nơi chiến trường…”.
Đây cũng là cơ hội để thế hệ trẻ, những chủ nhân tương lai của đất nước hiểu rõ về lịch sử, sự hy sinh của thế hệ cha ông đi trước và phát huy truyền thống quý giá của dân tộc.
Bạn Nguyễn Minh Nhật, sinh viên Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông chia sẻ: “Ông em từng là bộ đội tham gia chống Mỹ, em lớn lên với những câu chuyện về thời kháng chiến ông kể. Em vô cùng ấn tượng khi được cùng bạn bè chiêm ngưỡng những hiện vật và lịch sử được tái hiện tại bảo tàng”.
Không chỉ hấp dẫn với người dân trong nước, Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam còn thu hút đông đảo khách du lịch nước ngoài đến tham quan, tìm hiểu.
Anh Benson (35 tuổi, du khách người Mỹ) vô cùng thích thú khi những hiện vật được tái hiện rất chân thực tại Bảo tàng. “Tôi yêu thích lịch sử Việt Nam, thậm chí tôi đã lựa chọn môn học về lịch sử của Việt Nam khi tham gia học đại học. Đến Việt Nam 3 năm, tôi đã có thể đọc sách bằng tiếng Việt để nghiên cứu về những chiến tích oai hùng của đất nước”.
“Đồng bào chú ý! Máy bay địch cách Hà Nội 50 cây số về phía Tây. Đồng bào cần bình tĩnh vào hầm trú ẩn...”. Giọng đọc của phát thanh viên Nguyễn Thị Thìn năm 1972 vẫn in sâu trong tâm trí người Hà Nội như một ký ức chiến tranh được phát trong Bảo tàng, mang đến cho du khách trải nghiệm sinh động nhất.
Hiện nay, Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam đã hoàn thành giai đoạn 1 của dự án và đang mở cửa đón tiếp, phục vụ miễn phí vé tham quan đến hết tháng 12/2024.
Hà Trần